بنابراین نیاز است با بالا بردن آگاهی و کنار گذاشتن ترس کاذب، به مبارزه با این چالش تهدیدآمیز پرداخته و خود و عزیزانمان را از گرفتار شدن در دام «مومو» حفظ کنیم. به همین منظور تاکنون گزارشهای زیادی با هدف اطلاعرسانی به هموطنان در این زمینه تهیه شده که میتوانید با مراجعه به آنان از ترس و نگرانی خود و فرزندانتان کم کرده و به اطلاعات و سواد رسانهای خود در این زمینه بیفزایید.
در این گزارش نیز برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با معصومه نصیری، مدرس و پژوهشگر سواد رسانهای به مصاحبهای پرداختهایم که در ادامه، صحبتهای این کارشناس فضای مجازی را در این باره میخوانید.
"مومو چهره ترسناک یک دختر که در افسانههای ژاپنی دختران را میدزدیده امروز با ارسال کردن یک لینک تماس با استفاده از حسابهای کاربری داخلی و خارجی، مخاطبان را وادار به کلیک بر روی کلینک و برقراری ارتباط میکند، که به محض اولین برقراری ارتباط، به مرور پیامهای تهدیدآمیز و دلهره آور بیشتری برای کاربر ارسال و از آنها خواسته میشود کارهای خشن و غیرعقلانی انجام دهند.
اما نکته اینجاست که مومو اولین و آخرین چالش فضای مجازی نیست و چندی پیش هم چالشی به نام نهنگ آبی که به همین گونه طراحی شده بود مخاطب و کاربر را وادار به انجام کارهای خطرناک و درنهایت خودکشی میکرد. نکته اصلی این است که جامعه هدف چالشهای اینچنینی گروههای کم سن و سال یعنی همان کودکان و نوجوانان هر جامعه هستند که گاها بر اثر کنجکاوی وارد این چالشها شده و مرحله به مرحله جلو میروند تا از انتهای آن مطلع شوند.
این چالشها ضمن اینکه با هدف ایجاد مزاحمت برای کاربران طراحی میشود، حس کنجکاوی مخاطبان را هم برانگیخته میکند. در بسیاری از موارد نیز مخاطبان به دلیل دلهره و ترس زیاد از روی اجبار وادار به ادامه این چالش میشوند چرا که به آنان گفته میشود اگر با من همراهی نکنی من برای تو در خواب، در تاریکی شب و در اوقات زندگی ایجاد مزاحمت و تورا اذیت میکنم.
از آنجایی که متأسفانه فرهنگ درستی را در این زمینه شاهد نیستیم و بیشتر فرزندان ما از در میان گذاشتن چنین مواردی با خانوادهها ترس دارند با موضوع درگیر شده و بر اثر ترس یا کنجکاوی، رفتارهای پرریسکی که از آنها خواسته میشود را انجام داده و با چالش همراه میشوند. پس لازم است در نظر داشته باشیم طراحان این چالشها معمولا برای پیش بردن اهداف خود بر روی برخی نکات و ویژگیهای شخصیتی مانند میل به کنجکاوی و کشف، عدم ترس و درک خطر تا مرحله پایانی حساب باز کردهاند.
متأسفانه امروزه ما محتواهای آموزشی را علی رغم اینکه بارها گفته شده باید در برنامه «شاد» باشد به بهانه ارتباط بامعلم و دوستان به سمت واتس اپ و شبکههای خارجی میبریم و با حضور در پیامرسان خارجی که نظارت و کنترل بر آن بسیار کمتر هست بسوی ایجاد مسئله و خطر گام برمیداریم.
بنابراین امروزه والدین باید به طور جدی خواستار اهمیت بیشتر شبکه ملی اطلاعات به فراهم کردن بستر مناسب آموزشی و رفع ایرادات باشند و با توجه ویژه، پیشنهادات و انتقادات خود نسبت به شبکههای آموزشی و اجتماعی داخلی، از انواع خارجی آن به منظور حفظ امنیت و آرامش خانوده فاصله بگیرند.
