در علم الکترونیک، رله و مدار شکن دو عنصر پایه‌ای هستند که برای کنترل و مدیریت جریان الکتریکی در دستگاه‌های الکترونیکی استفاده می‌شوند. این دو عنصر، علیرغم شباهت‌هایی که دارند، تفاوت‌هایی را در عملکرد و کاربرد خود دارند. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های بین رله و مدار شکن پرداخته خواهد شد.
رله یک عنصر الکترومکانیکی است که به کار می‌رود تا جریان الکتریکی را از طریق یک مدار بی‌سیم یا سیمی کنترل کند. در واقع، رله شامل یک المنت الکترومغناطیسی است که با استفاده از جریان الکتریکی، یک سوئیچ مکانیکی را در مدار فعال می‌کند. این عنصر به عنوان یک “سوئیچ الکترومغناطیسی” شناخته می‌شود و معمولاً در دستگاه‌های الکترونیکی، مانند رله‌های صنعتی، تجهیزات تلفنی و ماشین‌آلات، استفاده می‌شود.
از سوی دیگر، مدار شکن یک عنصر الکترونیکی است که به کار می‌رود تا جریان الکتریکی را از طریق یک مدار الکتریکی کنترل کند. در مقایسه با رله، مدار شکن شامل یک سوئیچ الکترونیکی است که با استفاده از یک سیگنال کنترلی الکترونیکی، جریان الکتریکی را در مدار فعال می‌کند. علاوه بر این، مدار شکن در دستگاه‌های الکترونیکی کوچک، مانند تلفن‌های همراه، لپ تاپ‌ها و تلویزیون‌ها، استفاده می‌شود.
مدارشکن وسیله‌ای برای کنترل و حفاظت است که مدار را به صورت دستی یا خودکار در شریط نرمال و یا وقوع خطا‌هایی از قبیل اتصال کوتاه یا اضافه جریان و … قطع و وصل می‌کند.
در داخل مدارشکن، رله خطا یا میزان مشخصی از جریان را حس کرده و سیگنال را به کلید الکترومکانیکی که کنتاکت‌ها را باز می‌کند، ارسال و از مدار در حالتی که جریان بیش از حد از قبیل اضافه بار و اتصال کوتاه عبور می‌کند حفاظت می‌کند.
ممکن است در یک مدارشکن، رله وجود داشته باشد، اما رله نمی‌تواند مدارشکن باشد.
رله می‌تواند جهت دار و غیر جهت‌دار باشد، در حالی که مدار شکن فقط غیرجهت‌دار است.
رله فقط در صورت وجود خطا، سیگنال‌هایی را برای مدارشکن فراهم می‌کند در حالی که مدارشکن به عنوان یک دستگاه قطع کننده یا وصل کننده خودکار مدار و بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط سیگنال‌های رله عمل می‌کند.
رله فقط خطا را حس و به مدارشکن اطلاع می‌دهد، یعنی کنتاکت‌ها را قطع نمی‌کند. مدارشکن هم قابلیت وصل و هم قطع مدار را به صورت خودکار، دستی و یا کنترل از راه دور دارد.
رله کلیدی است که به عنوان یک وسیله تشخیص عمل می‌کند، در حالی که از مدارشکن برای قطع و جدا کردن مدار استفاده می‌شود.
در صورت وجود سیگنال‌های گسسته می‌توان از رله به عنوان تقویت کننده استفاده کرد، یعنی یک سیگنال را به چندین سیگنال تبدیل می‌کند و یک سیگنال فشارضعیف را به صورت یک سیگنال فشارقوی تقویت می‌کند و برعکس. از آن نمی‌توان به عنوان تقویت کننده استفاده نمود.
رله با سیگنال‌های ورودی با توان و ولتاژ کم کار می‌کند، در حالی که از مدار شکن می‌توان برای مدار‌های با توان پایین و توان بالا استفاده کرد، زیرا عملکرد آن بر روی دستگاه‌های بار خودکار است.
رله‌ها تجهیزات کنترلی هستند، در حالی که مدارشکن‌ها تجهیزات کلیدزنی هستند.
رله می‌تواند سیگنال‌ها را بین دو مدار الکتریکی مختلف منحرف کند، در حالی که مدارشکن تنها می‌تواند جریان را در مدار متوقف و یا برقرار نماید.
رله قادر نیست از آرک جلوگیری کند. ممکن است مکانیسمی برای تشخیص شکل‌گیری آرک و جلوگیری از وقوع آن وجود داشته باشد.
در نهایت، ممکن است یک رله در یک مدار شکن (Circuit breaker) گنجانده شود، اما مدارشکن در رله تعبیه نشده است.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها