چگونه با کودک سندرم داون ارتباط موثر برقرار کنیم؟

کودک سندروم داون

ارتباط با کودکان و نوجوانان امروزی خودش به اندازه کافی چالش‌برانگیزه، حالا تصور کن که این چالش‌ها با داشتن یه کودک سندروم داون، چقدر می‌تونه بیشتر بشه. شاید گاهی با خودت بگی: «چطور می‌تونم بهتر با بچه سندروم داونم ارتباط بگیرم؟» نگران نباش، این سوال برای پدر مادرهای این بچه‌ها، زیاد پیش میاد. تو این مقاله قراره راه‌های خیلی ساده و کاربردی بهت نشون بدم که کمکت می‌کنه با فرزندت راحت‌تر و موثرتر ارتباط بگیری. مثلاً استفاده از زبان ساده، تصویرها و حتی تشویق‌های کوچیک ولی مهم. اینطوری هم ارتباطتون قوی‌تر می‌شه، هم حس صمیمیت بیشتری پیدا می‌کنین. فکر کن چقدر خوب می‌شه وقتی بتونی حرفت رو راحت بهش بزنی و اونم با لبخند بهت جواب بده. اگر دنبال راه‌هایی هستی که رابطه‌تون صمیمی‌تر بشه، حتماً این روش‌ها رو امتحان کن؛ قول می‌دم نتیجه‌ش برات شیرین باشه!

آشنایی با نحوه ارتباط با کودک سندروم داون

تشخیص سندروم داون معمولاً از طریق آزمایش‌های ساده و رایج مثل غربالگری‌های دوران بارداری انجام می‌شه، که خیلی زود نشون می‌ده آیا کودک به این سندروم مبتلاست یا نه. کودک سندروم داون معمولاً حرف زدن براش یه‌کم سخت‌تره. دیرتر از بقیه بچه‌ها شروع به حرف زدن می‌کنه و گاهی یادآوری چیزهایی که تازه یاد گرفته براش مشکله. مثلاً ممکنه یه چیزی رو الان بهش بگی، ولی چند دقیقه بعد یادش بره. اما، این کودک در درک زبان غیرکلامی مثل حرکات بدن، حالات چهره و تن صدا بسیار باهوشه. مطالعات نشون داده که بچه‌های سندروم داون با اینکه تو حرف زدن مشکل دارن از طریق زبان بدن و حرکات غیرکلامی، ارتباط عمیق و صمیمی با اطرافیان‌شون برقرار می‌کنن. این نقطه قوت به والدینشون کمک می‌کنه تا به کمک روش‌های غیرکلامی، فرزندشون رو بهتر درک کنن.

چرا استفاده از ابزارهای بصری مهمه؟

کودک سندروم داون با دیدن بهتر یاد می‌گیره. یعنی وقتی چیزی رو می‌بینه، راحت‌تر یاد می‌گیره تا وقتی فقط باهاش صحبت می‌کنی. مثلاً اگه بخوای بهش یه کلمه جدید یاد بدی، بهتره عکسش رو نشونش بدی. یا اگه می‌خوای یه کاری رو انجام بده، بهتره خودت اون کار رو انجام بدی تا ببینه و یاد بگیره. این‌جوری هم حرف زدن و هم فهمیدن حرف بقیه براشون راحت‌تر می‌شه. دانشمندا فهمیدن که ابزارهایی مثل زبان اشاره و استفاده از عکس‌ها خیلی به این بچه‌ها کمک می‌کنه تا بهتر حرف بزنن و نیازهاشون رو بگن. این روش‌ها باعث می‌شه مهارت‌های زبانی‌شون سریع‌تر رشد کنه.

اهمیت صبر و تقویت مثبت در ارتباط با سندروم داونی

کودک سندروم داون برای فکر کردن و حرف زدن به زمان بیشتری نیاز داره. پس باید صبور باشیم و بهشون وقت بدیم. اون‌ها خیلی بییشتر از بقیه بچه‌های عادی نیاز به تشویق شما دارن. این کار بهشون انگیزه می‌ده تا بیشتر تلاش کنن. دکترا می‌گن صبر داشتن و تشویق کردن به این بچه‌ها کمک می‌کنه تا بهتر ارتباط برقرار کنن و حرف زدنشون پیشرفت کنه.

در برخورد با کودکان سندروم داون منظور از ارتباط موثیر چیست؟

موقع انجام کارهای روزمره مثل غذا خوردن، بازی و تلویزیون دیدن با کودکت حرف بزن. مثلاً موقع بازی، درباره رنگ و شکل اسباب‌بازی‌ها باهاش حرف بزن. کلمه‌ها رو چند بار تکرار کن و ساده توضیح بده. برای تقویت این مهارت‌ها از روش‌های زیر استفاده کن:

• از زبان ساده استفاده کن: با بچه‌ت ساده حرف بزن. جمله‌های کوتاه و کلمه‌های آسون به‌کار ببر تا راحت‌تر بفهمه.
• ابزارهای تصویری و حرکات بدن یادت نره: چون این نکته مهمه چند بار تاکید می‌کنم که از عکس و اشاره غافل نشو، چون این بچه‌ها با دیدن بهتر یاد می‌گیرن.
• زمان بیشتری بهش بده: وقتی ازش سوال می‌پرسی، صبور باش و به فرزندت فرصت بده تا کلماتش رو پیدا کنه و جواب بده.
• تشویقش کن: هر وقت سعی کرد چیزی بگه، حتی اگه اشتباه بود، تشویقش کن. بهش بگو «آفرین» یا «خوب گفتی.»

با دنبال کردن این نکات و انجام دادن مداومشون، می‌تونی ارتباط بهتری با کودک سندروم داونت برقرار کنی و این کار رو برای خودت لذت‌بخش‌تر کنی.

آخرین قدم، روشن‌تر کردن مسیر ارتباط

در آخر، این رو بدون که برقراری ارتباط مؤثر با کودک سندروم داون خیلی به رشد و پیشرفتش کمک می‌کنه. جالبه بدونی که دانشمندا فهمیدن بچه‌هایی که از عکس برای حرف زدن استفاده می‌کنن، خیلی بهتر می‌تونن ارتباط برقرار کنن. 50% این بچه‌ها با این روش تونستن بهتر با بقیه حرف بزنن و دوست پیدا کنن. یعنی استفاده از عکس به ارتباط با سندروم داون خیلی کمک می‌کنه. در آخر اینو بدون که هر قدمی که با عشق و صبر در کنار فرزندت برمی‌داری، هم برای اون و هم برای خودت با ارزشه. درسته که این راه آسون نیست، اما تو قهرمان زندگی فرزندت هستی و هر تلاشی که می‌کنی، آینده‌ش رو روشن‌تر می‌کنه.

منابع

1. https://belovedshepherd.com/tips-communicating-with-a-person-with-downs-syndrome
2. https://www.physioinq.com.au/blog/how-to-communicate-with-someone-with-down-syndrome
3. https://downtv.org/en/news/5-ways-to-improve-language-skills-in-kids-with-down-syndrome/
4. https://www.up.ac.za/faculty-of-humanities/news/post_2927686-better-communication-with-children-and-adults-with-down-syndrome
5. https://www.columbiadoctors.org/health-library/article/down-syndrome-helping-your-child-learn-communicate/