۵ خانه‌ای که روزگاری ابرسرمایه‌داران ایران در آنها زندگی می‌کردند

: خانه‌های مجلل و اشرافی ثروتمندان در دوران پیش از انقلاب، بازتابی از شکاف طبقاتی و نمایشگر سبک زندگی متفاوت بخش کوچکی از جامعه بودند.

برترین‌ها: خانه‌های مجلل و اشرافی ثروتمندان در دوران پیش از انقلاب، بازتابی از شکاف طبقاتی و نمایشگر سبک زندگی متفاوت بخش کوچکی از جامعه بودند. این بناها که در جهت مدرنیزاسیون تهران ساخته می‌شدند، با بهره‌گیری از جدیدترین مصالح، طراحی‌های اروپایی و جزئیات لوکس، نماد نوعی مدرنیته آمیخته با تجمل محسوب می‌شدند. در عین حال، ترکیب معماری بومی با الگوهای غربی در ساخت آن‌ها، تصویری خاص از روند تغییرات فرهنگی و اجتماعی آن دوره به دست می‌دهد. در این گزارش، پنج نمونه شاخص از خانه‌های ثروتمندان پیش از انقلاب انتخاب شده‌اند که از منظر معماری، جایگاه اجتماعی و ارزش تاریخی مورد بررسی قرار می‌گیرند.

خانه مجلل هژبر یزدانی

خانه مجلل هژبر یزدانی در فرمانیه که مخلوطی از نشانه‌های معماری سنتی ایرانی با برخی جلوه‌های فرنگی است و بعد از انقلاب در دوره‌ای به مجموعه ورزشی، تفریحی و فرهنگی آفتاب بدل شد. این بنا با نمای سنگی و تزئینات آجری خاص خود، جلب توجه می‌کند و در عین حال از الگوهای معماری قدیمی ایرانی بهره می‌برد.

از ویژگی‌های بارز این خانه می‌توان به سقف‌های بلند با گچبری‌های هنرمندانه و پنجره‌های بزرگ با هندسه خاص اشاره کرد که نور را به داخل فضا می‌آورد. رنگ سقف‌ها و نمای بیرونی که آبی ایرانی است خود نشانه‌ای از هویت ایرانی است. این ترکیب هنرمندانه از سبک‌ها نه تنها زیبایی‌شناسی خاصی را ارائه می‌دهد بلکه نمایانگر فرهنگی است که همواره در حال تبادل و تحول است. خانه هژبر یزدانی به عنوان یک اثر تاریخی، نماینده‌ی جنبه‌های مختلف هنر و معماری ایران معاصر محسوب می‌شود.

---

خانه خسروشاهی

حوالی جماران که قدم بزنید خواهید دید که بسیاری از باغ‌ها طعمه‌ی ساختمان‌ها و برج‌ها شده‌اند و اثری از آنها باقی نمانده اما یکی از باغ‌هایی که هنوز مانده باغی معروف به «خانه‌ی خسروشاهی» است که نام صاحب اصلی اینجا بوده است‌.

گروه صنعتی مینو سال ۱۳۳۸ از سوی علی خسروشاهی بنیان نهاده شد و در آبان همان سال فعالیت تولیدی خود را با تأسیس شرکت صنعتی پارس مینو آغاز کرد که تا سال ۱۳۵۷ مدیریت کارخانه برعهده او بود. مجموعه استخر پارسیان هم نزدیک آن هست که استخر ،رستوران و حیاط کاخ مانند قشنگ و بزرگی دارد.باغ امیر سلیمانی (فرهنگسرا امام)،خانه رفسنجانی و خانه امام خمینی هم جنب باغ خسروشاهی است.

---

کاخ ثابت پاسال

کاخ ثابت پاسال، جواهری درخشان در قلب تهران و معروف به «کاخ ورسای ایران» و دنیای شگفت‌انگیزی از تاریخ و هنر است. این بنای شکوهمند که از جاهای دیدنی تهران محسوب می‌شود، نه تنها به عنوان یک اثر برجسته از دوران پهلوی شناخته می‌شود، بلکه نمایانگر تجمل و سلیقه هنرمندانه معماران ایرانی و فرانسوی است. 

این کاخ با جزئیات غنی و فضای بی‌نظیرش، فرهنگی از زندگی اشرافی را به تصویر می‌کشد که هر گوشه‌اش قصه‌هایی از زمانه‌ای باشکوه را روایت می‌کند.  نام کاخ به حبیب‌الله ثابت، بنیان‌گذار آن اشاره دارد. او به عنوان یکی از سرمایه‌داران معروف آن زمان، بخشی از تاریخ مدرن ایران محسوب می‌شود و معماری کاخ به شکوه و زندگی لوکس او مربوط می‌شود.

---

منزل دکتر هروی 

منزل دکتر هروی معروف به عمارت عین الدوله در منطقه پاسداران، خیابان وفامنش در کوچه جمالی است. این عمارت واقع در منطقه ۴ در ضلع شمال شرقی بافت تاریخی تهران قرار گرفته است. در اطراف این عمارت بناهای تاریخی همچون باغ و سفارت انگلیس و دانمارک قرار دارد. با توجه به غالب نقشه کاربری کلی مسکونی بوده است.

این خانه متعلق به عین الدوله است که تا سال 1306 خورشیدی در قید حیات بود. طلبکاران بسیاری از اموال او را به یغما بردند و از طرفی تنها پسرش هم مردی لایق و با کفایت نشد که بتواند، اموال پدر را جمع و جور نماید به هر روی با شرایط پیش آمده، این باغ و عمارت از مالکیت عین الدوله بیرون آمد و مالک جدیدی بنام بصیر الدوله (هروی) پیدا کرد. بصیر الدوله دستی به سر گوش عمارت کشید و آن را به اسکان خانواده اش اختصاص داد و بعد ها نیز تغییراتی در بنا پدید آورد. بعد از مرگ وی، عمارت و باغ مزبور به فرزندش دکتر نصرت الله هروی رسید و از ایشان هم به دخترش شیرین انتقال یافت.  این مکان، در زمان احداث  شامل یک عمارت تشریفاتی، استخری بزرگ و باغات بسیاری در اطراف بود.

---

خانه فاتح؛ مرد مشهور کرج

 فاتح یزدی مالک مجموعه بزرگی از کارخانجات از جمله کارخانجات روغن نباتی جهان، جهان چیت، پتوبافی جهان، چای جهان، صابون جهان بود.  در بیستم مرداد سال ۱۳۵۳ هنگامی که مشغول رانندگی به محل کار بود توسط سازمان چریک‌های فدائی خلق زیر پل درحال ساخت ستارخان ترور شد.  این ترور یکی از پر سر و صدا ترین ترورهای دهه پنجاه بود.  خانه‌ای که در ادامه می‌بینید اکنون در بوستان خانواده کرج قرار دارد.