تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی از مهم ترین گام ها در جلوگیری از ورود آلاینده های مختلف به طبیعت و سفره های آب زیرزمینی می باشد. جلوگیری از ورود مواد شیمیایی و بیولوژیکی بسیار زیادی که در پساب های کارخانجات و بیمارستان ها و محیط های مسکونی وجود دارد، منجر به بروز بیماری های بسیار خطرناک شده و زندگی پرندگان، آبزیان و انسان و سایر موجودات را تحت تاثیر منفی قرار می دهد. به منظور کاهش اثرات منفی این فاضلاب ها، روش ها و تجهیزات متعددی در این زمینه استفاده میشوند که در ادامه به معرفی برخی از آنها خواهیم پرداخت.
روش های تصفیه فاضلاب صنعتی
منظور از فاضلاب صنعتی، کلیه پساب هایی می باشد که در بخش های مختلف کارخانجات و کارگاه های تولیدی بوجود می آیند. از مهم ترین ویژگی های این نوع فاضلاب، مقدار بسیار زیاد مواد آلاینده شیمیایی و آلی و غیر آلی می باشد. با توجه به نوع محصولات تولیدی و فعالیت هایی که در واحدهای صنعتی انجام میشود، نوع آلاینده ها متفاوت است. بر همین اساس نیز ممکن است در جزئیات روش تصفیه آنها کمی تفاوت وجود داشته باشد. با توجه به نوع آلاینده های موجود در این پساب ها، در انواع پکیج تصفیه فاضلاب مورد استفاده برای آنها روش های زیر پیاده سازی میشوند:
این مرحله بیشتر به عنوان پیش تصفیه انجام شده و هدف در آن، جمع آوری تکه های بزرگ و معلق در فاضلاب می باشد. عدم اجرای این مرحله می تواند منجر به گرفتگی دستگاه ها و تجهیزات در گام های بعدی شود. علاوه براین، با انجام این کار تا حد زیادی روند تصفیه بهبود پیدا نموده و سریع تر انجام خواهد شد.
برخی از مواد آلی قابل تجزیه با باکتری ها و میکروارگانیسم ها می باشند و از این قابلیت برای تصفیه فاضلاب استفاده میشود. در این مرحله با کمک روش های هوازی و بی هوازی شرایطی فراهم میشود تا آلاینده های آلی توسط باکتری ها تجزیه و حذف شوند. باکتری ها برای رشد به اکسیژن و غذا نیاز دارند. اکسیژن مورد نیاز را از آب تهیه نموده و غذای آنها مواد آلی می باشند. برای بهبود روند فعالیت تصفیه بیولوژیکی از سیستم ها و تجهیزات هوادهی استفاده میشود تا اکسیژن به اندازه کافی وارد آب شود.
همان طور که از نام این روش مشخص است، از مواد شیمیایی برای حذف آلاینده های موجود در فاضلاب های صنعتی استفاده میشود. به عنوان مثال در این مرحله از پلی الکترولیک و سایر مواد منعقد کننده استفاده میشود تا ذرات کلوئیدی لخته شده و در کف حوضچه تصفیه ته نشین شوند. علاوه براین، موادی از قبیل کلر و ازن نیز در این مرحله مورد استفاده قرار گرفته و برای ضد عفونی فاضلاب به کار می روند.
در هر یک از مراحل فوق تجهیزات خاصی استفاده میشوند تا تصفیه بدون نیاز به دخالت دست انسان انجام شود. از جمله این تجهیزات می توان به انواع آشغالگیر برای جمع آوری تکه های بزرگ و معلق در مرحله تصفیه فیزیکی اشاره نمود. علاوه براین، انواع سیستم های هوادهی، پکیج های تزریق مواد شیمیایی و کلرزنی، پل های لجن روب برای جمع آوری مواد آلی تجزیه شده در کف حوضچه ها اشاره نمود.
با توجه به اینکه هر یک از روش های تصفیه فاضلاب صنعتی به تنهایی نمی توانند تاثیر مطلوبی در کیفیت فاضلاب ها داشته باشند، به همین دلیل هر سه شیوه در تمام آنها باید اجرا شود. به طوریکه در محیط های صنعتی به جای ساخت حوضچه های سیمانی تصفیه، از پکیج ها استفاده می کنند. پکیج های تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی مجموعه این مراحل را در کنار هم پیاده سازی و درون مخزن فلزی یا فایبرگلاس قرار داده اند. به همین دلیل استفاده از آنها منجر به تصفیه بدون بوی زننده میشود و کارایی روند اجرای کار نیز تا حد زیادی افزایش پیدا خواهد کرد.
پاسخ ها