یکی از پرتکرارترین دغدغهها در بین افرادی که قصد ورود به بازار سرمایه دارند، این است که طلا بخریم یا سکه؟ شرایط اقتصادی ناپایدار، افزایش تورم و نگرانی از آینده مالی باعث شده سرمایهگذاری در داراییهای امنی مانند طلا و سکه همچنان جایگاه ویژهای داشته باشد.از گذشته تاکنون، هر دو دارایی نقش مهمی در حفظ ارزش پول داشتهاند، اما تفاوتهایی اساسی میان آنها وجود دارد. برای مثال، سکه با وزن و عیار مشخص توسط بانک مرکزی ضرب میشود و به دلیل استاندارد بودن، از نقدشوندگی بالایی برخوردار است. در مقابل، طلا در شکلهای گوناگونی مانند زیورآلات، شمش طلا یا طلا آبشده در دسترس است که هرکدام ویژگیهای متفاوتی دارند.
پاسخ به این سؤال که طلا بخریم یا سکه، بستگی مستقیم به اهداف سرمایهگذاری، سطح ریسکپذیری و مدت زمانی دارد که فرد قصد دارد سرمایه خود را در بازار نگه دارد. برخی به دنبال نقدشوندگی سریع هستند و بعضی دیگر امنیت و دوری از حباب قیمتی را ترجیح میدهند.
وقتی افراد برای سرمایهگذاری به بازار مراجعه میکنند و با پرسش طلا بخریم یا سکه روبهرو میشوند، اغلب گزینهی دیگری هم پیش رویشان قرار میگیرد: خرید طلا آبشده. این نوع طلا به دلیل نداشتن اجرت ساخت و فاصله اندک با ارزش ذاتی، طرفداران زیادی پیدا کرده است. اما نکته مهم اینجاست که خرید طلا آبشده همیشه بدون ریسک نیست.
طلا آبشده معمولاً از ذوب زیورآلات یا مصنوعات قدیمی به دست میآید و استاندارد مشخصی از نظر شکل، وزن یا بستهبندی ندارد. به همین دلیل، خطر تقلب یا ناخالصی در آن بیشتر از خرید سکه است. تنها راه اطمینان نسبی، وجود کد ریگیری و تأییدیه آزمایشگاهی برای تعیین عیار واقعی آن است.
در مقابل، سکه توسط بانک مرکزی و با استاندارد مشخص (وزن ۸.۱۳۳ گرم و عیار ۲۲) ضرب میشود. این ویژگی باعث شده سکه از نقدشوندگی بالاتری برخوردار باشد و هنگام فروش کمتر دردسر ایجاد کند. با این حال، ریسک مهم سکه موضوع «حباب قیمتی» است. گاهی قیمت بازار آن بسیار بیشتر از ارزش ذاتیاش میشود و همین موضوع میتواند برای سرمایهگذاران زیانبار باشد.
به طور خلاصه، انتخاب میان طلا آبشده و سکه بستگی به این دارد که فرد امنیت بیشتر و نقدشوندگی سریعتر را ترجیح دهد یا به دنبال فاصله کمتر با ارزش واقعی دارایی باشد.
یکی دیگر از پرسشهای رایج سرمایهگذاران این است که اگر بخواهند به جای سکه، روی شمش طلا سرمایهگذاری کنند، کدام انتخاب مطمئنتر خواهد بود. در این مقایسه، تفاوتهای مهمی وجود دارد که تصمیمگیری را سادهتر میکند.
شمش طلا معمولاً با عیار ۲۴ و خلوص بسیار بالا تولید میشود. این ویژگی باعث میشود که برخلاف سکه، تحت تأثیر «حباب قیمتی» قرار نگیرد و فاصله چندانی با ارزش واقعی نداشته باشد. همچنین در زمان خرید شمش طلا، شما در واقع طلای خالصتری را با هزینه کمتر نسبت به سکه به دست میآورید، زیرا سکه علاوه بر طلای خالص، شامل هزینههای ضرب و تقاضای بالاتر بازار هم هست.
از سوی دیگر، سکه به دلیل تقاضای گسترده و شناختهشده بودن، همواره از نقدشوندگی بسیار بالایی برخوردار است. این موضوع یکی از دلایل محبوبیت آن در میان افرادی است که به دنبال امکان فروش سریع دارایی خود هستند. با این حال، همین ویژگی گاهی باعث افزایش حباب قیمتی و خرید با بهایی بالاتر از ارزش واقعی میشود.
