آنفلوانزا بیماری شایع است که در فصل پاییز و زمستان ممکن است افراد زیادی از جمله خانمهای باردار را درگیر خود کند. آنفلوانزا یک بیماری حاد تنفسی است که به علت تغییرات فیزیولوژیکی در طی دوران بارداری در ریه، قلب، سیستم ایمنی میتواند با شدت بیشتری اتفاق بیفتد و به همین دلیل این خانوم های باردار جزء گروههای پرخطر محسوب میشوند. در ادامه در خصوص بیماری آنفلوانزا و تأثیر آنفلوانزا بر خانمهای باردار به عنوان گروهی پرخطر توضیحات بیشتری ارائه خواهیم داد. با ما همراه باشید.
تغییرات فیزیولوژیکی از جمله افزایش ضربان قلب، افزایش نیاز به اکسیژن برای بدن، کاهش حجم ریه، کاهش ایمنی بدن که در یک خانم باردار رخ میدهد، او را مستعد بیماری با شدت بیشتری میکند که میتواند منجر به بستری شدن و حتی مرگ و میر مادران شود.
ریسک ابتلا به آنفلوانزا در زنان باردار و تا دو هفته پس از زایمان بالاتر است. در این دوره حساسیت بیشتری نسبت به ویروس آنفلوانزا وجود دارد و خطرات ناشی از آن شدت پیدا میکند.
با وجود اینکه ویروس آنفلوانزا از جفت عبور نمیکند یا اینکه به ندرت عبور میکند، ابتلا به این ویروس میتواند عوارضی را برای جنین، به دنبال داشته باشد. برخی از این عوارض به دلیل تب و درجه حرارت بالا ایجاد میشوند که استفاده از داروهای ضد تب میتواند این خطرات را کمتر کند. البته این عوارض شایع نیستند اما احتمال ایجاد آنها وجود دارد. از جمله:
واکسیناسیون بهترین راهکار برای حفاظت از خانمهای باردار و جنین آنها در برابر خطرات جدی آنفلوانزا است. پزشکان به شدت توصیه میکنند که تمامی مادران باردار، بدون در نظر گرفتن مرحله بارداری، این واکسن را دریافت کنند.
همچنین به دلیل شدت بیشتر بیماری در خانمهای باردار، در سال ۲۰۱۲ سازمان بهداشت جهانی زنان باردار را از نظر واکسیناسیون آنفلوانزا در بالاترین اولویت پیشنهاد کرد تا از این طریق بتوان جلوی ابتلا و یا شدت بیماری را در این گروه پرخطر گرفت.
از جمله فواید تزریق واکسن آنفلوانزا در دوران بارداری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
علیرغم فوایدی که برای واکسیناسیون آنفلوانزا در طی دوران بارداری مطرح شد، بسیاری از خانمهای باردار به دلیل کمبود آگاهی تمایلی به استفاده از این واکسن ندارند و تصور میکنند ممکن است برای خودشان یا جنینشان خطرناک باشد. در صورتی که این واکسن با پیشگیری از شدت گرفتن بیماری و عوارض ناشی از آن میتواند به سلامت فرد کمک کند و از ایجاد عوارض روی جنین جلوگیری کند. از آنجایی که تا ۶ ماهگی ،به دلیل ضعیف بودن سیستم ایمنی نوزادان و عدم توانایی آنها در ارائه پاسخ ایمنی مناسب، نباید واکسن آنفلوانزا به آنها تزریق شود، دریافت واکسیناسیون آنفلوانزا توسط مادر میتواند علاوه بر خود مادر، از نوزادش هم محافظت کند. به این ترتیب نوزاد متولد شده تا ماهها در برابر ویروس آنفلوانزا محافظت شده است و غیر از آنتی بادی که از طریق جفت به جنین میرسد، حتی IgA که در شیر مادر ترشح میشود هم میتواند در دوران شیردهی در نوزاد محافظت ایجاد کند و میزان بستری شدن و مرگ و میر در اثر ابتلا به آنفلوانزا در نوزادان تا ۶ ماهگی را هم به شدت کاهش دهد.
تزریق واکسن آنفلوانزا حدود ۵۰ تا ۸۰ درصد میتواند در مادر ایمنی ایجاد کند و در صورت ابتلا به بیماری آنفلوانزا هم میتواند شدت آن را کاهش دهد. همچنین تا ۴۰ درصد ریسک بستری شدن، میزان مرگ جنین داخل رحم، میزان سقط و همینطور ریسک زایمان زودرس و ایجاد اختلال در رشد جنین داخل رحم را کم میکند و میتواند وزن نوزاد در زمان تولد را نیز افزایش دهد.
واکسنی که استفاده از آن در دوران بارداری مجاز است، واکسنهای حامل ویروس کشته شده است و خانمهای باردار مجاز به استفاده از واکسنهای نو ترکیب با دوز بالا نیستند. بنابراین پیشنهاد میشود که در هنگام خرید واکسن به نوع آن دقت شود.
اقدامات لازم برای کنترل عفونت و اقدامات احتیاطی استاندارد برای کاهش انتقال آنفلوانزا عبارت است از:
سخن پایانی
در این نوشتار بیماری آنفلوانزا و تأثیرات آن بر خانمهای باردار به عنوان گروه پر خطر را بررسی کردیم. همانطور که اشاره شد، آنفلوانزا یک بیماری بسیار شایع به خصوص در فصول سرد سال است و این بیماری به دلیل شرایط فیزیکی مادران باردار میتواند تأثیرات شدیدتری در آنها داشته باشد. بنابراین بهترین راه برای پیشگیری یا کنترل علائم، تزریق واکسن است. مطالعات بسیاری نشان دادهاند که تزریق واکسن آنفلوانزای غیرفعال در بارداری، هیچ خطری برای مادر و نوزاد ندارد و میتواند در هر مرحلهای از بارداری تزریق شود.
نویسنده: دکتر مریم کاشانیان
متخصص زنان و زایمان
استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران
https://www.aparat.com/embed/zcyp5p2?d
پاسخ ها