تردید نسبت به ظاهر بسیار شایع است. همه ما، دست‌کم یک‌بار در طول عمرمان، حس کرده‌ایم که زشت هستیم! شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بارها به خودتان در آینه خیره شوید، به نقص‌های ظاهرتان چشم بدوزید یا آرزو کنید که کاش دور کمر باریک‌تر، بینی قلمی‌تر یا قد بلندتری داشتید. این فکرها از کجا می‌آیند؟ چطور باید جلوی آن‌ها را بگیریم؟ با این احساس زشتی چه کنیم؟
مردم و متخصصان می‌گویند که زیبایی در نگاه بیننده است. پس چرا برای بسیاری از ما سخت است که ظاهرمان را بپذیریم و اعتماد به نفس، احساس زیبایی، یا خواستنی‌بودن داشته باشیم؟ این روزها، تصویر بدنی یکی از بزرگ‌ترین مسائل حوزه سلامت روان محسوب می‌شود. این موضوع به‌خصوص در کشورهای توسعه‌یافته انگلیسی‌زبان، همچون ایالات متحده امریکا رواج دارد که استانداردهای زیبایی اروپایی (پوست روشن، بینی باریک، قد بلند و بدن استخوانی) را ایده‌آل می‌پندارند. تصویر منفی از بدن، نرخ ابتلا به اختلال‌های خوردن و برخی مشکلات سلامت روان، مانند عملکرد روانی – اجتماعی، افسردگی و افسردگی پس از زایمان را بالا می‌برد. با این وجود، خود زشت انگاری، تنها در جوامع غربی رواج ندارد. یک پژوهش مقطعی، مشکلات مربوط به تصویر بدنی را در میان دختران هندی دانشگاه کویمباتور بررسی کرده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که ۷۷.۶ درصد از دانشجویان، از تصویر بدنی خود نارضایتی دارند و این نارضایتی، از فشارهای فرهنگی – اجتماعی شکل گرفته است که بر لاغری اندام تأکید دارند. این دانشجویان، برای کاهش وزن و تغییر ظاهر بدنی خود، دست به رفتارهایی خطرناک می‌زدند، رفتارهایی مانند حذف وعده‌های غذایی یا کاهش غذای مصرفی.
مگان هیلبرت، متخصص تغذیه می‌گوید بخش بزرگی از حس ارزشمندی ما، در دوران نوجوانی شکل می‌گیرد. وقتی همسالان و اعضای خانواده نظری منفی درباره ظاهرمان می‌دهند، ما این پیام‌ها را درونی‌سازی می‌کنیم. این درونی‌سازی، در سه تا چهارسالگی رخ می‌دهد.
با این حال، تنها دوستان یا اعضای خانواده نیستند که درباره ظاهر ما نظر می‌دهند. تاتیانا ریورا کروز، مددکار اجتماعی بالینی می‌گوید مشکلات مربوط به شکل بدنی و احساس عدم جذابیت ظاهری، از تقابل پیچیده عوامل مختلف روانی، اجتماعی و فرهنگی نشئت می‌گیرند. این عوامل عبارتند از:
هیلبرت می‌گوید تصویر منفی از خودتان، حس شرم یا ناراحتی شدیدی به شما می‌دهد. این احساس به مشکلات سلامت روان، مانند افسردگی و اضطراب، اختلال بدشکلی بدن (BDD)، و اختلال‌های مربوط به خوردن منجر می‌شود. برخی از اختلال‌های خوردن، شامل بی‌اشتهایی، پرخوری عصبی، اختلال پرخوری و اختلال خوردن اجتنابی می‌شوند. هیلبرت اضافه می‌کند:
«سایر نگرانی‌های مربوط به سلامت روان، مانند بدریخت‌انگاری و اختلال بدریختی بدن ممکن است از تصویر منفی ما از بدن‌مان به وجود بیایند. وسواس ظاهری و عیوبی که به خودمان نسبت می‌دهیم، آسیب عمیقی به سلامت روان ما وارد می‌کنند.»
کروز نیز می‌گوید تصور منفی درباره خود، به‌خصوص تصویر بدنی، ممکن است به انزوای اجتماعی منجر شود. ترس از قضاوت و طرد شدن، می‌تواند شما را وادار به کنار گذاشتن یا اجتناب از تعامل‌های اجتماعی کند. همین کار، حس تنهایی را بیشتر می‌کند. تصویر منفی از بدن می‌تواند منجر به رفتارهای وسواسی – اجباری، مانند رسیدگی بیش از حد به ظاهر، ورانداز کردن مرتب خود در آینه و فکر به عمل‌های زیبایی شود.
دوست‌داشتن و پذیرش خود، تمرینی هرروزه نیاز دارد. در ادامه روش‌هایی برای شروع این راه دشوار، پیشنهاد می‌کنیم.
