متخصص اطفال کیست و چه وظایفی دارد؟

متخصص کودکان و اطفال به درمان بیماری های کودکان می پردازد

متخصص کودکان و اطفال را بیشتر بشناسیم

متخصص اطفال و کودکان پزشک متخصصی است که به تشخیص و درمان انواع بیماری های جسمانی و گاهی روانی کودکان می پردازد. این پزشک یا دوره عمومی اطفال و کودکان را گذرانده یا چندین سال را هم برای گرفتن تخصص در یکی از شاخه های تخصصی کودکان گذرانده است. معمولا ابتدا کودک به یک پزشک عمومی مراجعه می کند و اگر دکتر تشخیص دهد که نیاز به درمان و بررسی بیشتر دارد او را به متخصص اطفال مربوطه ارجاع می دهد.

متخصص کودکان و اطفال کیست؟

بیماری های کودکان و زمینه شیوع و بروز این بیماری ها اغلب با بزرگسالان متفاوت است. مثلا یک دل پیچه در کودک یا طفل می تواند منشاء متفاوتی از دل پیچه در یک فرد بالغ داشته باشد. ضمنا برخی از بیماری ها هم وجود دارند که خاص گروه سنی کودک و نوزادان است. برای تشخیص و درمان این بیماری ها حتما باید متخصص اطفال و کودکان این بیماران کوچک را معاینه کند تا بتواند درمان دقیق و درستی ارائه دهد. 

توجه داشته باشید حتی یک سرماخوردگی در کودک با بزرگسال متفاوت است و اگر کودک شما بیمار شد حتما او را نزد پزشک کودکان ببرید. انواع بیمارستان های کودکان در کشورهای مختلف و در کشور ما وجود دارد که متخصصین کودکان و اطفال در آن ها مشغول به کار هستند و تنها به بررسی و درمان این گروه سنی پرداخته و ضمنا در همین ضمینه هم تخصص دارند. در واقع بزرگسالان هم برای درمان خود نباید به متخصص کودکان مراجعه کنند بلکه باید نزد پزشکان معمول بزرگسال بروند.

وظایف متخصص کودکان و اطفال

کار یک متخصص کودک کمی پیچیده و گاها سخت تر از کار متخصصین بزرگسالان است و به همین علت است که کمتر دانشجویان پزشکی به گرفتن تخصص اطفال و کودکان اقبال نشان می دهند. در واقع اگر به کودکان علاقه مند نیستید یا نمی توانید بی قراری های کودک را تحمل کنید بهتر است از ادامه تحصیل در حیطه تخصص اطفال صرف نظر کنید.

در ادامه با محدوده وظایف یک متخصص یا پزشک کودکان آشنا می شویم:

• در درجه اول کار یک متخصص اطفال معاینه کودک است تا مشکل یا بیماری را تا حدودی تشخیص دهد.

• بعد از آن برای تکمیل اطلاعات خود هم باید از خود کودک و از والدین او باید درباره سوابق بیماری و سلامتی کودک سوالاتی بپرسد.

• در حیطه معاینه کودکان و اطفال پزشک باید به بررسی ویژگی های ذهنی و رشد ذهن و فکر و فیزیک کودک هم بپردازد.

• تزریق واکسن های مورد نیاز کودکان و نوجوانان و اطفال هم از دیگر وظایف متخصص کودکان است.

• یک پزشک عمومی کودکان وظیفه دارد که در صورت نیاز کودک او را به متخصصین اطفال و کودکان ارجاع دهد.

• متخصص کودکان و اطفال همچنین باید اطلاعات لازم درباره رشد کودک و نیازهای تغذیه ای و حتی نیازهای درمانی کودک در اختیار والدین او بگذارد. او همچنین درباره واکسن ها و ویتامین ها و خوراکی ها و همچنین درباره نیاز به مراجعه به انواع پزشکان و متخصصین اطفال به والدین اطلاعات جامع و کاملی می دهد.

زدن واکسن یکی از وظایف متخصص کودکان و اطفال است

انواع تخصص های کودکان و اطفال

همان طور که گفتیم بیماری های کودکان با بیماری های بزرگسالان کاملا متفاوت است. منشاء درد و بیماری و نوع بیماری و حتی شکل ابتلاء و همچنین عوارضی که در بدن کودکان بر جای می گذارد در یک دنیای متفاوت از بیماری های افراد بالغ قرار دارد.

به همین جهت و با پیشرفته شدن علم پزشکی کم کم بعضی از پزشکان تخصص خود را در حیطه بیماری های کودکان گرفتند و تخصص های بسیار زیادی نیز در این حیطه پزشکی به وجود آمد. در ادامه تعدادی از مهم ترین تخصص های پزشکی اطفال و کودکان را معرفی خواهیم کرد.

