روز ملی سینما چه روزی است؟

فیلم ها رویاهایی هستند که هرگز فراموش نمی کنید

فیلم به تنهایی اجازه‌ی تجربه کردن زندگی ای را می‌دهد که فرد مخاطب هیچگاه نمی‌توانست آن را در دنیای واقعی لمسش کند. در واقع بیننده به جای تک به تک شحصیت‌های فیلم قرار می‌گیرد و با آن ها از شروع فیلم تا انتهای آن میخندد، گریه می‌کند، عاشق میشود، دلش می‌شکند، ذاتش پلید میشود، در شمایل یک ابر قهرمان دنیا را نجات میدهد یا حتی با موجود شرور همذات پنداری می‌کند. بی آنکه کسی بفهمد!

فیلم را باید در سینما تماشا کرد، جایی که توسط صفحه‌ی نمایش بلعیده می‌شوی حضورت را در سکانس های فیلم حس می‌کنی.

در سال 1379 در چهارمین جشن بزرگ سینمای ایران و همزمان با بزرگداشت صدمین سال ورود سینما به ایران بود که 21 شهریور ماه به عنوان «روز ملی سینما» شناخته شد و هر سال جشن خانه سینما در این روز برگزار می شود و 21 شهریور ماه به عنوان روزی نمادین وارد تقویم شد.

روز ملی سینما در ایران، هر ساله در 21 شهریور گرامی داشته می‌شود. این روز فرصتی است برای تجلیل از هنر سینما و تمام کسانی که در این عرصه فعالیت می‌کنند؛ از کارگردان‌ها و بازیگران گرفته تا عوامل پشت صحنه. سینما در ایران قدمتی بیش از یک قرن دارد و از زمان ورودش تا امروز توانسته بخش مهمی از فرهنگ و هنر ایرانیان را شکل دهد.

ورود سینما به ایران

سینما برای اولین بار در اواخر دوره قاجار وارد ایران شد. این ماجرا به زمان مظفرالدین شاه قاجار برمی‌گردد. در یکی از سفرهایش به اروپا در سال 1279 شمسی (1900 میلادی)، مظفرالدین شاه با سینما آشنا شد. او در جریان این سفر، به یکی از نمایش‌های سینمایی رفت و به شدت تحت تأثیر قرار گرفت. شاه پس از بازگشت به ایران، به میرزا ابراهیم خان عکاس‌باشی که مسئول عکاسی دربار بود، دستور داد تا یک دستگاه سینماتوگراف (دوربین فیلمبرداری و نمایش فیلم) بخرد و با خود به ایران بیاورد.

اولین بار سینما به‌صورت خصوصی در دربار قاجار به نمایش درآمد. میرزا ابراهیم خان عکاس‌باشی فیلم‌هایی که از سفر شاه به اروپا گرفته بود را برای شاه و اطرافیانش نمایش می‌داد. این نمایش‌ها فقط مخصوص درباریان بود و مردم عادی هنوز با سینما آشنا نبودند. مدتی بعد، نمایش‌های عمومی هم در برخی مناطق تهران برگزار شد و مردم کم‌کم با این پدیده جدید آشنا شدند.

رشد سینما در ایران

با گذشت زمان، سینما در ایران جایگاه مهم‌تری پیدا کرد. اولین سالن‌های سینما در تهران و بعد در شهرهای دیگر راه‌اندازی شدند. عبدالحسین سپنتا با ساختن فیلم "دختر لر" در سال 1312 اولین فیلم ناطق ایرانی را به نمایش گذاشت. از اینجا به بعد، سینمای ایران وارد مرحله جدیدی شد و به یکی از محبوب‌ترین سرگرمی‌های مردم تبدیل شد.

در دهه‌های بعد، سینمای ایران رشد چشم‌گیری داشت و فیلم‌های متنوعی ساخته شد. فیلم‌هایی که فرهنگ، آداب و رسوم ایرانی را به تصویر می‌کشیدند و با استقبال مردم مواجه شدند.

تعدادی از فیلمسازان و بازیگران ایرانی توانسته‌اند در جشنواره‌های معتبر بین‌المللی جوایز مهمی را کسب کنند. این افراد با آثار برجسته خود، سینمای ایران را در سطح جهانی مطرح کرده‌اند.

1. عباس کیارستمی

• جشنواره کن (1997): کیارستمی با فیلم "طعم گیلاس" توانست نخل طلای کن را از آن خود کند. این موفقیت بزرگ نام کیارستمی را به عنوان یکی از برجسته‌ترین کارگردانان جهان ثبت کرد.

 

.2 اصغر فرهادی

• جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان (2012): فرهادی با فیلم "جدایی نادر از سیمین" موفق به دریافت اسکار شد. این اولین فیلم ایرانی بود که توانست این جایزه معتبر را کسب کند.
• جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان (2017): اصغر فرهادی برای فیلم "فروشنده" برای بار دوم این جایزه را دریافت کرد.
• جایزه کن بهترین فیلمنامه (2016): فیلم "فروشنده" همچنین در جشنواره کن جایزه بهترین فیلمنامه را از آن خود کرد.

.3شهاب حسینی

• جشنواره فیلم کن (2016): شهاب حسینی برای بازی در فیلم "فروشنده" به کارگردانی اصغر فرهادی، موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد در جشنواره کن شد.

.4جعفر پناهی

• جشنواره ونیز (2000): جعفر پناهی با فیلم "دایره" موفق به کسب شیر طلای جشنواره ونیز شد.
• جشنواره برلین (2015): فیلم "تاکسی" جعفر پناهی برنده خرس طلای جشنواره برلین شد.

.5 مجید مجیدی

• جشنواره فیلم مونترال (1998): فیلم "بچه‌های آسمان" به کارگردانی مجید مجیدی، جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم مونترال را کسب کرد. همچنین این فیلم نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان شد.
• جشنواره فیلم مونترال (2001): فیلم "باران" موفق به کسب جایزه بهترین کارگردانی از جشنواره مونترال شد.

.6 لیلا حاتمی

• جشنواره فیلم برلین (2011): لیلا حاتمی به عنوان یکی از بازیگران فیلم "جدایی نادر از سیمین"، همراه با دیگر بازیگران این فیلم، جایزه بهترین گروه بازیگری زن را از جشنواره برلین دریافت کرد.

.7 محمد رسول‌اف

• جشنواره فیلم برلین (2020): محمد رسول‌اف برای فیلم "شیطان وجود ندارد" موفق به کسب جایزه خرس طلای جشنواره برلین شد.

.8 ترانه علیدوستی

• جشنواره فیلم لوکارنو (2002): ترانه علیدوستی برای بازی در فیلم "من ترانه 15 سال دارم" برنده جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره لوکارنو شد.