کروز می‌گوید ایجاد اعتماد به نفس و تغییر نوع نگاه به خود، شروع مناسبی برای مقابله با خود زشت انگاری است. افکار منفی درباره تصویر بدنی خود را با جملات تأکیدی مثبت جایگزین کنید و باور به خود را به چالش بکشید. با نهایت احتیاط، سعی کنید ریشه این افکار منفی را درون خود پیدا کنید و مشکل را از منشأ آن درمان کنید. با دوستان حمایتگر و خانواده وقت بگذارید که شما را به‌خاطر چیزی که هستید دوست دارند. از افراد و محیط‌هایی که مدام نظرات منفی می‌دهند و استانداردهای غیر واقعی از بدن را ترویج می‌کنند، دوری کنید.
اینترنت، محیطی بی‌رحم و نامهربان است که تأثیر زیادی بر تصور ذهنی انسان دارد. به‌گفته هیلبرت، شبکه‌های اجتماعی طوری طراحی شده‌اند که بر ظاهر، و استفاده مداوم از تصاویر دارای فیلتر تمرکز دارند. این رویکرد، تصور مردم از یک بدن نرمال را دستخوش تغییر می‌کند. شبکه‌های اجتماعی تلاش می‌کنند این تصور را جا بیندازند که ارزشمندی هر شخص، در جذابیت ویژگی‌های ظاهری اوست. اما به یاد داشته باشید که شبکه‌های اجتماعی، محیط‌های واقعی نیستند. تصاویری که در این محیط‌ها می‌بینیم، بیش از حد ویرایش شده‌اند یا روی آن‌ها، فیلتر قرار گرفته است. به همین دلیل، اصلاً نشان‌دهنده ظاهر اکثر مردم نیستند. استفاده کمتر از شبکه‌های اجتماعی، تصویر بدنی و اعتماد به نفس شما را بهبود می‌دهد. به‌علاوه، افکار مثبت درمورد وزن و ظاهرتان را تقویت می‌کند.
زیر و رو کردن وقت‌وبی‌وقت صفحات اینستاگرام، تبدیل به یکی از عادت‌های بسیاری از ما شده است. طبیعتاً، کنار گذاشتن این عادت آسان نیست و ترک ناگهانی عادت‌ها نیز اثربخشی ندارد. پس سعی کنید زمان استفاده از شبکه‌های مجازی را محدود کنید یا کسانی را دنبال کنید که برای تنوع ظاهر و تفاوت‌های بدنی آدم‌ها ارزش قائل هستند. کروز اضافه می‌کند:
«وقتی متوجه شوید که این استانداردها واقعاً تا چه اندازه فراگیر هستند، راحت‌تر می‌توانید درستی آن‌ها را رد کنید.»
انتخاب آگاهانه محتوایی که مشاهده می‌کنید، بسیار مفید است. در شبکه‌های مجازی، جستجو کنید و صفحاتی را پیدا کنید که طرفدار مثبت‌اندیشی درمورد ظاهر بدنی، حامی تعاریف متنوع از زیبایی، و ترویج‌دهنده عشق به خویشتن هستند. در معرض صفحاتی قرار نگیرید که به شما احساس زشتی می‌دهند.
هیلبرت می‌گوید به‌جای تمرکز روی اینکه بدن‌تان چطور به نظر می‌رسد، یاد بگیرید که قدر قابلیت‌ها و توانایی‌های آن را بدانید.
مگان هیلبرت، متخصص تغذیه:
«به زن‌ها، معمولاً از کودکی این‌طور آموزش داده می‌شود که خود را از دریچه چشم دیگران نگاه کنند. اما اگر دید اول شخص به خودمان داشته باشیم و بنگریم که چطور بدن‌مان، ما را تا به اینجا رسانده و اجازه تجربه انواع چیزهای شگفت‌انگیز را داده است، فشار کمتری به روان خود وارد می‌کنیم. طبیعتاً در این صورت فشار کمتری حس می‌کنیم، تا اینکه به بدن‌مان در درجه اول، به چشم یک شیء تزئینی نگاه کنیم.»
کروز توصیه می‌کند یک ورزش پیدا کنید که از انجام آن لذت می‌برید. این ورزش می‌تواند دو، شنا، رقص، پیاده‌روی، کوه‌نوردی، والیبال، تنیس، بدنسازی یا یوگا باشد. هر فعالیت جسمانی که روحیه ما را بهبود دهد و کمک کند تا تصویر بهتری از بدن‌مان داشته باشیم، مناسب است. چرا که در این صورت، فقط به ظاهر بدن توجه نمی‌کنیم، بلکه قدرت و توانایی‌های آن نیز به چشم‌مان می‌آید.
برخی تغییرات کوچک، تأثیرات قابل‌توجهی بر ظاهر دارند. برای مثال، تغییر مدل مو یا سبک لباس‌پوشیدن، اختصاص زمانی در روز برای ورزش، انتخاب مواد غذایی مقوی و سالم، و خواب کافی، تغییرات زیادی در ظاهر بدنی، روحیه و اعتماد به نفس ما ایجاد می‌کنند.