بنابراین اگر هدف، خرید دارایی با بیشترین خلوص و کمترین فاصله از قیمت واقعی باشد، شمش طلا انتخاب مناسبتری خواهد بود. اما اگر اولویت اصلی، فروش سریع و دسترسی آسان به نقدینگی باشد، سکه همچنان جایگاه مهمی در میان سرمایهگذاران دارد.
پس از مطرح شدن پرسش طلا بخریم یا سکه، موضوع دیگری که ذهن بسیاری از افراد را درگیر میکند، انتخاب بین سکه و طلا دست دوم است. هر کدام از این گزینهها ویژگیها و ریسکهای خاص خود را دارند که باید با دقت بررسی شوند.
طلا دست دوم به دلیل اینکه جزو زیورآلات کارکرده محسوب میشود، بدون اجرت ساخت معامله میگردد. همین موضوع باعث میشود قیمت آن نسبت به مصنوعات نو پایینتر باشد. اما باید توجه داشت که طلا دست دوم اغلب عیار ۱۸ دارد و مانند طلا آبشده، ممکن است بستهبندی یا گواهی اصالت مشخصی نداشته باشد. این مسئله احتمال تقلب، ناخالصی یا عیار کمتر از مقدار درجشده را افزایش میدهد.
در مقابل، سکههای بانکی بهطور رسمی توسط بانک مرکزی ضرب میشوند و دارای وزن، عیار و ابعاد استاندارد هستند. این موضوع، اعتماد به اصالت سکه را افزایش میدهد و نقدشوندگی آن را نسبت به طلا دست دوم بسیار راحتتر میکند. البته ریسک اصلی در خرید سکه، وجود «حباب قیمتی» بالاست که میتواند باعث شود شما چندین درصد بیشتر از ارزش واقعی طلا هزینه کنید.
به طور کلی، اگر سرمایهگذار به دنبال خرید دارایی با هزینه کمتر باشد، طلا دست دوم گزینه جذابتری است؛ اما اگر اولویت اصلی اطمینان از اصالت و نقدشوندگی باشد، انتخاب سکه منطقیتر خواهد بود.
پس از بررسی مزایا و معایب انواع گزینهها، همچنان این پرسش اساسی باقی میماند که در نهایت طلا بخریم یا سکه؟ پاسخ این سوال تا حد زیادی به میزان ریسکپذیری، هدف سرمایهگذاری و اولویتهای فردی بستگی دارد.
اگر به دنبال نقدشوندگی سریع هستید، خرید سکه میتواند گزینهای مناسب باشد، هرچند وجود حباب قیمتی همواره ریسکی جدی به شمار میرود. در مقابل، خرید طلا دست دوم یا طلا آبشده هزینه کمتری به همراه دارد اما خطر تقلبی بودن و نبود تضمین اصالت، سرمایهگذاران را با چالش مواجه میکند.
از سوی دیگر، خرید شمش طلا با عیار ۲۴ یکی از مطمئنترین راههای سرمایهگذاری به شمار میرود؛ چراکه فاقد حباب قیمتی است و ارزش آن بسیار نزدیک به بهای واقعی طلا در بازار جهانی قرار دارد. در این میان، شمشهایی که دارای گواهی اصالت، بستهبندی معتبر و قابلیت رهگیری هستند، ریسک تقلب را به حداقل میرسانند.
یکی از نمونههای شاخص در این زمینه، شمش طلا توکنیکو است که به عنوان اولین شمش طلا ضدجعل در ایران معرفی شده است. این شمشها با ویژگیهایی مانند هولوگرام امنیتی، کد اختصاصی و امکان استعلام اصالت، اطمینان خاطر بیشتری برای سرمایهگذاران ایجاد میکنند و عملاً نگرانیهای مربوط به جعل یا ناخالصی را برطرف میسازند.
بنابراین اگر بخواهیم جمعبندی کنیم، انتخاب میان طلا و سکه وابسته به شرایط فردی است، اما برای کسانی که امنیت سرمایهگذاری و دوری از ریسکهای ناشی از تقلب یا حباب قیمتی اهمیت بالایی دارد، خرید شمش طلا ضدجعل گزینهای هوشمندانهتر به نظر میرسد.
پاسخ ها