گیاهان دارویی، ظرفیتی مغفول واقع شده در قزوین

به گزارش گروه استان های اخبار ، طبق نظر کارشناسان کشاورزی، استان قزوین به لحاظ شرایط آب و هوایی و دارا بودن خاک مناسب، از نقاط مستعد کشور برای کشت انواع گیاهان دارویی به خصوص گل گاوزبان، شیرین بیان، بابونه، سماق، زعفران و گل محمدی به شمار می‌رود.

در این استان بیش از ۲۰۰ گونه داروی گیاهی شناسایی شده که در تولید برخی نیز جزء سرآمد‌ها در کشور است، اما تا رسیدن به نقطه مطلوب در این حوزه فاصله زیادی دارد، به طوری که ضعف سرمایه گذاری در زمینه توسعه کشت، فرآوری محصول و بسته بندی گیاهان دارویی در قزوین به وضوح به چشم می‌خورد.

از سویی توسعه کشت گیاهان دارویی می‌تواند ضمن اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم و کسب درآمد برای روستاییان قزوینی، به پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی در این استان کمک کند. بنابراین این شرایط می‌طلبد که در این حوزه شاهد یک تجدید نظر و استفاده حداکثری از ظرفیت‌های موجود باشیم.

اهمیت کشت گیاهان دارویی و درآمد سرشار آن هنوز برای کشاورزان قزوینی تبیین نشده است

مهدی کشاورز تولیدکننده گیاهان دارویی در قزوین اظهار داشت: استان قزوین در زمینه تولید گیاهان دارویی استعداد‌های زیادی دارد، ولی این استعداد‌ها هنوز شکوفا نشده به این دلیل که هنوز ظرفیت‌های موجود در این زمینه معرفی و به اطلاع کشاورزان نرسیده و برای آن‌ها تبیین نشده است.

او که به کشت انبوه گل محمدی نیز اشتغال دارد، گفت: قزوین از بهترین اقلیم‌های کشور برای کشت این گیاه دارویی به شمار می‌رود، اما هنوز کشت این محصول در این استان جا نیفتاده است.

این تولیدکننده گل محمدی افزود: اگر به جای ایجاد باغاتی که هر ساله درخت و محصول آن بر اثر سرمازدگی دچار خسارت می‌شود، در خیلی از روستا‌های قزوین گل محمدی کشت شود، کشاورزان سود بسیار زیادی خواهند کرد.

کشاورز با بیان اینکه گیاهان دارویی از مصرف مناسبی نیز در جامعه برخوردار هستند و تولید آن‌ها ضمن درآمد زایی قابل توجه برای کشاورزان در راستای کمک به سلامت مردم است، گفت: باغداران در صورت کشت گل محمدی با ۲۰ میلیون تومان هزینه در هر هکتار، ۱۲۰ میلیون تومان سود و عایدی به دست می‌آورند و این در حالی است که مراقبت‌های این محصول و حساسیت آن نسبت به آفات دیگر محصولات کمتر بوده و آب مصرفی آن نیز بسیار ناچیز است.

او اضافه کرد: گل محمدی در صورت اسانس گیری از ارزش افزوده بالایی برخوردار است و در صنعت داروسازی و عطرسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد و اگر به شکل انبوه به تولید برسد مشتریان خارجی دست به نقدی دارد که می‌تواند ارز آوری قابل توجهی نیز برای کشور به همراه داشته باشد.

این تولیدکننده گیاهان دارویی با بیان اینکه وقتی مدام از کم آبی و بحران آب و ضرورت الگوی کشت سخن می‌گوییم باید با حضور در بین کشاورزان آن‌ها را برای کشت گیاهان دارویی از جمله گل محمدی که درآمد و ارزآوری بسیار خوبی دارد تشویق کنیم و برای سرمایه گذاران این حوزه فرش قرمز بیندازیم، خاطرنشان کرد: اگر مسئولان در پی تحقق اقتصاد مقاومتی در روستا‌ها هستند یک راهش همین توسعه کشت گیاهان دارویی است.

این تولیدکننده گیاهان دارویی با بیان اینکه مسئولان استان قزوین تلاش زیادی برای ایجاد اشتغال در روستا‌ها و ماندگاری جمعیت روستاییان می‌کنند، افزود: در صورت کمک به سرمایه گذاری در حوزه تولید گل محمدی، این استان می‌تواند به قطب تولید این محصول در کشور تبدیل شود و در این صورت نه تنها جمعیت خیلی از روستا‌های قزوین کم نمی‌شود بلکه شاهد مهاجرت معکوس به روستا‌های استان نیز خواهیم بود.

کشاورز گفت: گیاهان دارویی از بازار فروش داخلی و خارجی بسیار خوبی برخوردار هستند، اما متاسفانه در استان قزوین، کشاورزان و باغداران برای تولید و کشت این گونه محصولات به درستی هدایت و راهنمایی نمی‌شوند و یک تشکیلات منسجم در این زمینه وجود ندارد.

او با بیان اینکه کارشناسان برخی دستگاه‌های اجرایی متقاضیان سرمایه گذاری را گمراه و دلسرد می‌کنند، افزود: چندی پیش به عنوان یک متقاضی سرمایه گذاری در زمینه کشت گل محمدی به جهاد کشاورزی مراجعه کردم و خودم را به عنوان فردی بی اطلاع جا زدم که در نهایت تعجب به من پیشنهاد کردند که در این زمینه سرمایه گذاری نکنم و این در حالی است که اقلیم قزوین بهترین مکان برای کشت گل محمدی و سرمایه گذاری در خصوص این گیاه است که به آب بسیار کمی احتیاج دارد.

حضور دلالان و خرید گیاهان دارویی قزوین با قیمت اندک در نبود صنایع تبدیلی و فرآوری

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قزوین اظهار داشت: در حال حاضر سطح زیر کشت گیاهان دارویی در استان قزوین ۳۵۴ هکتار است که از این رقم ۹۶ هکتار به گل محمدی و ۷۳ هکتار به زعفران اختصاص دارد و سایر آن نیز مربوط به دیگر گیاهان دارویی است.

علی اکبری از رشد قابل توجه کشت گیاهان دارویی در قزوین در سال جهش تولید خبر داد و افزود: سال گذشته سطح زیر کشت گیاهان دارویی ۲۱۶ هکتار بود که به این رقم در سال جاری ۱۴۳ هکتار افزوده شده است.

او یادآور شد: میزان سطح زیر کشت گل محمدی در استان قزوین از ۵۶ هکتار در سال گذشته، امسال به ۹۶ هکتار و میزان سطح زیر کشت زعفران نیز از ۵۰ هکتار به ۷۳ هکتار افزایش یافته است.

این مسئول گفت: سطح زیر کشت سایر گیاهان دارویی در استان قزوین نیز از ۱۱۰ هکتار در سال قبل، امسال به ۱۹۰ هکتار افزایش یافته است.

اکبری با بیان اینکه سال گذشته ۷۱ تن گل محمدی، ۲۰۰ کیلوگرم زغفران و ۱۹۵ تن سایر گیاهان دارویی در قزوین به تولید رسید، افزود: با افزایش سطح زیر کشت این محصولات برای سال جاری پیش بینی می‌کنیم که رشد قابل توجهی در تولید گیاهان دارویی داشته باشیم.

او با اشاره به اینکه کشت گیاهان دارویی در استان قزوین بیشتر به طور پراکنده و سنتی انجام می‌شود، افزود: البته سال گذشته یک باغ ۲۰ هکتاری گل محمدی با سرمایه گذاری یک شرکت داروسازی در شهرستان بوئین زهرا ایجاد شد که امیدواریم توسعه پیدا کند.

این مسئول، فقدان صنایع تبدیلی و فرآوری و بسته بندی در زمینه گیاهان دارویی در قزوین را موجب حضور دلالان در مزارع و باغات و خرید محصولات، با قیمت پایین دانست و گفت: در این حوزه نیازمند سرمایه گذار هستیم.

اکبری با بیان اینکه گل گاوزبان الموت قزوین در کنار اشکورات گیلان مرغوب‌ترین گل گاوزبان ایران است، افزود: دلالانی از استان‌های مختلف از جمله تهران و خراسان رضوی هر ساله حین برداشت این محصول، به مزارع الموت می‌آیند و محصولات برداشتی را فله‌ای خریداری می‌کنند، در حالی که اگر صنایع بسته بندی در مزارع تولید این محصول وجود داشته باشد، ارزش افزوده قابل توجهی به کشاورزان می‌رسد.

او با بیان اینکه تلاش داریم در قالب یک انجمن تولیدات گیاهان دارویی قزوین را ساماندهی کنیم که این موضوع به سود تولیدکنندگان است، اظهار داشت: تشکیل تعاونی‌های روستایی در زمینه تولید، بسته بندی و فرآوری گیاهان دارویی در نقاط مستعد استان قزوین ضروری است که البته تحقق این کار باید با هم افزایی دستگاه‌های اجرایی شکل بگیرد.

اکبری، ایجاد و استقرار صنایع داروسازی را نیز لازمه رشد تولید گیاهان دارویی در قزوین دانست و با بیان اینکه در حوزه تولید و فرآوری این دسته از گیاهان در استان قزوین با وجود استعداد و ظرفیت بالا ضعف داریم، افزود: معمولا بیشتر تولیدات گیاهان دارویی قزوین از سوی دلالان و واسطه‌ها حین برداشت محصول خریداری می‌شود و مقدار کمی از آن نیز توسط یک شرکت دارویی مستقر در قزوین خرید می‌شود.

