کارشناسان بر این باورند که حسن روحانی توانست با وعدههای انتخاباتیش در سال ۹۲ و ۹۶ نظر مردم را به خود جلب کند راحتی پاستور شود؛ اما وعدههایی که با ورودش به عرصه ریاست جمهور به هر دلیلی رنگ باخت و محقق نشد و در نهایت به فراوشی سپرده شد. یکی از شعارهای حسن روحانی «جوانگرایی» بود؛ رئیس جمهور در وعدههای انتخاباتیش قول داده بود تا اعضا کابینه جوانی را برای خدمت به مردم معرفی کند؛ اما پس از روی کار آمدنش این مسئله محقق نشد.
حسن روحانی در سال ۹۲ با وعده کمک به جوانان و اشتغالزایی برای آنها روی کار آمد، اما چندی پس از پیروزی در انتخابات، اسحاق جهانگیری معاون اول او در جلسه رأی اعتماد به وزیران در مجلس در جواب منتقدانی که به بالا بودن سن کابینه پیشنهادی اعتراض داشتند، گفته بود که «نمیتوانیم کسانی که در انقلاب مسئولیت داشتهاند را به دلیل آنکه سنشان بالا رفته کنار بگذاریم.»
ترکیب وزرای دولت یازدهم نشان داد که روحانی خلاف وعدههای انتخاباتی خود عمل کرد و سابقه و باتجربگی وزرا را بهانهای برای نادیده گرفتن جوانان در قامت وزارت دانست. در ادامه تاریخ تولد وزیران دولت یازدهم را مشاهده میکنید:
سمت | نام | سال تولد |
رئیس جمهور | حسن روحانی | ۱۳۲۷ |
وزارت آموزش و پرورش | علی اصغرفانی | ۱۳۳۳ |
وزارت آموزش و پرورش | فخرالدین احمدی دانش آشتیانی | ۱۳۳۴ |
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات | محمود واعظی | ۱۳۳۱ |
وزارت اطلاعات | سید محمود علوی | ۱۳۳۳ |
وزارت امورخارجه | محمدجواد ظریف | ۱۳۳۸ |
وزارت امور اقتصادی و دارایی | علی طیب نیا | ۱۳۳۹ |
وزارت بهداشت | سید حسن قاضی زاده هاشمی | ۱۳۳۸ |
وزارت تعاون | علی ربیعی | ۱۳۳۴ |
وزارت جهاد کشاورزی | محمود حجتی | ۱۳۳۴ |
وزارت دادگستری | مصطفی پورمحمدی | ۱۳۳۸ |
وزارت دفاع | حسین دهقان | ۱۳۳۵ |
وزارت راه و شهرسازی | عباس آخوندی | ۱۳۳۶ |
وزارت صمت | محمدرضا نعمت زاده | ۱۳۲۴ |
وزارت علوم | رضا فرجی دانا | ۱۳۳۹ |
وزارت علوم | محمد فرهادی | ۱۳۲۸ |
وزارت ارشاد | علی جنتی | ۱۳۲۸ |
وزارت ارشاد | رضا صالحی امیری | ۱۳۴۰ |
وزارت کشور | عبدالرضا رحمانی فضلی | ۱۳۳۸ |
وزارت نفت | بیژن زنگنه | ۱۳۳۱ |
وزارت نیرو | حمید چیت چیان | ۱۳۳۶ |
وزارت ورزش و جوانان | محمود گودرزی | ۱۳۳۴ |
وزارت ورزش و جوانان | محمد سلطانی فر | ۱۳۳۸ |
پس از گذشت ۴ سال از ریاست حسن روحانی در دولت، او باز هم برای شرکت در دور دوم ریاست جمهوری شعار جوانگرایی سر داد. او در یکی از سخنرانیهای خود در روز ۲۱ خرداد در جمع گروهی از جوانان گفت که همه مسئولان کشور دهههای پایانی زندگیشان را میگذرانند و دهههای آینده در اختیار جوانان است.
او اعلام کرد که دولت دوازدهم تصمیم دارد در بخش مشاورتها و دستیاریها و در وزارتخانههای مختلف از جوانان استفاده کند و بر اساس مصوبه هیئت دولت، دو هزار جوان نخبه در وزارتخانهها و دستگاههای مختلف جذب خواهند شد. روحانی در حالی این موضوع را مطرح کرد که در دولت نهم و دهم طرحی با عنوان مشاوران جوان اجرا شد، که در قالب آن تعدادی از جوانان به عنوان مشاور جوان وزرا و استانداران منصوب شدند.
در هر صورت دولت روحانی با وعدههایی که به جوانان داده بود توانست دوباره رأی آنها را کسب کند پس از آغاز کار خود اعلام کرد که تصمیم دارد با تفکیک وزارت ورزش و جوانان، قصد احیای سازمان ملی جوانان را دارد. روحانی در اولین نشست مطبوعاتی خود بعد از پیروزی در انتخابات وعده داد که سن دولت در کابینه ۵ سال کمتر خواهد شد و استفاده از وزرای جوانتر را در دستور کار خود دارد.
