احتمالاً شنیدی که آب مروارید معمولاً افراد مسن رو درگیر میکنه، اما باید بدونی که این مشکل میتونه در نوزادان هم اتفاق بیفته! اگه بچهای به دنیا بیاد و مشکل شفافیت عدسی چشم داشته باشه، به این حالت میگن آب مروارید زودرس .
حالا، بیایم بررسی کنیم آب مروارید چیه، چرا در نوزادان رخ میده و چطور میشه باهاش برخورد کرد.
آب مروارید یعنی عدسی چشم، که باید شفاف باشه، کدر و مات بشه. این اتفاق باعث میشه نور به درستی به شبکیه چشم نرسه و دید فرد تار یا مه آلود بشه. در بزرگسالان، این مشکل معمولاً به خاطر بالا رفتن سنه. اما در نوزادان، یا از همون بدو تولد وجود داره یا طی چند ماه اول زندگیشون خودش رو نشون میده.
آب مروارید زودرس دو نوع داره:
۱. آب مروارید مادرزادی: نوزاد با این مشکل به دنیا میآد.
۲. آب مروارید تکاملی یا نوزادی: این نوع بعد از تولد و در ماههای اول زندگی ظاهر میشه.
خب، تشخیص این مشکل در نوزادان یکم سخته، چون خودشون نمیتونن بگن چی میبینن یا دیدشون چطوره! اما یه سری علائم وجود داره که والدین میتونن بهش توجه کنن:
- دید تار: اگه دید بچه به مشکل بخوره، ممکنه کدر شدن چشمش قابل مشاهده باشه.
- انحراف چشمها یا لوچی: اگه یه چشم به یه سمت و اون یکی به سمت دیگه نگاه کنه، ممکنه نشونهی آب مروارید باشه.
- لرزش غیرعادی چشمها: به این حالت «چشمهای لرزان» هم میگن.
البته این نکته رو هم در نظر داشته باش، چشمهای نوزاد در غربالگریهای اولیه (۷۲ ساعت اول پس از تولد) بررسی میشن. اگه متخصص به وجود آب مروارید شک کنه، فوراً نوزاد رو به یک چشم پزشک نوزاد معرفی میکنه.
دلایل مختلفی میتونه باعث این مشکل بشه. بعضی وقتها هیچ دلیل مشخصی پیدا نمیشه، اما دلایل رایج شامل اینهاست:
- ژنتیک: اگه در خانوادهتون سابقه آب مروارید وجود داشته باشه، احتمال انتقالش به نوزاد هست.
- بیماریهای ژنتیکی: مثل سندرم داون.
- عفونتهای دوران بارداری: اگه مادر در دوران بارداری به عفونتهایی مثل سرخجه یا آبله مرغان مبتلا بشه، ممکنه روی عدسی چشم جنین تأثیر بذاره.
- آسیب بعد از تولد: ضربه یا آسیب به چشم هم میتونه باعث ایجاد آب مروارید بشه.
اگه موقع غربالگری اولیه نوزاد، پزشک به آب مروارید مشکوک بشه، فوراً نوزاد رو به یه متخصص چشم معرفی میکنه. در این مرحله، آزمایشهایی انجام میشه تا مطمئن بشن مشکل از عدسی چشم هست و میزان تأثیرش بر دید نوزاد رو بررسی کنن.
اینکه آب مروارید چقدر روی دید نوزاد تأثیر گذاشته، مشخص میکنه که نیاز به درمان هست یا نه. بعضی وقتها این مشکل اونقدر خفیفه که نیاز به درمان نداره، اما اگه دید نوزاد رو مختل کنه، باید سریعتر درمان بشه.
معمولاً درمان شامل این مراحله:
۱. جراحی برای برداشتن عدسی آسیب دیده: در این روش، عدسیای که کدر شده رو برمیدارن.
۲. جایگزینی عدسی: یا یک عدسی مصنوعی در جراحی جای عدسی قبلی میذارن، یا نوزاد بعد از جراحی باید از عینک یا لنز تماسی استفاده کنه.
واقعیت اینه که پیشبینی دقیق نتیجه درمان سخته. ممکنه یک مقداری از دید نوزاد برای همیشه کاهش پیدا کنه، ولی بیشتر بچههایی که با آب مروارید زودرس به دنیا میان، مشکلی جدی در زندگیشون ندارن.
اگه این مشکل درمان نشه، میتونه مشکلات جدیتری به همراه داشته باشه، مثل:
- تنبلی چشم: یعنی یه چشم به خوبی رشد نمیکنه.
- نابینایی: در موارد شدید، ممکنه نوزاد دیدش رو به طور کامل از دست بده.
خوشبختانه جراحی آب مروارید نوزاد معمولاً موفقیتآمیزه و احتمال عوارضش کمه. البته بعضی عوارض مثل گلوکوم (افزایش فشار چشم) ممکنه بعد از جراحی پیش بیاد، اما با درمانهای تکمیلی قابل کنترله.
خیلی وقتها پیشگیری از آب مروارید ممکن نیست، به خصوص اگه ژنتیکی باشه. اما برای کاهش خطر، مادران میتونن این کارها رو انجام بدن:
- مطمئن شدن از اینکه واکسنهای لازم رو قبل از بارداری زدن.
- مراقبت از سلامت خودشون و جلوگیری از عفونتها در دوران بارداری.
- مشاوره ژنتیکی: اگه در خانواده سابقه آب مروارید وجود داره، مشاوره ژنتیکی میتونه به برنامهریزی بهتر برای بارداری کمک کنه.
آب مروارید زودرس شاید نگرانکننده به نظر بیاد، اما اگه به موقع تشخیص داده بشه و درمان بشه، معمولاً مشکل جدی برای نوزاد ایجاد نمیکنه. اگه نگران بینایی فرزندت هستی، بهتره هر چه زودتر غربالگری بینایی نوزادت رو انجام بدی. یادت نره که تشخیص زودهنگام، کلید اصلی حفظ دید و رشد سالم نوزاده!
پاسخ ها