روابط معلمان با دانش آموزان مبتلا به صرع چگونه باید باشد؟

به گزارش خبرنگار حوزه  کلینیک گروه علمی پزشكی اخبار ، عارضه صرع در هر زمانی از زندگی ممکن است اتفاق بیفتد،  ولی در اکثر موارد افراد مبتلا به آن اولین تشنج خود را در زمان کودکی یا جوانی تجربه می‌کنند. باتوجه به اینکه زمان زیادی از زندگی کودک و نوجوان در مدرسه سپری می‌شود، بدیهی است که معلم مدرسه باید با دانش‌آموزی که صرع دارد  یا اخیراً به آن مبتلا شده بهتر مقابله کرده و از راه کارهای مناسب تری استفاده کند. دانش آموز مبتلا به صرع ممکن است با چالش‌هایی مواجه شود که برای دیگر دانش‌آموزان ناشناخته است.

این چالش‌های کوچک و بزرگ می‌تواند به علت زمان بروز تشنج، نوع و شدت حمله‌های تشنج ، درمان دارویی (نوع و مقدار دارو)، مسائل شناختی و درمانی، مشکلات اجتماعی و روانی، سطح و میزان آگاهی و دانش مسئولین مدرسه در مورد صرع، همکاری و مقدار شناخت دیگر دانش‌آموزان مدرسه و دوستان باشد.

بهتر است بدانید که واکنش‌های غیرمثبت دوستان و سایر هم‌کلاسی‌ها و اولیای مدرسه  هم اثر منفی بر روی دانش‌آموز مبتلا به صرع دارد.  صرع وضعیت و حالتی نیست که باعث نگرانی و ترس شود، بسیار مهم است که اولیای مدرسه راجع به صرع، انواع آن، اثرات خلقی و نیز درمان آن اطلاعات کامل داشته باشند. مهم این است که بدانیم حملات تشنج غالباً به طور کامل با درمان دارویی قابل کنترل است و حتی اگر کنترل نشوند،  تنها یک موقعیت موقتی خواهد بود.

 تشنج ممکن است در شرایط خاص اتفاق بیفتد که غالباً به دنبال محرک‌ها و عوامل تشدید کننده به وجود می‌آید که این عوامل می‌تواند به صورت عمومی و شایع در همه افراد اتفاق بیفتد یا در هر فردی به صورت جداگانه و منحصر به فرد باشد.

شایع‌ترین عوامل تشدید کننده قطع داروی ضد تشنج (عدم مصرف دارو یا داروها)، استرس فیزیکی ، هیجانی یا فکری، کم خوابی و خستگی، بیماری‌های دیگر (به ویژه بیماری‌های تب‌دار)، تغییرات هورمونی در زنان،  نور‌های چشمک‌زن (با الگو‌های خاص در تعداد کمی از افراد مبتلا) منشأ این نور‌ها ممکن است صفحه نمایش تلویزیون، ویدئو‌ها، کامپیوتر و یا نور‌های چمشک‌زن دیگر باشد. تغییرات بلوغ در نوجوانان، گرمای مفرط، الکل و دارو‌ها هستند.

والدین و دانش‌آموزان باید در مورد عوامل تشدید کننده آگاه و هوشیار باشند و اطلاعات مربوط به عوامل تشدید کننده منحصر به فرزند خود را به اولیای مدرسه اطلاع دهند.

دو فاکتور مهم برای یادگیری، حافظه و تمرکز است. که گاهی دانش‌آموزان مبتلا به صرع از بروز اشکال در تمرکز یا حافظه به چند دلیل زیر شکایت می‌کنند؛ عوارض جانبی دارو‌ها، بعضی از دارو‌ها ضد تشنج ممکن است در توانایی یادگیری دانش‌آموزان اثر بگذارند که غالباً در رابطه با میزان دوز مصرفی دارو است،

شایع‌ترین عوارض جانبی داروهای افراد مبتلا به صرع عبارت اند از؛ کاهش تمرکز و اختلال در حافظه کوتاه مدت، بیش فعالی، احساس خستگی، خواب آلودگی،  اختلال در بینایی، تعادل، تکلم، سرگیجه، تهوع، استفراغ، کاهش یا افزایش وزن، رفتار‌های غیر اجتماعی مانند افسردگی و پرخاشگری هستند.

حمله‌های تشنجی که در کودکان و دیگر افراد ظاهر می شود،کوتاه مدت است، اما اثراتش طولانی مدت خواهد بود. نشانه های بارز این نوع عارضه معمولا  خستگی، خواب آلودگی ، سردرد، تهوع و تغییرات خلقیاست. بعد از یک تشنج فرد به خوبی نمی‌تواند تمرکز کند و نیاز به استراحت با یک خواب کوتاه مدت دارد و حتی ممکن است لازم باشد که دانش‌آموز به خانه بازگردد.

راه کارهای مناسب  آموزشی

بهتر است کودکان کارگروهی، مهارت‌های شنیداری و کلاسی خود  را تقویت کنند.  پیشنهاد می‌شود این کارگروه با تمایل و رضایت دانش‌آموز مبتلا باشد. تجربه و تحلیل مهارت‌های فردی توسط مشاور ماهر در مدرسه یا روانشناس بالینی انجام شود.  از دیگر موارد پیشنهادی می‌توان به راهنمایی،  مرور کردن و تمرین مهارت‌های فردی  نیز اشاره کرد.

صرع یک واقعیت قابل درمان است، بنابراین: توصیه می‌شود اولیای مدرسه قبل از شروع سال تحصیلی با حضور خانواده برای هر دانش‌آموز مبتلا به صرع جلسه گفتگویی ترتیب دهند. به این منظور که در این جلسه به والدین و دانش‌آموز اطمینان داده شود که با توجه به آگاهی و دانش اولیای مدرسه، داشن‌آموز حمایت است و چنانچه تشنج اتفاق بیفتد، اقدامات اولیه لازم به طور صحیح انجام می‌شود. البته اولیای مدرسه نیز باید اطلاعات لازم اولیه در مورد صرع را بدانند.

والدین دانش‌آموز باید نوع تشنج، زمان مصرف داروها، عوارض دارویی و تمایل و توانایی فعالیت‌های خارج از کلاس (به خصوص در مورد نوع فعالیت ورزشی) را به مسئولین مدرسه اطلاع دهند. باید برای خانواده این نکته مهم روشن شود که مطلع بودن یک یا دو نفر از دوستان فرزندشان از وجود تشنج می‌تواند در موارد لزوم و حیاتی کمک کننده باشد. بحث و گفتگو در کلاس درس در مورد صرع نیز کمک می‌کند که نگاه سایر هم کلاسی‌ها نسبت به فرد مبتلا به صرع و توانایی‌هایش تغییر قابل توجهی داشته باشد.

 تشنج نمی‌تواند متوقف، آهسته یا مهار شود. سعی در کنترل تشنج فرد نداشته باشید. تشنج به خودی خود خاتمه پیدا می‌کند و مغز تقریباً همیشه می‌تواند آن را به طور طبیعی متوقف کند و بعد از تمام حمله تشنجی، اگر لازم بود به او کمک کنید.  از نظر فیزیکی غیر ممکن است فرد زبان را حین تشنج ببلعد. لطفا چیزی را وارد دهان او نکنید. این کار خطرناک است و ممکن است انگشتتان زخمی   یا دندان‌های فرد بشکند. باید بدانید که  اکثر افراد چیزی ازحمله تشنج به خاطر نمی‌آورند.