معرفی انیمیشن کوتاه Birdlime

ا‌یوان دروشی،‌ انیماتور جوان کانادایی، در جدیدترین ساخته‌ی خود، Birdlime، سعی دارد با استفاده از طنز سیاه، چشم بینندگان را به واقعیت پنهان تجارت پرندگان و حیوانات خانگی باز کند. با معرفی این اثر وزین با زومجی همراه باشید.

انسان‌ها از دیرباز به دلایل مختلف علاقه‌مند به نگه داشتن حیوانات خانگی بوده‌اند. خیلی از ما نگه‌داری از حیوانات خانگی را تجربه کرده‌ایم یا هم‌اکنون صاحب حیوانات خانگی هستیم، اما آیا تا به حال پیش آمده است که به طرف تاریک بازار و تجارت حیوانات خانگی یا مشکلاتی که این مسائل می‌تواند با خود به همراه داشته باشد فکر کنیم؟ سالانه میلیون‌ها جاندار از زیستگاه خود ربوده شده و سپس وادار به تولید مثل می‌شوند یا در بازارهای سیاه به‌عنوان حیوانات خانگی فروخته می‌شوند. ایوان دروشی با انیمیشن کوتاه استاپ موشن خود که Birdlime نام دارد، به این معضل جهانی پرداخته و سعی دارد دید مردم را نسبت به آن تغییر دهد. کلمه‌ی Birdlime در لغت به معنای نوعی تله‌ی خاص است که روی شاخه‌‌ی درختان برای به دام انداختن پرندگان گذاشته می‌شود.

داستان این انیمیشن به روزگار پرنده‌ای می‌پردازد که توانسته از چنگال یک شکارچی که او و دیگر دوستان پر‌نده‌اش را از زیستگاهشان ربوده، فرار کند اما کماکان سر از یک قفس درآورده است. او حالا در محیطی کوچک گیر افتاده که توسط موجوداتی عظیم الجثه احاطه شده است و کم کم وادار به پیش گرفتن سبکی جدید از زندگی می‌شود.

شخصیت پردازی خوب Birdlime باعث شده است در عین اینکه با قهرمانی غیر انسانی مواجهیم، کاملا روند تکامل شخصیتی وی را احساس کرده و سفر پر پیچ و خم درونی آن را دریابیم

این انیمیشن یازده دقیقه‌ای از دید پرنده‌ی کوچک ماجرا روایت می‌شود. یکی از نکاتی که باعث تاثیرگذاری هرچه بیشتر داستان Birdlime می‌شود، روایتی است که حس زندگی در قفس را به خوبی هرچه تمام‌تر به مخاطب القا می‌کند؛ در اغلب طول مدت انیمیشن، کمتر زمانی است که قاب تصویر جایی جز قفس پرنده را نمایش دهد. این سکانس‌های نسبتا طولانی به خوبی حال و هوای زندگی جانداری را که از محیطی بزرگ و رنگارنگ به مکانی جدید، آلوده و به دور از هم نوعان خود آورده شده نشان می‌دهد. Birdlime درکنار داستان جذاب اصلی خود، در بطن و جزئیات نیز به مسائلی حائز اهمیت می‌پردازد که جدای از مضمون اصلی فیلم نیستند؛ از دستخوش تغییر شدن آداب و زندگی اصیل این دسته از جانداران گرفته تا تاثیر شبکه‌های اجتماعی در گسترش این تجارت ناعادلانه و تفاوت واقعیت و تصویر به نمایش درآمده از این پرندگان و حیوانات خانگی در اینترنت، Birdlime با دیدی موشکافانه و لطیف، به ابعاد تاریک تجارت حیوانات خانگی می‌پردازد. با وجود مضمون و مفاهیم تاریکی که در Birdlime مورد بررسی قرار می‌گیرد، دنیا، سبک روایت و طراحی این انیمیشن حال و هوایی رنگارنگ و نه چندان سنگین دارد که با تکیه بر طنز و پایان تلخ و شیرین، روایتی امید بخش و مناسب تماشای تمام اعضای خانواده را عرضه می‌کند. یکی از مسائلی که اغلب اوقات به کیفیت آثاری که با محوریت حیوانات ساخته می‌شوند ضربه می‌زند، عدم جان بخشی (انسان نمایی) صحیح و در نتیجه، عدم برقراری ارتباط مخاطبان با شخصیت‌های اصلی و درگیر شدن حس هم ذات پنداری آنان است؛ شخصیت پردازی خوب Birdlime باعث شده است در عین اینکه با قهرمانی غیر انسانی مواجهیم، کاملا روند تکامل شخصیتی وی را احساس کنیم و سفر پر پیچ و خم درونی آن را دریابیم.

ایده‌ی اولیه‌ی ساخت Birdlime زمانی به ذهن ایوان دروشی رسید که برای اولین‌بار به کشور تایلند سفر کرده بود؛ در این سفر گذر وی به‌صورت اتفاقی به بازاری افتاد که محل خرید و فروش حیوانات کم یاب بود. چیزی که دراین‌میان بیش از همه چیز ذهن دروشی را به خود مشغول کرده بود، تابلوی عکس برداری ممنوعی بود که در مقابل قفس این حیوانات قرار داشت. دروشی از مردی که صاحب حیوانات بود پرسید که علت ممنوع بودن عکس برداری چیست. صاحب حیوانات در پاسخ به او گفت که عکاسی از این جانوران باعث تقاضای بیشتر مشتریان و در نتیجه افزایش شکار و خرید و فروش آنان است. این رویداد آغازگر پروسه‌ی ساخت انیمیشنی بود که دروشی می‌پنداشت می‌تواند تغییر قابل توجهی در این بازار رو به رشد ایجاد کند.

دروشی در رابطه با این اثر می‌گوید:

Birdlime ضمن روایت داستانی هشدار دهنده با درون مایه‌ی تاریک و تأثیرگذار، اثری است سرگرم کننده که از عناصر طنز نیز بی بهره نیست

من مدام به مسئله‌ی نحوه‌ی نمایش حیوانات در انیمیشن‌ها و تاثیرات آن در دنیای امروزه فکر می‌کردم؛ برای مثال مستقیما بعد از به نمایش درآمدن انیمیشن محبوب «در جستجوی نمو»، جمعیت دلقک‌ ماهی‌ها با کاهشی چشم گیر رو‌به‌رو شد. این مسائل باعث شد من به این نتیجه برسم که انیمیشن ابزاری قدرتمند اما به غایت ترسناک است. از آنجایی که فیلم قبلی من درباره‌ی یک پرنده و روباه سخنگو بود، تمام تلاشم را کردم که در این اثر رابطه‌ای درآمیخته با احترام را بین حیوان و انسان به تصویر بکشم و پرندگان را کم و بیش آنگونه که هستند و بدون بخشیدن صفات انسانی به آن‌ها، به نمایش بگذارم.

این انیمیشن بعد از پشت سر گذاشتن موفقیت آمیز فصل جوایز، با کسب جوایزی همچون اثر برگزیده‌ی مراسم GLAS و Animafest Zagreb، به‌صورت رایگان در اینترنت برای تماشای عموم قرار گرفت و توانست تنها بعد از چند روز از قرار گرفتن در وب سایت یوتیوب، بیش از هزار بار توسط کاربران دیده شود.