نقش سرنوشت ساز رهبر معظم انقلاب در آزادسازی سوسنگرد

به گزارش گروه وبگردی اخبار ، شنبه‌شب ساعت ۲۰ شبکه یک سیما میزبان سومین و آخرین قسمت از مستند خاطرات شفاهی بود. پایان این مجموعه سه قسمتی در حالی رقم خورد که در قسمت نخست راوی وقایع روز‌های پیروزی انقلاب تا آغاز جنگ تحمیلی از منظر خاطرات آیت‌ا... خامنه‌ای بود و قسمت دوم به فاصله زمانی شروع جنگ تا محاصره سوسنگرد پرداخت.

آخرین قسمت از این مجموعه، ماجرای آزادسازی افتخارآمیز شهر استراتژیک سوسنگرد و نقش ویژه آیت‌ا... خامنه‌ای را دراین رویداد به تفصیل بیان کرد و پس از آن با بازخوانی اختلافات ایشان با ابوالحسن بنی‌صدر رئیس جمهور وقت، با ماجرای عزل بنی‌صدر و ترور نافرجام آیت‌ا... خامنه‌ای پایان یافت.

سوسنگرد، پیش از عملیات

بخش قابل توجهی از قسمت سوم مستند «در لباس سربازی»، به اتفاقاتی می‌پردازد که در چند روز پیش و پس از عملیات آزادسازی سوسنگرد رخ داد. مهر و آبان ۵۹، شهر سوسنگرد در غرب استان خوزستان هدف حملات شدید ارتش بعث قرار گرفته و از ۲۳ آبان محاصره شده بود. گفته شده که حدود ۲۰۰ نفر از نظامی‌های ارتش با همراهی نیرو‌های مردمی بومی، مقاومت کرده و شهر را نگه داشته بودند. عملیات شکست حصر این شهر قرار بود در ۲۶ آبان ۵۹ انجام شود، ولی با کارشکنی، به شکست نزدیک شده بود.

فرشته‌ها را نگه دارید!

در روز‌های محاصره سوسنگرد، امکانات رزمنده‌های محاصره بسیار ناچیز بوده است. در بخشی از قسمت دوم مستند «در لباس سربازی»، آیت‌ا... خامنه‌ای تماس تلفنی یکی از افسران در محاصره را روایت کردند که گفته بود رزمنده‌ها گرسنه هستند و آذوقه‌ای ندارند. با این که مغازه‌های مردم باز است و امکان استفاده از مواد غذایی آن‌ها وجود دارد، اما به دلیل آن که صاحبان مغازه حضور ندارند، کسی به مواد غذایی دست نزده و گرسنگی به نیرو‌های مدافع شهر، فشار آورده است.

آیت‌ا... خامنه‌ای که در آن زمان نماینده امام (ره) در شورای عالی دفاع بودند، این‌گونه روایت کردند: «من دیدم واقعاً این‌ها فرشته‌اند، نمی‌شود به این‌ها بشر گفت!» و بعد از اجازه ایشان بود که افسران مدافع شهر، از مواد غذایی سوپرمارکت‌ها استفاده کردند. آیت‌ا... خامنه‌ای با ذکر این روایت، در خاطرات‌شان گفته‌اند: «من در جلسه شورای عالی دفاع مطرح کردم که اگر شهر را بگیرند، این بچه‌ها شهید خواهند شد و خسارت شهادت این بچه‌ها از خسارت از دست دادن شهر بیشتر است، به خاطر این که شهر را ما دوباره خواهیم گرفت، اما این بچه‌ها را دیگر به دست نمی‌آوریم و لذا فکری بکنید.»

کارشکنی عجیب شب عملیات

شب عملیات شکست حصر سوسنگرد، وقتی همه نیرو‌های ارتش، سپاه و مردمی آماده بودند، ناگهان دستوری از ناحیه بنی‌صدر رئیس جمهور رسید که لشکر ۹۲ خوزستان را از ورود به عملیات منع می‌کرد. این در حالی بود که او در جلسه شورای عالی دفاع، قول داده بود که تیپ ۲ از لشکر ۹۲ زرهی خوزستان، در عملیات آزادسازی سوسنگرد وارد عمل شود. نکته مهم این جاست که اساساً محور برنامه‌ریزی عملیات، حضور این تیپ بود، زیرا دیگر نیرو‌های شرکت‌کننده در عملیات که دو گروهان پیاده بودند، استعداد لازم را برای مقابله با دشمن نداشتند.

