آخرین وضعیت معاملات در عملیات بازار باز

رئیس سازمان بورس گفت: از بانک مرکزی درخواست کرده ایم که صندوق های سرمایه گذاری، هلدینگ ها و سایر ارکان بازار هم حضور یابند.

روند اجرایی عملیات بازار باز

مهر: شاپور محمدی در خصوص روند اجرایی عملیات بازار باز گفت:سازمان بورس و اوراق بهادار در کنار بانک مرکزی، در حوزه عملیات بازار باز که OMO نامیده می شود، قرار داشته و از ابتدای کار نیز همکاری هایی را با بانک مرکزی در تهیه دستورالعمل ها و آئین نامه های مربوطه شکل داده است؛ ضمن اینکه سامانه معاملات نیز به منظور ثبت خرید و فروش های اوراق در این عملیات نیز طراحی شده تا افرادی که در این بازار فعالیت می کنند، بتوانند در قالب آن به معامله اوراق بپردازند. 

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود:در این میان سازمان بورس و اوراق بهادر اعلام آمادگی کرده تا تمامی ارکان بازار سرمایه نیز در عملیات بازار باز مشارکت کنند؛ اما بانک مرکزی در فاز اول، بانک ها را در این عملیات وارد کرده تا با خرید و فروش اوراق دولتی و اوراق با درآمد ثابت و نیز اوراق کم ریسک، نرخ سود بانکی را کاهش داده و نرخ تأمین مالی را پایین آورند؛ به شکلی که رقابتی در تعیین نرخ صورت گیرد و نرخ تأمین مالی بانک ها را نیز رقابتی کند. 

وی تصریح کرد:سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای معاملات اوراق در عملیات بازار باز، ساز و کارهای خرید و فروش را طراحی کرده و همگام با بانک مرکزی در شکل گیری روند عملیات بازار باز مشارکت داشته است؛ این در حالی است که پیشنهاد این سازمان آن است که تعداد معامله گران مالی در این بازار افزایش یابد و در کنار بانک ها، صندوق های سرمایه گذاری و سایر ارکان بازار سرمایه نیز حضور جدی داشته باشند. 

محمدی گفت:پیشنهاد سازمان بورس و اوراق بهادار آن است که صندوق های سرمایه گذاری، هلدینگ ها و سایر بخش های فعال در بازار سرمایه در عملیات بازار باز مشارکت یابند تا نرخ تأمین مالی نیز کاهش یابد. 

گام های عملیات بازار باز چطور برداشته شد؟ 

بانک مرکزی عملیات بازار باز را از روزهای ابتدایی بهمن آغاز کرده است و معتقد است که با استفاده از این ابزار می تواند، نرخ تورم را کنترل کرده و نرخ سود را نیز در عملیات بازار بین بانکی کاهش دهد. در واقع، بانک مرکزی به منظور دستیابی به ثبات قیمت ها (کنترل تورم)، از عملیات بازار باز به عنوان یک ابزار غیرمستقیم سیاست گذاری پولی جهت هدایت نرخ سود یک شبه بازار بین بانکی حول نرخ سود هدف و مدیریت نقدینگی در این بازار استفاده می کند. 

به عبارت دیگر، بانک مرکزی از عملیات بازار باز تنها به عنوان ابزاری جهت دستیابی به اهداف سیاستگذاری پولی استفاده خواهد کرد، لیکن اجرای این عملیات واجد آثار مثبت جانبی متعددی از جمله افزایش نقدشوندگی دارایی های مالی است؛ این در شرایطی است که هفته گذشته در راستای بر اجرای عملیات بازار باز با ساز و کار حراج، یک بانک و یک مؤسسه اعتباری سفارش های فروش قطعی اوراق بدهی دولتی خود را در روز دوشنبه مورخ 7 بهمن ماه 1398 از طریق سامانه بازار بین بانکی به بانک مرکزی ارسال کرده اند. 

16 بهمن، مرحله جدید فروش اوراق در جریان عملیات بازار باز

 گزارش های بانک مرکزی نشان می دهد که معاملات مربوط به حراج در روز سه شنبه مورخ 8 بهمن ماه 1398 انجام گرفت و به تبع آن، تسویه ریالی معاملات نیز قبل از پایان ساعت کار بازار بین بانکی ریالی صورت خواهد گرفت؛ این در حالی است که بانک مرکزی اعلام کرده که روز چهارشنبه مورخ 16 بهمن ماه 1398 در چارچوب مدیریت نقدینگی مورد نیاز بازار بین بانکی ریالی، مجدداً عملیات بازار باز را اجرا خواهد کرد. 

در واقع، موضع بانک مرکزی (خرید یا فروش اوراق بدهی دولتی) بر اساس پیش بینی وضعیت نقدینگی در بازار بین بانکی و با هدف کاهش نوسانات نرخ بازار بین بانکی حول نرخ هدف، قرار است که در روز دوشنبه مورخ 14 بهمن ماه 1398 از طریق اطلاعیه در سامانه بازار بین بانکی اعلام شود. 

متعاقب اطلاعیه مزبور، بانک ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی می توانند در راستای مدیریت نقدینگی خود در بازار بین بانکی نسبت به ارسال سفارش ها تا ساعت 10 صبح روز سه شنبه 15 بهمن ماه 1398 از طریق سامانه بازار بین بانکی اقدام کنند. 

در این میان، مجید شاکری، تحلیلگر مسائل اقتصادی معتقد است، آغاز عملیات بازار باز خود در طول زمان، نقش مهمی در فراهم شدن شرایط برای شیفت به هدفگذاری نرخ بهره دارد که در اینجا بهترین تعبیر «زیر بار بردن» است؛ بدون آنکه اساساً تعجیل برای رسیدن به یک عملیات بازار باز، کاملاً منطبق بر تئوری معقول باشد یا کسی بتواند از باب آن به بانک مرکزی طعنه بزند. 

وی افزود:پر واضح است همچنان ورود به مصادیق مصرف، مهمتر از هدفگذاری صرف نرخ بهره است؛ اما در این زمینه هم به قرار اطلاع، وضعیت همانند قبل نخواهد ماند. 

به اعتقاد شاکری، کنترل سمت راست ترازنامه بانک ها و مصارف آنها اهمیت دارد که در این رابطه، کار جدی در این حوزه در بانک مرکزی هم از جهت کنترل بانک های بد مصرف و هم از جهت تعیین مصادیق مصرف آغاز شده، ضمن اینکه عمیق نبودن بازار اوراق به اندازه ای که کشش ابزار سیاستگذاری پولی شدن را داشته باشد و نیز مبهم بودن رابطه نرخ بهره بین بانکی و تورم انتظاری در نرخ بهره بالا (تیلور، ٢٠١٩) بوده است.

انتهای پیام/م