متخصص اورژانس کودکان

پزشکان اورژانس کسانی هستند که به مشکلات و دردهای خطرناک و جدی ای رسیدگی می کنند که اگر در لحظه به آن ها رسیدگی های پزشکی نشود ممکن است خطرات جدی برای جان افراد داشته باشند. متخصص اورژانس کودکان هم به کودکان بدحال رسیدگی می کند. 

مثلا کودکانی که در اثر یک سانحه دچار زخم یا شکستگی شده اند یا کودکان و اطفالی که دچار بدحالی هایی مانند تب بالا، تشنج، دل پیچه های شدید و بالا آوردن، مسمومیت، سوختگی، آلرژی و انواع دیگر بیماری های شدید شده اند. این پزشکان در بخش اورژانس باید همیشه حاضر باشند و به شکل شیفتی کار را تحویل بدهند اما توجه کنید که پزشکان اورژانس هرگز نباید موقعیت کاری را ترک کنند.

متخصص انکولوژیست – هماتولوژیست کودکان

این متخصصین به بیماری های خونی خطرناک و سرطان های کودکان و اطفال رسیدگی می کنند. بسیاری از انواع سرطان وجود دارد که خاص کودکان و اطفال است و اصلا در سنین بزرگسالی چنین سرطانی وجود ندارد و بعضی دیگر از سرطان ها هم وجود دارد که بین اطفال و بزرگسالان مشترک است اما نحوه اثر گذاری در بدن و همچنین عوارض و درمان های آن برای کودکان متفاوت از بزرگسالان است. متخصص هماتولوژی وظیفه بررسی، تشخیص و درمان بیماری های خونی خطرناک و سرطان های کودکان را بر عهده دارد.

متخصص کودکان و اطفال می تواند در یک زمینه خاص تخصص بگیرد

متخصص بیماری های عفونی کودکان

بسیاری از بیماری ها عفونی و حتی سرطان ها ناشی از یک نقص مادرزادی یا به جهت یک اختلال انتسابی در بدن کودکان به وجود می آید. اما گاهی هم بیماری های عفونی در کودک بخاطر ورود یک باکتری مضر یا انگل یا قارچ خطرناک به بدن کودک به وجود می آید.

متخصص عفونی کودکان علاوه بر اینکه به بیماری های انتسابی و نحوه درمان آن ها در کودکان تسلط دارد بلکه در زمینه انواع عفونت های باکتریایی و قارچی و میکروبی که می تواند در بدن کودک عفونت و اختلال ایجاد کند نیز آگاهی داشته و می تواند به درمان صحیح این دسته عفونت ها بپردازد. 

متخصص قلب و عروق کودکان 

متاسفانه بعضی از کودکان با یک بیماری و نقص مادرزادی در قلب خود متولد می شوند. اغلب بیماری های قلبی کودکان مادرزادی است و از همان ابتدای تولد و کودکی خود را نشان می دهد. بعضی از این بیماری ها نیاز به پیگیری و درمان جدی پزشکی دارد و اگر کودک شما به چنین بیماری قلبی و عروقی مبتلا است حتما باید به متخصص قلب و عروق کودکان و اطفال مراجعه کنید. 

بعضی از بیماری های قلبی که می تواند قبل یا بعد از تولد در کودک به وجود بیاید شامل: اختلالات در گردش خون، آریتمی یا نامنظمی تپش قلب کودک، بیماری های مادرزادی قلبی، نارسایی قلبی و ... است.

متخصص کودکان و اطفال باید بتواند با کودک ارتباط خوبی برقرار کند

متخصص نوزادان

یک متخصص نوزاد کسی است که از جنین شما حتی قبل از شکل گیری مراقبت می کند و این مراقبت را تا پس از تولد و زمان نوزادی وی ادامه می دهد. در واقع متخصص نوزادان قبل از تولد به وضعیت سلامت جنین و سلامت مادر رسیدگی می کند و در صورت نیاز به دارو و درمان آن را تجویز می کند.

این متخصص در واقع پزشکی است که مادر باید تقریبا هر هفته یا هر دو هفته یک بار قبل از تولد فرزندش به او مراجعه کند و پس از تولد نیز تا 5 سالگی حداقل یک بار در ماه برای رسیدگی به وضعیت رشد و سلامت نوزاد باید تحت نظر این پزشک باشد. 

متخصص نوزادان

کلام پایانی

متخصص کودکان و اطفال یک پزشک است که به درمان کودکان و نوزادان رسیدگی می کند. برای گرفتن تخصص های مختلف اطفال و کودکان پس از پایان دوره عمومی پزشکی کودکان باید در یکی از شاخه های تخصصی اطفال ادامه تحصیل دهید و پس از گرفتن تخصص می توانید برای خود یک مطب زده یا در بیمارستان ها و مراکز درمانی کودکان و اطفال مشغول به کار شوید. 

گردآوری: بخش دانش کسب و کار