کارگروه تحلیل اپیدمیولوژی وزارت بهداشت با بررسیهایی که انجام داده و گزارشی که منتشر ساخته اعلام کرده بسته به نوع قرنطینه تا پایان اردیبهشت امسال دستکم ۸۱۱ هزار نفر و دستبالا یک میلیون و ۱۶۰هزار ایرانی به ویروس کرونا مبتلا میشوند. در این گزارش همچنین درباره آمار مرگ و میر بر اثر کرونا آمده که دست کم شش هزار نفر و در بدترین حالت نزدیک به ۱۳۵۰۰ نفر کشته خواهند شد.
در گزارشی که روزنامه شرق منتشر ساخته به بررسی جامع این گزارش تحلیلی کارگروه دست زده و با مقایسه آن با نمونههای خارجی به وضعیت کرونا در ایران پرداخته است. مشابه این مدلسازی در دیگر کشورها هم انجام شده که در این گزارش به برسی فرضیات و نتایج آنها هم پرداخته میشود.
آنطور که به نظر میرسد بهترین شیوه مقابله با ویرس کرونا، مدیریت کشور بهگونهای است که در هر زمان مشخص تعداد مبتلایان با شرایط حاد و نیازمند بستری در بیمارستان از ظرفیت و تعداد تختهای هر کشور بیشتر نباشد. این رویکرد به کشورها این فرصت را میدهد که در بازههای زمانی گوناگون سیاست قرنطینه را با شدتوحدت مختلفی پیگیری کنند.
با توجه به اتحاذ سیاست روند کاهش مبتلایان به کرونا در دنیا، باید دید که آیا این روند در ایران نیز به وقوع خواهد پیوست؟ گزارش کارگروه تحلیل اپیدمیولوژی وزارت بهداشت با نگاهی به گزارشهای منتشر شده در سطح جهانی سه سناریو را برای ایران در نظر گرفته و نتایج آنها را نیز اعلام کرده است. این البته نخستین گزارش این کارگروه است و قرار است بهزودی و در روزهای آینده دومین گزارش آنها هم منتشر شود. اما پیشبینی این کارگروه درباره هر سناریو چیست؟
کارگروه اپیدمیولوژی وزارت بهداشت ایران که معتبرین کاگروه در این زمینه است و نتایج کارهایش معیار تعیین سیاستهای کشور خواهد شد، میگوید درصورتیکه واکسن یا درمانی برای این ویروس پیدا نشود حدود ۶۳ درصد ایرانیان به این ویروس مبتلا خواهند شد.
«نتایج این مدلها نشان میدهد که در صورت دستنیافتن به روشهای درمانی جدید، واکسن و ثبات میزان مسریبودن و بیماریزایی ویروس، روند طبیعی این بیماری در سالهای آینده در ایران ادامه و احتمالا تا 63 درصد افراد را مبتلا خواهد نمود که این مقدار مشابه مقادیر پیشبینی سایر کشورهای جهان است».
گزارش میگوید: «باید تمام تلاش سیستم صرف این شود که سیر ابتلا آهسته شود که از یک طرف فشار سنگین بر سیستم سلامت کاهش یابد و از طرف دیگر فرصت کافی برای تولید روشهای جدید درمانی و پیشگیری فراهم شود».
کارگروه برای تحقق این هدف و بهتأخیرافتادن موج سنگین بیماری، مؤثرترین ابزار موجود را ایزولاسیون بیماران آنهم به صورتی میداند که افراد مشکوک و مبتلا کمترین تماس را با افراد سالم داشته و بدین شکل زنجیره انتقال شکسته شود. نتایج مدلسازیها هم نشان میدهد که بدون مداخله جدی و اضافه و حفظ ایزولاسیون نزدیک 10 درصد، موج اپیدمی تا انتهای اردیبهشت ادامهدار و بسیار سنگین خواهد بود.در این حالت تعداد کل مبتلایان تا پایان اردیبهشت امسال یک میلیون و ۱۶۰ هزار نفر و در تهران۲۴۵ هزار نفر خواهد بود.
سناریوی دوم هم به این صورت تعریف شده که اگر با تمهیدات لازم سطح ایزولاسیون از 20 اسفندماه به 32 درصد برسد، موج اپیدمی به میزان قابل ملاحظهای در فروردین و اردیبهشت 1399 کاهش مییابد. در این سناریو تعداد کل مبتلایان کشور تا پایان اردیبهشت ۹۵۱هزار نفر و در تهران هم ۱۹۳ هزار نفر خواهد بود.
سناریو سوم مطرحشده ازسوی این کارگروه نیز به این صورت است که سطح ایزولاسیون به 40 درصد برسد که در این صورت موج اپیدمی در فروردین افت شدید خود را شروع میکند و در اردیبهشت به سطح پایینی میرسد. در این حالت تعداد کل مبتلایان تا پایان اردیبهشت در کشور ۸۱۱ هزار نفر و در تهران هم ۱۵۹ هزار نفر خواهد بود.
در انتهای این گزارش آمده است که «اولا اپیدمی مذکور بسیار جدی بوده و نیاز به تمهیدات بلندمدت دارد. اما برای کنترل موج اول این بیماری، سیاست ایزولهکردن بیماران و افراد مشکوک و کاهش تماسهای مردم تنها و مهمترین عامل کنترلکننده است.»
این گزارش همچنین درباره تعداد جانباختگان هر سناریو هم پیشبینیهایی دارد. براساس سناریوی اول، اگر متوسط میزان تماس افراد مبتلا و مشکوک از 20 اسفندماه در سطح 25 درصد باشد، تعداد مرگ تجمعی تا انتهای اردیبهشت ماه، برای کل کشور، 13 هزار و 450 نفر خواهد بود. براساس سناریوی دوم، اگر با تمهیدات لازم، سطح ایزولاسیون از 20 اسفندماه به 32 درصد برسد، تعداد مرگ تجمعی کشور به هشت هزار و630 نفر خواهد رسید. در حالت سوم هم اگر تلاش شود تا سطح ایزولاسیون به 40 درصد برسد، مرگ تجمعی کشور ششهزار و 30 نفر خواهد بود.
گفتنیست چندی پیش واشنگن پست در گزارشی جامع توضیح داد که چهار نوع مقابله با کرونا در کشورهای دنیا وجود داد: بدون هیچ محدودیت و قرنطینهای، قرنطینه مطلق (مانند ووهان چین)، فاصله اجتماعی متعادل و فاصله اجتماعی گسترده. واشنگتن پست تاکید کرده که حالت بدون هیچ قرنطینهای فاجعهآفرین خواهد بود و از آنسو تاکید کرده که قرنطینه مطلق نیز امکان پذیر نخواهد بود. براساس این بررسی حالتی که از هر چهار نفر، یک نفر اجازه خروج از خانه داشته باشد، نتیجه قابلقبولی دارد، اما بهترین نتیجه مربوط به حالتی است که از هشت نفر فقط یک نفر اجازه خروج پیدا کند.
پاسخ ها