از روی چهرهاش میشود فهمید که هنوز سی سالش هم نشده اما باردار است و نتیجه آزمایش در دست، روی صندلی انتظار نشسته تا برای معاینه پیش متخصص برود. میگوید در معاینه قبلی تشخیص دادهاند که او مبتلا به سرطان دهانهی رحم است. اما حالا همه نگرانی او سلامت فرزندش است و میخواهد بداند آیا میتواند فرزندش را سالم به دنیا بیاورد یا نه؟ در روز جهانی سرطان برای پاسخ به این پرسش و دلایل ابتلا به سرطان دهانهی رحم، ما با دکتر زهره لواسانی، متخصص زنان و زایمان و عضو هیئت علمی دانشگاه صحبت کردیم.
هنوز علت اصلی بروز سرطان دهانه رحم مشخص نشده است. اما فاکتورهایی را به عنوان عوامل خطرزا برای بروز این بیماری معرفی کردهاند که باعث افزایش خطر ابتلا میشود.
از این عوامل میتوان به ازدواج زودهنگام، شروع روابط جنسی از سنین پایین (زیر 16 سالگی)، زایمانهای مکرر، وضعیت اجتماعی-اقتصادی نامناسب و سیگار اشاره کرد. از عوامل شناخته شده بروز این سرطان، زگیل تناسلی
است. این ویروس 150 نوع مختلف دارد که 30 نوع از آنها خطرناک هستند.
تزریق واکسن زگیل تناسلی برای دختران و پسران الزامی است و همه دختران و پسران 9 تا 26 ساله باید در سه دوره واکسن ضد زگیل تناسلی تزریق کنند. چون اغلب زگیل تناسلی در مردان نشانهای ندارد اما در بیشتر خانمهای مبتلا نشانههای این ویروس ظاهر میشود. به همین دلیل بهتر است مردان برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری از کاندوم استفاده کنند.
اولین علامت سرطان دهانه رحم لکهبینی پس از هر بار نزدیکی با همسر است. در این صورت فرد با مراجعه به متخصص معاینه شده و از او تست پاپ اسمیر
گرفته میشود. گاهی اوقلات لازم می شود نمونه برداری در اتاق عمل انجام شود. ضایعه سرطانی به تدریج خودش را نشان میدهد و به شکل تودهای در دهانهی رحم بروز میکند. بنابراین اگر اقدامی برای درمان نشود، سرطان دهانه رحم به شکل توده در دهانه رحم خود را نشان میدهد. گاهی مواقع بیمار با خونریزی شدید مراجعه میکند. البته بعضی از خانمها ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند و تنها با آزمایش و معاینه سالانه متوجه شوند که به این بیماری مبتلا هستند.
برای درمان سرطان دهانه رحم، بیمار تحت رادیوتراپی، جراحی و شیمی درمانی قرار میگیرد. دهانه رحم توده های خوش خیم هم دارند که ممکن است نابوتین، فیبروم یا زخم های ناشی از عفونت باشند. معمولا سرطان دهانه رحم در سنین حدود 30 تا 39 سالگی و 60 تا 64 سالگی بروز میکند. رعایت اصول اولیه بهداشتی در پیشگیری از ابتلا به این بیماری بسیار مهم است و خانمها حتما باید سالانه تحت معاینه بیماریهای زنان قرار بگیرند و تست دهانه رحم بدهند. به همین دلیل معمولا کسانی که با بیماری پیشرفته مراجعه میکنند معاینات سالیانه و آزمایشهای منظم و مکرر سالانه را نداشته اند و متوجه بیماری خود نشدهاند.
بروز این سرطان در خانمهای باردار خطرناک است و اگر این بیماری در ابتدای بارداری تشخیص داده شود، لازم است برای نجات جان مادر، بارداری
را ختم کنند. اما اگر جنین در مراحل بلوغ باشد یعنی تقریبا از هفته 28 تا 34 بارداری
، اجازه میدهند جنین کاملا بالغ شود و سپس او را با عمل سزارین به دنیا میآورند.
باید از زنان باردار در همان ویزیت اول، تست پاپ اسمیر گرفته شود و در صورتی که تست پاپ اسمیر مشکلی را نشان داد فورا به یک فوق آنکولوژی زنان مراجعه کنند.
پاسخ ها