نامه‌های سرنوشت‌ساز

بامداد ۲۶ آبان وقتی دستور بنی‌صدر مبنی بر شرکت نکردن لشکر ۹۲ در عملیات رسید، شهید چمران برآشفته شد و آیت‌ا... خامنه‌ای را از خواب بیدار کرد و ماجرا را گفت. ایشان بلافاصله و در ساعت ۱.۵ بعد از نیمه‌شب، نامه‌ای فوری خطاب به سرهنگ قاسمی فرمانده لشکر ۹۲ نوشتند و به عنوان نماینده امام (ره) در شورای عالی دفاع، دستور بنی‌صدر را ملغی کردند. نیم ساعت بعد، همین موضوع را در نامه‌ای جداگانه خطاب به شهید فلاحی که در آن زمان جانشین رئیس ستاد بود، نوشتند و دستور پیشین امام (ره) مبنی بر این که شهید فلاحی باید بر این عملیات مباشرت داشته باشد، ضمیمه کردند.

این نامه‌های سرنوشت‌ساز، عملیاتی را که می‌رفت به شکست بینجامد، نجات داد و آزادسازی تاریخی سوسنگرد را رقم زد. این عملیات آزادسازی از آن جهت تاریخی محسوب می‌شود که در حدود ۱۰ ساعت اتفاق افتاد. آیت‌ا... خامنه‌ای در جلسه سه روز بعد شورای عالی دفاع در این باره گفتند: «نجات سوسنگرد در فاصله چند ساعت انجام شد. این یعنی رزمندگان می‌توانند دشمن را عقب برانند. مشکل، اما در کارشکنی‌هاست». در ادامه مستند، سرهنگ قاسمی فرمانده لشکر ۹۲ که در سال ۶۱ بازنشسته شده بود، مشاهده می‌شود که در دیداری حدود دو دهه بعد با رهبر انقلاب، اصل و تنها سند آن نامه تاریخی را به ایشان هدیه داد.

پیشتر سرلشکر فیروزآبادی رئیس وقت ستاد کل نیرو‌های مسلح در یک سخنرانی با اشاره به نقش ویژه مقام معظم رهبری در آزادسازی سوسنگرد گفته بود: ایشان به عنوان نماینده امام (ره) در شورای عالی دفاع در انجام این عملیات که به حفظ اهواز انجامید، نقش به‌سزایی داشتند و راه را برای طراحی و اجرای عملیات‌های پیروز فتح‌المبین، طریق‌القدس، بیت‌المقدس و آزادی سرزمین‌های اشغال‌شده هموار ساختند.

از اختلاف با بنی‌صدر تا ترور

ماجرای کارشکنی‌ها و حاشیه‌سازی‌های بنی‌صدر که اختلافات او را با جریان اصیل انقلاب نشان داد، محور باقی قسمت سوم «در لباس سربازی» است. «در لباس سربازی» در ادامه به سفر آیت‌ا... خامنه‌ای به جبهه غرب و بازدید از این منطقه پرداخت که به آشنایی با شهید احمد متوسلیان ختم شد. این مستند با وقایع روز‌های پیش از برکناری ابوالحسن بنی‌صدر از فرماندهی کل قوا و در نهایت عزل وی از مقام ریاست جمهوری ادامه یافت. فراز پایانی واپسین قسمت از مستند تاریخ شفاهی دفاع مقدس به روایت آیت‌ا... خامنه‌ای، مربوط به روز ترور نافرجام ایشان در مسجد ابوذر است. مستند «در لباس سربازی» با روایت بخشی از پیام امام (ره) خطاب به ایشان به پایان رسید: «من به شما خامنه‌ای عزیز تبریک می‌گویم که در جبهه‌های نبرد با لباس سربازی و در پشت جبهه با لباس روحانی به این ملت مظلوم خدمت نموده و از خداوند تعالی سلامت شما را برای ادامه خدمت به اسلام و مسلمین خواستارم.»

منبع: خراسان