فرزندان ما آگاهیها و آموزشهای لازم جهت استفاده از تکنولوژی و وسایل ارتباطی دیجیتال را دریافت نکردند و ما بدون آنکه این اطلاعات را خود بدانیم و به آنها بگوییم، وسایل ارتباطی مختلف همراه با اینترنت را در اختیار آنان گذاشته ایم و باید توجه داشته باشیم علاج واقعه باید قبل از وقوع کرد.
یک بخش از موضوع هم به خانوادهها برمیگردد خانوادهها به عنوان خط مقدم حفاظت و صیانت ازفرزندان خود لازم است در این حوزه نظارت بیشتری داشته باشه و اطلاعات بیشتری کسب کنند. متاسفانه موضوع شکاف دیجیتال و فاصلهای که بین فرزندان و والدین ایجاد شده، و همچنین ترس از گفتن واقعیتها و بی اعتمادی که ناخوداگاه بین فرزندان و والدینشان وجود دارد باعث میشود فرزندان حتی اگر در برابر چالشهای اینچنینی قرار گرفتند، موضوع را به پدر و مادر خود منتقل نکنند و این عدم انتقال یعنی یا باید با چالش همراهی بکنند و یا استرس و دلهره آن را مدام با خود حمل کنند که در نتیجه این فشار روانی، مشکلات گستردهتر و جدیتری برای آنان ایجاد میشود.
در اینجا نیاز است پدران و مادران، علاوه بر نظارت دقیقتر و متناسبتر، همراهی دوستانهای را با فرزندانشان داشته باشند. در درجه اول، پدران و مادران موظف هستند آگاهی و سواد رسانهای خود را بالاتر ببرند و در درجه دوم، با گذشت و بخشش نسبت به خطاهای فرزندانشان یاد بگیرند مواجهه اولشان به گونهای تند و کوبنده نباشد که فرزندشان را تقدیم رسانههای خارجی و چالشهای خطرناک کنند.
همچنین مسئولان مربوطه در آموزش و پرورش، وزارت ارتباطات و پلیس فتا نسبت به ساماندهی این موضوع، پیگیری و شناسایی افرادی که قصد ایجاد مزاحمت و دلهره برای خانوادهها را دارند بسیار جدی و سریع اقدام کنند. این فضای رها شده مجازی به شدت مسئله ساز است و کاربران هرچقدر هم آموزشهای لازم را دیده باشند با توجه به اینکه مزاحمان و هکرها نیز آموزشها و روشهای کاربردی و خاص خود را دارند ممکن است به دام این بلای جدی بیافتند.
مومو نه تنها در ایران، در سایر کشورها هم فعالیت کرده و مخاطبین را مورد هدف قرار داده است اما مسئولین مربوطه با توجه ویژه به برنامههای اجتماعی بومی که از پیش تهیه دیده بودند فورا جهت اگاهسازیهای گسترده مردم اقدام کرده و با استفاده کاربران از این شبکههای داخلی، خطر مومو و چالشهای مشابه برای آنان بسیار کم شده است.
بنابراین ما باید از مسئولان مربوطه برای ایجاد شبکههای اجتماعی داخلی مطالبه جدی داشته باشیم وگرنه با توجه به فعالیتهای روزمره کاربران در شبکههای اجتماعی بیگانه و ارسال هرنوع عکس و اسناد در این فضا، هر روز باید منتظر چالش و تهدیدات جدید در فضای مجازی باشیم چرا که کنترل این برنامهها در خارج از کشور اتفاق میافتد و پلیس فتای و شبکه ملی اطلاعات کشور ما نمیتواند آن را آنطور که باید ساماندهی کنند.
همچنین در آخر لازم است خانوادهها وقت بیشتری برای فرزندان خود گذاشته و درباره چالش «مومو» و امثال آن، برای فرزندانشان توضیح دهند."
گزارش از فاطمه کربلایی
پاسخ ها