نازایی چیست و چند نوع دارد؟

نازایی یکی از  اصلی ترین مواردی است که همه زوج‌ها نگران آن هستند. سالانه افراد زیادی برای پیشگیری یا درمان این بیماری به پزشک‌ها مراجعه می‌کنند. بد نیست قبل از این‌که بخواهید به پزشک مراجعه کنید، این مطلب را بخوانید تا با انواع نازایی، دلایل و روش‌های درمان آن آشنا شوید.

نازایی بدون علت

تقریبا بین هر 4 نفر که مشکل باروری داشته باشند، یکی از آن‌ها دارای نازایی بدون علت است. امکان دارد یک زوج مبتلا به نازایی بدون علت، بعد از چند سال بدون هیچ درمانی صاحب فرزند بشوند، البته این موارد بسیار کمیاب هستند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که هنوز هیچ دلیل قطعی برای این نوع نازایی بیان نشده، اما این نوع نازایی وجود دارد. زوج سالم در ماه 30% احتمال بارداری دارد و این را در نظر داشته باشید که این درصد به هیچ وجه 100 نخواهد شد، پس اگر باردار نشدید فکر نکنید که دچار نازایی شده‌اید. ممکن است کسانی که دچار نازایی بدون علت هستند، بگویند هیچ راه درمانی وجود ندارد. این‌طور نیست، روش‌هایی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌شود این نوع نازایی را درمان کرد.

روش‌های تشخیص نازایی بدون دلیل

زمانی که پزشک متوجه وجود این اختلال می‌شود، ابتدا احتمال می‌دهد که خانم باردار می‌شود، اما به دلایل مختلف جنین سقط خواهد شد. پزشکان معتقدند در این‌طور مواقع 70 درصد از جنین‌ها سقط می‌شوند. شاید این اتفاق به‌قدری سریع بیوفتد که اصلا خانم متوجه نشود. بررسی همه دلایل عدم باردار شدن می‌تواند بسیار هزینه‌بر باشد و به‌همین‌دلیل برخی از افراد طول درمان را ناقص رها می‌کنند.

راه دیگری وجود دارد که معمولا پزشک‌ها از آن استفاده می‌کنند. آن‌ها برای این‌که به سرنخ‌هایی برای ناباروری برسند، پرونده خانم و خانواده آن را بررسی می‌کنند. یکی‌دیگر از راه‌ها هم آزمایش برای بررسی اختلال لخته شدن خون یا اختلال ایمنی است که مانع از تشکیل جنین در رحم می‌شود. یک روش دیگر هم وجود دارد و آن هیستروسکوپی است. در این روش سرپایی، پزشک داخل رحم را مشاهده می‌کند که اختلالی داخل آن وجود نداشته باشد. یکی از مشکلاتی که می‌تواند باعث سقط جنین شود، چسبیدن جنین به دیواره رحم است.

درمان نازایی بدون علت

اگر در نهایت پزشک مطمئن شود که خانم، مبتلا به این بیماری است، راه‌هایی وجود دارد که با آن‌ها می‌تواند حامله شود. برای بچه‌دار شدن بعداز ابتلا به این بیماری دو روش وجود دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به درمان تلقیح یا IUI و درمان لقاح آزمایشگاهی یا IVF اشاره کرد. درنهایت پزشک تصمیم می‌گیرد که برای بیمار کدام‌یک از این روش‌ها موثرتر است.

عفونت و نازایی

نمی‌توان منکر رابطه عفونت و نازایی شد. معمولا عفونت‌هایی که بدون نشانه هستند، آسیب‌های بیشتری را به بدن می‌رسانند، چون در این مواقع بیمار به پزشک مراجعه نمی‌کند و رفته‌رفته این عفونت‌ها بیشتر می‌شود. یکی از عفونت‌هایی که بیشتر در سن باروری رخ می‌دهد سالپنژیت است که حدود 15% از زنان به آن مبتلا می‌شوند. این عفونت در 5.2% زنان مبتلا را نابارور می‌سازد و اجازه نمی‌دهد که جنین در رحم آن‌ها شکل بگیرد. عواملی مانند التهاب دهانه رحم، تغییر میزان ترشح دستگاه تناسلی و اختلالاتی مانند  سینیچای داخل رحمی، نقش زیادی در ناباروری زنان دارند و درصورت مشاهده باید به پزشک مراجعه شود.

عفونت و ناباروری مردان با هم در ارتباط هستند؟

شاید برایتان جالب باشد که عفونت بعداز پارامترهای غیرطبیعی اسپرم، بیشترین تاثیر را روی باروری مردان دارد. انسداد مجاری، آسیب بیضه، ایجاد آنتی‌بادی ضد اسپرم و... مواردی هستند که می‌توانند باعث ناباروری در مردان شوند.

تاثیرات عفونت روی نازایی

یکی از اصلی‌ترین دلایل ناباروری در زوجین می‌تواند آسیب به لوله و صفاقی باشد. این موارد تقریبا در 30 تا 35 درصد از زوج‌های نابارور مشاهده می‌شود. سابقه ابتلا به بیماری‌هایی مانند التهاب لگن، سقط جنین سپتیک، پارگی آپاندیس، جراحی لوله و حاملگی خارج رحم می‌توانند احتمال آسیب به لوله را تا حد زیادی افزایش دهند.

