محبت بی‌حساب یا با حساب به کودک؟

تا اسم محبت و بچه میاد وسط، اولین چیزی که میاد تو ذهن خیلی از ما اینه که محبت که زیادیش ضرر نداره. ولی واقعاً اینطوریه؟ یعنی باید هرچی بچه خواست براش فراهم کنیم؟ هر وقت ناراحت شد بغلش کنیم؟ همیشه طرفشو بگیریم؟ یا نه، باید براش مرز بذاریم و حساب‌شده جلو بریم؟ سؤال مهم اینه محبت بی‌حساب یا با حساب به کودک ؟ اگه تو هم پدر یا مادری هستی که دلت می‌خواد بچه‌ات خوشحال، بااعتمادبه‌نفس و موفق باشه، پس لازمه خوب بدونی چطور و چقدر باید بهش محبت کنی. در اینجا می‌خواهیم کاملا به این موضوع بپردازیم.

اول از همه، محبت چیه اصلاً؟

محبت یعنی اینکه بچه‌ات بدونه دوسش داری، براش مهمی و از بودنش لذت می‌بری. یعنی توجه، درک، آغوش، لبخند، شنیدن و گاهی حتی نه گفتن. محبت فقط بغل کردن و خریدن اسباب‌بازی نیست. گاهی محبت یعنی اینکه با حوصله به سوال‌های تکراریش جواب بدی. گاهی یعنی بذاری خودش اشتباه کنه و یاد بگیره. یعنی گاهی باهاش حرف بزنی وقتی غمگینه، نه اینکه فقط بگی بزرگ می‌شی درست می‌شه.

محبت بی‌حساب به کودک یعنی چی؟

محبت بی‌حساب به کودک یعنی هر خواسته‌ای داشت، سریع براش فراهم کنیم. یعنی از ترس اینکه ناراحت نشه، هیچی بهش نه نگیم. یعنی تا یه کم گریه کرد، سریع ساکتش کنیم با خوراکی یا اسباب‌بازی. توی محبت بی‌حساب، بچه یاد نمی‌گیره که دنیا همیشه مطابق میلش پیش نمی‌ره. یاد نمی‌گیره که صبر کنه، تلاش کنه یا نه رو قبول کنه. نتیجه‌اش می‌شه یه بچه‌ی وابسته، لوس یا حتی پرخاشگر.

محبت با حساب به کودک یعنی چی؟

محبت با حساب به کودک یعنی بدونی کِی و چقدر محبت نشون بدی. یعنی وقتی کاری درست انجام داد، تشویقش کنی. وقتی ناراحته، درکش کنی ولی راه‌حل هم نشونش بدی. یعنی بهش یاد بدی همه چی راحت به‌دست نمیاد. محبت با حساب یعنی محبت بی‌چشم‌داشت، ولی همراه با تربیت. یعنی دوستش داری چون بچته، ولی کمکش می‌کنی آدم قوی‌تری بشه.

چرا محبت بی‌حساب به کودک گاهی آسیب می‌زنه؟

• کاهش تاب‌آوری کودک: بچه‌ای که همیشه همه‌چی براش آماده بوده، وقتی بزرگ می‌شه، طاقت سختی نداره. با یه نه شنیدن، بهم می‌ریزه.
• ناتوانی در حل مسئله: اگه همیشه والدینش براش تصمیم گرفتن و مسائل رو حل کردن، دیگه یاد نمی‌گیره خودش چطور با چالش‌ها کنار بیاد.
• شکل‌گیری احساس حق‌به‌جانب بودن: بچه فکر می‌کنه دنیا بهش بدهکاره. هرچی خواست باید بهش داده بشه، وگرنه قهر یا دعوا می‌کنه.
• وابستگی شدید: بچه‌ای که همیشه کسی بوده تا براش همه‌چیزو ردیف کنه، تو بزرگ‌سالی هم دنبال یکی می‌گرده که مسئول زندگیش بشه. این می‌تونه تو روابط عاطفی هم بهش ضربه بزنه.

پس چیکار کنیم که محبت ما سالم و درست باشه؟

1. مرز داشته باش، ولی با عشق: مثلاً اگه بچه‌ات گفت امروز نمی‌خوام مدرسه برم،  بگو، می‌فهمم خسته‌ای، ولی مدرسه رفتن مهمه. اگه لازمه بعد از مدرسه بیشتر استراحت کن. نه اینکه بگی باشه عزیزم، هرچی تو بخوای.
2. به جای جایزه، محبت واقعی بده: اگه بچه فقط وقتی جایزه می‌گیره حس می‌کنه دوستش داری، یعنی یه جای کار می‌لنگه. گاهی یه بغل ساده، یه جمله‌ی بهت افتخار می‌کنم یا حتی وقت گذاشتن باهاش، هزار برابر بیشتر از یه اسباب‌بازی گرون قیمت تأثیر داره.
3. محبت کن، ولی آموزش هم بده: وقتی بچه کار اشتباهی می‌کنه، به جای داد و فریاد یا نادیده گرفتن، آروم براش توضیح بده چرا کارش اشتباهه. بچه‌ها نیاز دارن حد و مرز یاد بگیرن، ولی با زبان محبت.
4. نه گفتن رو تمرین کن: اگه چیزی به صلاحش نیست، نه بگو. ولی بعدش درکش کن، براش توضیح بده. مثلا، می‌دونم دلت بستنی می‌خواد، ولی الان وقت خوابه. فردا با هم می‌خوریم.

فرق کودک با عزت نفس بالا و کودکی که فقط محبت دیده چیه؟

کودکی که محبت سالم و باحساب دیده، معمولاً:

• خودش تصمیم می‌گیره
• احساساتش رو بهتر می‌شناسه
• راحت‌تر دوست پیدا می‌کنه
• از پس مشکلاتش برمیاد

اما کودکی که فقط محبت بی‌حساب گرفته:

• به همه وابسته‌ست
• زود از کوره در می‌ره
• تحمل نه شنیدن نداره
• انتظار داره همه همیشه باهاش موافق باشن

پس محبت بی‌حساب یا با حساب به کودک؟ کدوم بهتره؟

بدون شک، محبت با حساب به کودک. یعنی عشق بی‌قید و شرط، ولی با آموزش درست. نه اون‌قدر سخت‌گیر که بچه ازت بترسه، نه اون‌قدر ول‌کن که بچه همه‌چی رو طلبکارانه بخواد.

کلام‌آخر

محبت بی‌حساب یا با حساب به کودک، کاملا بستگی به ما داره. بچه‌هامون آینه‌ی رفتار ما هستن. اگه بلد باشیم درست محبت کنیم، اونا هم یاد می‌گیرن به خودشون و بقیه احترام بذارن. مهم‌ترین کاری که می‌تونیم براشون بکنیم، اینه که بهشون عشق بدیم، ولی در کنارش یادشون بدیم چطور آدمای مسئولیت‌پذیر و مستقلی بشن.