او در این مورد بیان کرد که امروز شرایط تغییر کرده و معتقدم نه تنها در دولت، که به طور کلی سن مدیریت کشور باید کاهش پیدا کند. چند ماه پیش به سازمان اداری و استخدامی دستور دادم در این زمینه کار کند تا سن مدیریت را ۵ سال کاهش دهیم. طرحی را برای استخدام جوانان نخبه در همه وزارتخانهها در سطح مشاورین وزرا برنامهریزی کردیم برای اینکه در آینده مسئولیت را به عهده بگیرند.
رئیس جمهور در حالی این سخنان را مطرح کرد که اگر چه ترکیب سنی دولت جدید او کمی نسبت به قبل فرق کرده بود، اما هنوز تفاوت زیادی با آنچه در وعدههایش گفته بود، داشت؛ تنها تفاوت جدی جوانگرایی اعضای کابینه اضافه شدن محمدجواد آذری جهرمی به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بود که توانست تا حدی میانگین سنی وزرا را کاهش دهد؛ در جدول زیر ترکیب سنی وزرای دولت دوازدهم را هم مشاهده میکنید:
سمت | نام | سال تولد |
وزیر آموزش و پرورش | سید محمد بطحائی | ۱۳۴۲ |
وزیر آموزش و پرورش | محسن حاجی میرزایی | ۱۳۳۸ |
وزیر ارتباطات | محمدجواد آذری جهرمی | ۱۳۶۰ |
وزیر اطلاعات | سید محمود علوی | ۱۳۳۳ |
وزیر اقتصاد | مسعود کرباسیان | ۱۳۳۵ |
وزیر اقتصاد | فرهاد دژپسند | ۱۳۴۱ |
وزیر امورخارجه | محمدجواد ظریف | ۱۳۳۸ |
وزیر بهداشت | سید حسن قاضی زاده هاشمی | ۱۳۳۸ |
وزیر بهداشت | سعید نمکی | ۱۳۳۷ |
وزیر تعاون | علی ربیعی | ۱۳۳۴ |
وزیر صمت و وزیر تعاون | محمد شریعتمداری | ۱۳۳۹ |
وزیر جهاد کشاورزی | محمود حجتی | ۱۳۳۴ |
وزیر جهاد کشاورزی | کاظم خاوازی | ۱۳۴۷ |
وزیر دادگستری | سید علیرضا آوائی | ۱۳۳۵ |
وزیر دفاع | امیرحاتمی | ۱۳۴۵ |
وزیر راه و شهرسازی | عباس آخوندی | ۱۳۳۶ |
وزیر راه و شهرسازی | محمد اسلامی | ۱۳۳۵ |
وزیر صمت | رضا رحمانی | ۱۳۴۵ |
وزیر علوم | منصور غلامی | ۱۳۳۲ |
وزیر ارشاد | سید عباس صالحی | ۱۳۴۲ |
وزیر کشور | عبدالرضا رحمانی فضلی | ۱۳۳۸ |
وزیر میراث فرهنگی | علی اصغر مونسان | ۱۳۴۹ |
وزیر نفت | بیژن زنگنه | ۱۳۳۱ |
وزیر نیرو | رضا اردکانیان | ۱۳۳۷ |
وزیر ورزش و جوانان | مسعود سلطانیان | ۱۳۳۸ |
با وجود این شعارها، حضور جوانان در جایگاههای مدیریتی کشور تا مدتها بعد از آغاز کار دولت دیده نشد، تا جایی که جمشید انصاری، معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور در تاریخ ۱۹ بهمن ماه سال ۹۶ در برنامه گفتوگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با تشریح اقدامات موثر دولت در بخشهای مختلف مربوط به امور اداری و استخدامی، گفته بود که میانگین فعلی سن مدیریت کشور ۴۸ سال است و تا پایان برنامه ششم توسعه این میانگین به ۴۰ سال خواهد رسید؛ همچنین میانگین سن مدیریت ۸ سال کاهش مییابد. اما باز هم تا به امروز نتیجهای از آن حاصل نشده است.
کمی بیشتر که بررسی کنیم میبینیم که اگر دولت دوازدهم ترکیب سنی خود را با نیروهای جوانتر آغاز کرده بود، اما در ادامه با تغیرات کابینه دوباره میانگین سنی وزرا افزایش یافت و این یعنی بازگشت دولت سر خانه اول خود!
هرچند در تمام این سالها همیشه صحبت از کاهش سن مدیریتی کشور بود و این شعار همیشه در دولت مورد استفاده قرار میگرفت، اما با توجه به ظرفیتهای بالای جوانان، هیچگاه در دولتهای یازدهم و دوازدهم مورد جدیت واقع نشده است. حتی قانون منع به کارگیری بازنشستگان هم در بدنه دولت دردی برای جوانان دوا نکرد و هیئت دولت به همراه وزیران خود، با کمترین تغییر مسیر گذشته خود را دنبال کردند.
با اینکه کمتر از یک سال به پایان کار دولت دوازدهم در پاستور مانده است، جوانان هنوز چشم به راه دست یافتن به جایگاههای مدیریتی و ورود به دستگاههای دولتی کشور هستند؛ آرزویی که شاید تا پایان دولت دوازدهم، بر دل جوانان بماند.
پاسخ ها