وکیل پایه یک دادگستری در شیراز
شاید برای خیلی از مردم این سوال پیش آید که وکالت دقیقا چیست و وکیل به چه کار مردم میآید. در این نوشته قصد داریم به طور مفصل و ریشهای به این سوالات پاسخ دهیم.
وکالت و وکیل از ریشه عربی وَکَلَ میآید و به معنای جانشینی و نمایندگی میباشد. پس وکیل یعنی نماینده و جانشین. موکل در واقع همان شخصی است که وکیل را جانشین خود قرار میدهد.
در قانون مدنی کشور ایران (اصلیترین قانونی که روابط بین اشخاص را تنظیم میکند) عقود متعددی وجود دارد که اشخاص میتوانند روابط خودشان را در قالب این عقود (قراردادها) بگنجانند و از مزایای قانونی آن بهرهمند شوند مانند عقد بِیع که مردم در قالب آن خرید و فروش روزانه شان را انجام میدهند.
در قانون مدنی عقدی وجود دارد به نام عقد وکالت. طبق ماده 656 قانون مدنی : وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود مینماید.» این عقد مانند دیگر عقود در قوانین دیگر کشورها هم وجود دارد. همچنانکه در فقه اسلامی وجود دارد. قانونگذار ما در حدود دهه اول و دوم قرن چهاردهم که به تنظیم قانون مدنی ایران پرداخته است این عقد و عقود دیگر را از فقه اسلامی برگرفته است. پس به این دلیل این عقد و سایر عقود از نظر ریشه کلمه عربی میباشند.
پس تا اینجا متوجه شدیم که وکالت درواقع نام عقدی است در قانون مدنی کشور ایران که اشخاص به وسیله آن شخصی را جانشین خود میسازند. حال سوال اینجاست که جانشینی در چه چیزی؟ این جانشینی در موارد متعددی میتواند اعطا شود. مهم ترین کاربرد آن در مقام خرید و فروش و دفاع از حق در محاکم میباشد. مثلا میخواهید یک دستگاه اتومبیل در شیراز بخرید اما در تهران هستید. شما میتوانید به دوست خود که در شیراز است وکالت خرید اتومبیل را بدهید. به این ترتیب که « اینجانب .... فرزند ... به مشخصات ... به آقا/خانم ... فرزند ... به مشخصات ... وکالت خرید یک دستگاه اتومبیل به مشخصات ... میدهم ». یا برای انجام دفاع از حق در محاکم دادگستری میتوان چنین عقدی را منعقد نمود. در این حالت آن شخص وکیل میشود و شما موکل. شخص وکیل میتواند به نام شما امور مورد نظر را انجام دهد. به نام شما اتومبیل مورد نظر را بخرد. به نام شما امور دفاع از حق را در محاکم دادگستری انجام دهد و ... ( بسته به نوع وکالتی که به آن شخص میدهید ).
. . .
وکیل حقوقی در شیراز در این باره توضیح داد:
حال ممکن است سوال پیش آید که آیا این عقد تشریفات خاصی دارد؟ خیر شما میتوانید به دو صورت منعقد کنید. 1. به صورت عادی 2. به صورت رسمی . روش عادی میتواند به نوع شفاهی یا کتبی باشد. روش رسمی بایستی در دفاتر اسناد رسمی صورت گیرد. بدیهی است که اگر به صورت عادی و شفاهی باشد در صورت بروز اختلاف به سختی میتوان وجود وکالت را ثابت کرد اما اگر آن را مکتوب کنید (روی برگهای) کار اثبات راحتتر خواهد شد و شما در واقع یک سند یا مستند از عقد خود ساختید و میتوانید به آن استناد کنید، هرچند یک سند عادی است لکن بهرحال سند است. حال اگر این سند را در دفاتر اسناد رسمی تنظیم کنید این سند شما «رسمی» تلقی میشود و میتوانید از مزیت رسمی بودن آن در محاکم دادگستری استفاده کنید و کار اثبات عقد وکالت به مراتب ساده تر میشود.
پاسخ ها