او اظهار داشت: در محصول گل محمدی به دنبال ایجاد کارگاه‌های اسانس گیری و بسته بندی بودیم، اما با محدودیت‌هایی که در مقررات حوزه غذا و دارو وجود دارد، کار‌ها در این حوزه به کندی پیش می‌رود البته در برخی نقاط کشور مانند کاشان کارگاه‌های سنتی فعالیت خود را دارند، ولی کارگاه‌های جدید باید مطابق با مقررات سازمان غذا و دارو پیش بروند با این وجود می‌توان با رعایت حداقل‌ها چنین کارگاه‌هایی را در استان قزوین نیز ایجاد کرد که نیازمند هم افزایی و همکاری بین دستگاهی دارد.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قزوین گفت: از طریق رایزنی و مذاکره با اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی استان به دنبال برندسازی گیاهان دارویی و کمک به جذب سرمایه گذار در این حوزه هستیم و امیدواریم در آینده نه چندان دور بتوانیم از این طریق تولید این دسته از گیاهان که کشت آن‌ها توجیه اقتصادی بالایی دارد را در حد قابل توجهی افزایش داده و همچنین شاهد استقرار صنایع تبدیلی وابسته به آن‌ها و ایجاد شغل‌های مستقیم و غیرمستقیم در این حوزه باشیم.

سرمایه گذاران دارای اهلیت در زمینه گیاهان دارویی مورد حمایت قرار می‌گیرند

حداقل شرایط لازم برای جذب سرمایه گذار در حوزه گیاهان دارویی در استان قزوین برخورداری از زمین کشاورزی دارای حداقل آب است

مدیرکل جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری قزوین اظهار داشت: قزوین از استان‌های پرظرفیت برای تولید و توسعه کشت گیاهان دارویی به شمار می‌رود.

مرتضی علیخانی با بیان اینکه آمادگی حمایت از سرمایه گذاران گیاهان دارویی در قزوین را داریم، افزود: کشت گیاهان دارویی تنها فعالیتی در رسته‌های کشاورزی است که تسهیلات ارزان قیمت چهار درصدی به آن تعلق می‌گیرد.

این مسئول یادآور شد: سال گذشته ۲۰ میلیارد ریال تسهیلات ارزان قیمت در قزوین برای توسعه کشت زعفران که از مهم‌ترین گیاهان دارویی کشور به شمار می‌رود، ارائه شد.

علیخانی در پاسخ به این سوال که آیا به دنبال جذب سرمایه گذار در حوزه گیاهان دارویی رفته اید نیز گفت: واقعیت این است که استان قزوین به دلایلی همچون نزدیکی به تهران و وجود جاذبه‌های فراوان سرمایه گذاری در بخش صنعت، کانون توجه این بخش از متقاضیان سرمایه گذاری است و همچنین در بخش کشاورزی نیز عمده متقاضیان در حوزه دامداری، مرغداری و گلخانه داری هستند و این مساله باعث شده تا بیشتر تمرکز و انرژی خود را صرف حمایت و پاسخگویی از متقاضیان سرمایه گذاری در این حوزه‌ها کنیم.

او ادامه داد: تاکنون به دنبال یافتن سرمایه گذار گیاهان دارویی نبوده ایم، اما اگر سرمایه گذاری در این حوزه وجود داشته باشد که از اهلیت و توانمندی لازم برخوردار باشد با آغوش باز از او استقبال کرده و هر حمایتی را که لازم باشد دریغ نخواهیم کرد.

مدیرکل جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری قزوین اظهار داشت: برخورداری از زمین کشاورزی و حداقل آب ممکن از شرایط اصلی سرمایه گذاری در زمینه گیاهان دارویی است چرا که اراضی ملی تخصیص آب ندارند و نمی‌توان در یک زمین چندین هکتاری بدون داشتن آب اقدام به کشت گیاهان دارویی مانند گل محمدی کرد و تنها به امید باران نشست.

این مسئول گفت: برای حمایت از سرمایه گذاری در زمینه کشاورزی از جمله کشت گیاهان دارویی در زمینه جابه جایی آب تخصیصی چاه‌ها و هماهنگی در این خصوص با شرکت آب منطقه‌ای آمادگی داریم.

علیخانی اظهار داشت: از سرمایه گذاری‌های تعاونی نیز حمایت به عمل می‌آوریم و در این زمینه باید دستگاه‌های مربوطه از جمله جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، بخش غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی، اتاق تعاون و بخشداری‌ها و فرمانداری‌ها به کمک تولیدکنندگان محلی بروند.

ره آورد:

به نظر می‌رسد هنوز برنامه منسجم و مشخصی برای جذب سرمایه گذار در زمینه گیاهان دارویی در استان قزوین وجود ندارد و بخش زیادی از ظرفیت این بخش در حوزه تولید و اشتغال در مرحله بالقوه باقی مانده و نیاز است تا با تشکیل یک کارگروه ویژه ظرفیت‌های این بخش را فعال کرد و با فراخوان سرمایه گذاری و حمایت‌های ویژه از متقاضیان، چراغ سرمایه گذاری در این بخش پردرآمد و ارزآور را در استان قزوین بیشتر روشن کرد.

کمک به تشکیل تعاونی‌های تولید، فرآوری و بسته بندی گیاهان دارویی در روستاها، ایجاد بازارچه‌های محصولات محلی و گیاهان دارویی قزوین در حاشیه آزادراه‌های این استان با توجه به موقعیت آن در شاهراه ارتباطی کشور در کنار برندسازی و بسته بندی مناسب برای ارزش افزوده نیز از دیگر مواردی است که در این حوزه می‌تواند مثمر ثمر باشد.

منبع: ایرنا