مطالعاتی که روی زنان مبتلا به التهاب لگن انجام شده، نشان می‌دهد که خطر ناباروری لوله‌ها نسبت به میزان و شدت عفونت‌های لگن افزایش می‌یابد. بیشترین دلیلی که باعث عفونت لگن می‌شود عبارتند از، راه‌های مقاربتی، عمل‌های رحم مثل کورتاژ و سقط.

طبق تحقیقات انجام شده می‌توان نتیجه گرفت که زنان دو برابر مردان طی یک مقاربت با فرد آلوده به بیماری‌هایی مانند سوزاک یا کلامیدیا ابتلا پیدا می‌کنند. معمولا زنانی که تازه به این بیماری‌ها مبتلا شده‌اند، هیچ علامتی در بدنشان مشاهده نمی‌شود. همین موضوع باعث می‌شود که برای رفع بیماریشان به پزشک مراجعه نکنند و عفونت هرروز بیشتر در بدنشان پخش شود. درصد زیادی از سوزاک یا کلامیدیا که درمان نشده‌اند، در نهایت به سالپنژیت تبدیل شده‌اند.

دلایل نازایی

دلایل مختلفی وجود دارد که باعث ناباروری در زنان و مردان می‌شود. مثلا در زنان عواملی مانند آندومتریوز، بالا رفتن سن، فیبروم رحم و تیروئید شایع‌ترین دلایل نازایی در زنان محسوب می‌شوند. عواملی مانند کم شدن تعداد اسپرم، تستوسترون کم، بالا رفتن سن و... ازجمله دلایلی هستند که باعث بروز نازایی در آقایان می‌شوند.

تشخیص دلایل نازایی در زنان کار مشکلی محسوب می‌شود، چون پزشک باید آزمایش‌های زیادی را انجام دهد تا دلیل نازایی را پیدا کند. معمولا بسیاری از افرادی که دچار ناباروری هستند، بعد از گذشت چند سال صاحب فرزند خواهند شد. بعداز دو سال، تلاش برای باردار شدن در بیشتر مواقع موفقیت‌آمیز است، در غیراین‌صورت باید حتما به پزشک مراجعه کنید.

اختلال‌های تخمک‌گذاری

زمانی که تخمک‌گذاری به ندرت اتفاق بیوفتد یا اصلا تخمک‌گذاری نداشته باشید، می‌گویند شما دچار اختلال تخمک‌گذاری شده‌اید. مشکلاتی مانند عدم تعادل در هورمون‌های تولید مثل، در نهایت باعث ایجاد اختلال تخمک‌گذاری می‌شود. سندروم تخمدان پلی‌کیستیک، تاثیر زیادی روی بهم خوردن تعادل هورمون‌ها شده و تاثیر زیادی روی تخمک‌گذاری می‌گذارد. این موضوع هم یکی از دلایل نازایی به‌شمار می‌رود.

آسیب به لوله‌های رحمی

این مورد هم یکی‌دیگر از مواردی است که تاثیر زیادی روی نازایی دارد. زمانی که لوله‌های رحمی بسته شوند یا آسیب ببینند، دیگر توانایی انتقال تخمک را ندارند. در برخی موارد دیده شده که این لوله‌ها، مانع از عبور تخمک‌ بارور می‌شوند. التهاب لگن، عفونت رحم، سوزاک، جراحی در شکم و لگن، سل لگن و... از عواملی هستند که باعث بسته شدن یا واردن شدن آسیب به لوله فالوپ می‌شوند.

آندومتریوز یکی از دلایل نازایی

ممکن است یک بافت به‌طورطبیعی در جاهای مختلف بدن بویژه رحم رشد کند. رشد بیش از حد این بافت یا از بین بردن آن با عمل جراحی باعث زخم شدن رحم می‌شود. این بافت‌ یا زخم‌ها می‌توانند باعث انسداد رحم شده و مانع از رسیدن تخک و واسپرم به یک‌دیگر شوند. همچنین آندومتریوز می‌تواند در بافت داخی رحم رشد کند و باعث کم شدن تخمک‌گذاری شود.

ارتباط تغذیه و نازایی

زمانی که زوجی برای مشاوره قبل از بارداری به پزشک مراجعه می‌کنند، پزشک تاکید زیادی به آن‌ها می‌کند که تغذیه مناسبی داشته باشند. بدون شک یکی از مهمترین مواردی که هر زوج باید قبل از زایمان رعایت کند، رژیم غذایی است. مطمئنا نمی‌توان دلایل ناباروری را کنترل کرد، اما از آن‌جایی که تغذیه مناسب یکی از رکن‌های اصلی است، می‌توان این مورد را انجام داد.

همه دکترها توصیه می‌کنند که قبل از بارداری، وزن مناسب داشته باشند تا زایمان آن‌ها بدون خطر صورت بگیرد. بهتر است همیشه غذاهایی را در رژمی غذاییتان قرار دهید که همه مواد مورد نیاز برای جنین را در طول 9 ماه تامین کند. در بدن باید موادی از جمله اسیدفولیک، آهن، انواع ویتامین‌ها و... وجود داشته باشد.

ما در این مطلب سعی کردیم تعدادی از عوامل نازایی، روش‌های درمان، انواع نازایی و رابطه تغذیه و نازایی را برای شما توضیح دهیم. خوشحال می‌شویم که نظراتتان را درباره این موارد با ما به اشتراک بگذارید.