خودمراقبتی به هر شکلی که باشد، مناسب است. خودمراقبتی، راهی تضمین‌شده برای تقویت سلامت روان و بهبود عزت نفس است. کارهایی انجام دهید که احساس خوبی به شما می‌دهند. برای مثال، حتی دوش‌گرفتن، مطالعه یا فعالیت‌های تفریحی هم مناسب هستند. لباس‌هایی بپوشید که حس راحتی و اعتماد به نفس به شما بدهند، جای اینکه بخواهید بررسی کنید که آیا آن لباس‌ها، الان ترند و مد هستند یا خیر. کروز می‌گوید:
«تمرین‌های ذهن‌آگاهی انجام دهید تا آگاهی بیشتری نسبت به توانایی‌ها و ظرفیت‌های بدنی‌تان پیدا کنید. ذهن‌آگاهی همچنین کمک می‌کند تا توانایی‌های بدنی خود را بشناسید و آن‌ها را تحسین کنید.»
مهربان بودن با خود، شامل درک و تنظیم هیجانات شخصی می‌شود. خودشفقتی، نیاز به تمرین دارد. یکی از راه‌های شفقت به خود، این است که جوری با خودتان رفتار کنید که با دوستان و عزیزانتان رفتار می‌کنید. برای مثال، به خودتان یادآوری کنید که نباید با خودش به شکل خاصی صحبت کند. با خودتان به همان سبک رفتار و کلماتی رفتار کنید که در معاشرت با عزیزانتان رعایت می‌کنید.
عشق به خود، مسیری طولانی و مستمر دارد. برای تغییر تصور بدنی منفی خود و غلبه بر احساس زشتی باید باورهای سمی را کنار بگذارید، با خودتان مهربان باشید، در روابط اجتماعی خود تجدید نظر کنید، عادت‌های غذایی متعادلی را دنبال کنید و حس ارزشمندی را برای خود بازتعریف کنید. به خود یادآوری کنید که شما، بیشتر از یک بدن هستید. در این راه طولانی، ممکن است گاهی بلغزید. به همین دلیل، بهتر است که رویکردی چندجانبه برای حل این مشکل در پیش بگیرید. کروز معتقد است که ممکن است انتخاب یک روش روان‌درمانی مناسب، مانند درمان شناختی – رفتاری، عضویت در گروه‌های حمایتی یا حتی دارو درمانی، برای بهبود تصور ذهنی از خود و سلامت کلی روان ضروری باشد.
اگر تصویر بدنی منفی و کمبود اعتماد به نفس، زندگی شما را به‌شدت مختل کرده‌اند، نیاز است که با یک مشاور حرفه‌ای سلامت روان، صحبت کنید. دقت کنید که مشاور، در زمینه مسائل تصویر بدنی تخصص داشته باشد.
هیلبرت در این باره اضافه می‌کند:
«بسیار مهم است که در سطح اجتماعی، از شی‌ءانگاری بدن و اظهارنظرهای منفی درباره ظاهر دیگران دوری کنیم. تا جایی که می‌توانیم، در صحبت‌های‌مان انعطاف داشته باشیم. دقت کنید که ریشه اصلی نارضایتی از تصویر بدنی، عموماً از نحوه برخورد و صحبت با دیگران درباره ظاهرشان نشأت می‌گیرد.»
تبلیغات رسانه‌ها و گسترش استفاده از شبکه‌های اجتماعی باعث شده تا استانداردهای زیبایی مشخصی، به کل دنیا تحمیل شوند. مقایسه خود با این استانداردها کاملاً طبیعی است، اما نباید باعث تخریب تصویر مثبت ما از بدن‌مان شود. نباید اجازه دهید این فضا به شما احساس زشتی دهد. به یاد داشته باشید که هر کسی به‌خاطر خود، و ویژگی‌های شخصی خود زیباست. دنباله‌روی از استانداردهای زیبایی غالب، خاص‌بودن آدم را از او می‌گیرد. ایرادی ندارد اگر یک ویژگی، از نظر کاربران شبکه‌های اجتماعی، نقص دیده شود. چرا که هر ویژگی ظاهری، در یک فرهنگ و منطقه و سلیقه متفاوت، زیبا تلقی می‌شود. به‌علاوه، همین نقص‌ها و تفاوت‌های ظاهری است که باعث تمایز ما می‌شوند.
پذیرش ظاهر و باطن خود باعث اضافه‌شدن عنصر جذابیت به انسان می‌شود، که با هیچ چشمی رؤیت‌پذیر نیست. چون از درون روح و شخصیت خاص یک فرد سرچشمه می‌گیرد. پس سبک خودتان را داشته باشید و به انتخاب‌های شخصی‌تان اهمیت بدهید. سبک شما، تنها با ظاهر ویژه و یکتای خودتان امکان‌پذیر است. شما چه فکر می‌کنید؟ آیا فکر می‌کنید زشت هستید؟ اگر خودتان احساس می‌کنید که زشت هستید یا دوستانتان چنین تجربه‌ای داشته‌اند، تجربه یا خاطره خود را با ما در میان بگذارید.
منبع: verywellmind
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها