حنیف غفاری کارشناس مسائل بین الملل در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی اخبار ، درباره روابط ایران با کشورهای همسایه، گفت: مولفههای دیپلماسی منطقهای یک اصل و یک هدف بسیار مهم، ثابت و قابل ارتقاء در حوزه سیاست خارجی ما محسوب میشود، به ویژه با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی کشور ما و اهمیتی که منطقه غرب آسیا به لحاظ بحث انرژی دارد.
او با اشاره به اقداماتی که طی سالهای اخیر حوزه سیاست خارجی و دستگاه دیپلماسی ما در راستای تقویت دیپلماسی منطقهای انجام داده است، تصریح کرد: این موضوعی است که بسیار صریح میتوان به آن پاسخ داد. در واقع دستگاه دیپلماسی منکر دیپلماسی منطقهای نیست، اما اقدامات کافی در راستای تحقق کامل ابزارها و مولفههایی که پیش شرط دیپلماسی منطقهای انجام نگرفته است.
غفاری ادامه داد: بین سالهای ۹۲ تا ۹۶ به صورت خاص مشاهده کردیم که به کشور همسایه و دوست ما عراق که در منطقه بسیار مهم است، آنطور که باید توجه نشد، به عنوان مثال رئیس جمهور ما در دور دوم ریاست جمهوری خود یعنی در سال پنجم ریاست جمهوری اش به این کشور سفر کرد یا بسیاری از مسائل، بحرانها و گرههای منطقهای وجود داشتند که جمهوری اسلامی ایران باید در حل و فصل آنها نقش بسیار موثرتر و پررنگ تری ایفا میکرد، اما این موضوع به یک نحوی فدای دیپلماسی فرا منطقهای شد.
این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: نمیتوان گفت که دیپلماسی فرامنطقهای و دیپلماسی که برای غیر همسایگان تعریف میشود، اهمیت ندارد، اما قطعا کشوری در حوزه روابط بین الملل به عنوان کشور موفق یاد میشود که ترتیب، تردد و اولویت بندی لازم را در خصوص دیپلماسی منطقهای و فرامنطقهای انجام دهد و بتواند بین این دو مقوله توازنی برقرار کند.
او افزود: متاسفانه طی سالهای گذشته این توازن به نفع دیپلماسی فرامنطقهای در حوزه سیاست خارجی ما وجود داشته است و همین موضوع باعث شد که برخی از ظرفیتهای بالقوه کشورمان در راستای حل و فصل مناسبات و مراودات منطقهای احصاء نشود و حتی بخشی از آنها که قبلا احصا شده بود به فعلیت تام و کامل نرسد.
غفاری ادامه داد: بدیهی است که اگر صحبتهای اخیر ظریف، وزیر خارجه به یک نقطه آغاز دوباره یا نقطه بازگشت از اصالت دادن دیپلماسی فرامنطقهای به منطقهای تبدیل شود و بعد از صحبتهای وزیر امور خارجه شاهد باشیم که مولفههای دیپلماسی منطقهای ما در منطقه تقویت میشود، مسلما این صحبتها بسیار ارزشمند و خروجی موثری دارد، اما اگر دیپلماسی منطقهای بخواهد به یک کلید واژه و تعارف با همسایگان و خصوصا بازیگران آسیایی تبدیل شود، بسیاری از ظرفیتهای ما در این حوزه مغفول باقی خواهد ماند.
این کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد: باید در حوزه دیپلماسی منطقهای صرفا به گفتار کفایت نکنیم و ابزارها، ظرفیت ها، مولفهها و حتی دیپلماسی عمومی در راستای تقویت مناسبات مان با همسایگان و کشورهای آسیایی را فعال کنیم. اینجا تنها با دیپلماسی رسمی یا پنهان مواجه نیستیم، باید ابزارها و مجاری دیپلماسی عمومی که به رسانهها، انجمنهای غیر دولتی، افراد، مردم و سفرای فرهنگی وابسته است را به عنوان یک پازل ببینیم و به صورت همزمان فعال کنیم. امیدواریم که اظهارات ظریف مطلعی برای تجدید نظر در وزن دهی به دیپلماسی منطقهای ما باشد.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی کشورمان یکشنبه هفتم دی ماه در چهارمین کنفرانس تاریخ روابط خارجی ایران با عنوان «مناسبات تاریخی ایران و آسیا» که از سوی مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه به صورت مجازی برگزار شد، طی سخنانی گفت: در پهنه وسیع مطالعات تاریخی، تاریخ روابط خارجی حوزهای بسیار مهم است.
پاسخ ها