ثبت اختراع بخاطر مزایای بسیاری که دارد این روزها به یک موضوع جذاب و با اهمیت بین افراد تبدیل شده است اما قبل از اینکه توضیح دهیم که چه مراحلی دارد ابتدا باید با تعاریفی که از آن در قانون آمده آشنا شویم.
به موجب ماده ۱ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶، اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآوردهای خاص را ارائه میکند و مشکلی را در یک حرفه، فن، فناوری، صنعت و مانند آنها حل مینماید.
برای صاحب حق اختراع دو نوع حق به رسمیت شناخته میشود:
حقوق مادی
حقوق معنوی
حقوق مادی ناشی اختراع ثبت شده قابل انتقال است و در صورت فوت صاحب حق به ورثه او انتقال مییابد ولی حقوق معنوی قائم به شخص است. این انتقال در قالب قراردادی تحت عنوان قرارداد واگذاری حق اختراع صورت میگیرد.
مالک اختراع ثبت شده تا ۲۰ سال و با پرداخت هزینه سالانه نسبت به بهرهبرداری از اختراع مذکور حق استفاده انحصاری دارد و پس از گذشت این مدت، اختراع او در دسترس عمومی قرار خواهد گرفت.
برای خواندن سریع هر بخش، روی عنوان آن کلیک کنید
۱) شرایط یک ثبت اختراع قانونی چیست؟
۲) چه مواردی از شمول اختراع خارج است؟
۳) تشریفات ثبت اختراع در ایران چگونه است؟
۴) درباره مراحل ثبت اختراع در ایران نیاز به راهنمایی دارید؟
شرایط یک ثبت اختراع قانونی چیست؟
۱- جدید بودن
منظور از جدید بودن ادعای اختراع، شرط تازگی آن در سطح جهان میباشد. لذا صرف جدید بودن موضوع اختراع در ایران برای ثبت آن کافی نیست.
۲- گام ابتکاری
طبق این شرط اختراع بایستی برای دارنده مهارت عادی در زمینه فنی اختراع، بدیهی و آشکار نباشد و دارای گام ابتکاری قابل توجهی باشد و در فن یا صنعت قبلی وجود نداشته باشد.
۳- کاربرد صنعتی
نکته اساسی این است که اختراع بایستی کاربردی باشد، بدین معناست که در رشتهای از صنعت قابل ساخت و یا استفاده باشد و یا به عبارتی قابلیت ساخت و یا پیادهسازی در صنعت را داشته باشد.
۴- موضوع اختراع قابل حمایت باشد
چه مواردی از شمول اختراع خارج است؟
مطابق ماده ۴ قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری موارد زیر از حیطه حمایت از اختراع خارج است:
الف) کشفیات، نظریههای علمی، روشهای ریاضی و آثار هنری
ب) طرحها و قواعد يا روشهاي انجام كار تجاري و ساير فعاليتهاي ذهني و اجتماعی
ج) روشهاي تشخيص و معالجه بيماريهاي انسان يا حیوان
اين بند شامل فرآوردههاي منطبق با تعريف اختراع و مورد استفاده در روشهاي مزبور نميشود.
د) منابع ژنتيك و اجزای ژنتيك تشكيل دهنده آنها و همچنين فرآيندهاي بيولوژيك توليد آنها
هـ) آنچه قبلا در فنون و صنايع پيشبيني شده باشد
و) اختراعاتي كه بهرهبرداري از آنها خلاف موازين شرعي يا نظم عمومي و اخلاق حسنه باشد
حقوق ناشي از گواهينامه اختراع به ترتيب زير است:
الف) بهرهبرداري از اختراع ثبت شده در ايران توسط اشخاصي غير از مالك اختراع، مشروط به موافقت مالك آن است.
ب) مالك ميتواند عليه هر شخص كه بدون اجازه او بهرهبرداريهاي مندرج در بند (الف ) را انجام دهد و به حق مخترع تعدي كند و يا عملي انجام دهد كه ممكن است منجر به تعدي به حق مخترع شود، به دادگاه شكايت كند.
تشریفات ثبت اختراع در ایران چگونه است؟
متقاضیان ثبت اختراع در ایران با مراجعه به سایت مرکز مالکیت معنوی بخش خدمات الکترونیک میتوانند نسبت به ایجاد حساب کاربری، تکمیل فرم اظهارنامه و ارسال ضمائم درخواستی اقدام کنند.
ثبت درخواست حقوقی
ثبت اختراع در ایران بههمراه تنظیم اسناد و اظهارنامههای تخصصی، بدون مراجعه حضوری
درخواست ثبت اختراع
مطابق ماده ۶ قانون فوق:
اظهارنامه ثبت اختراع كه به اداره مالكيت صنعتي داده ميشود، بايد موضوعي را كه حمايت از آن درخواست ميشود، تعيين كرده و به فارسي تنظيم شود، داراي تاريخ و امضا بوده و خواسته، توصيف ادعا، خلاصهاي از توصيف اختراع و در صورت لزوم نقشههاي مربوطه را دربرداشته باشد.
هزينههاي ثبت اظهارنامه از درخواست كننده ثبت دريافت ميشود.
در تنظيم و تسليم اظهارنامه بايد موارد زير رعايت شود:
الف) نام و ساير اطلاعات لازم درخصوص متقاضي، مخترع و نماينده قانوني او درصورت وجود و عنوان اختراع در اظهارنامه درج شود
ب) در مواقعي كه متقاضي شخص مخترع نيست، مدارك دال بر سمت قانوني وي همراه اظهارنامه تحويل گردد
ج) ادعاي مذكور در اظهارنامه، گويا و مختصر بوده و با توصيف همراه باشد، به نحوي كه براي شخص داراي مهارت عادي در فن مربوط واضح و كامل بوده و حداقل يك روش اجرايي براي اختراع ارائه كند.
لازم به ذکر است که اظهارنامه بايد فقط به يك اختراع يا به دستهاي از اختراعات مرتبط كه يك اختراع كلي را تشكيل ميدهند مربوط باشد.
پس از تکمیل فرم اظهارنامه توسط متقاضی، اظهارنامه مربوطه از طریق سامانه جامع مالکیت معنوی (بخش اختراع) به شکل اتوماتیک به کارشناسان جهت طبقهبندی و بررسی شکلی ارجاع میگردد.
با درخواست اداره مالكيت صنعتي متقاضي بايد مدارك زير را به اداره مذكور تسليم كند:
الف) تصوير هرگونه نامه و اخطاريهاي كه متقاضي در مورد نتايج بررسيهاي انجام شده در خصوص اظهارنامههاي خارج دريافت كرده است.
ب) تصوير گواهينامه اختراع كه براساس اظهارنامههاي خارجي ثبت شده است.
ج) تصوير هرگونه تصميم نهايي مبني بر رد اظهارنامه خارجي يا رد ثبت اختراع ادعا شده در اظهارنامه خارجي
د ـ تصوير هر تصميم نهايي مبني بر بي اعتباري گواهينامه اختراع صادر شده براساس اظهارنامه خارجی
پس از قيد تاريخ تقاضا، اداره مالكيت صنعتي اظهارنامه را از نظر انطباق با شرايط مندرج در اين قانون و آييننامه آن، بررسي خواهد كرد و در صورت تشخيص انطباق، اقدام لازم را براي ثبت اختراع انجام ميدهد. در غير اين صورت اظهارنامه را رد و مراتب را به متقاضي ابلاغ ميكند.
انجام کلیه اقدامات از جمله رفع نقص، پرداخت هزینههای ثبت و روزنامه رسمی، انجام تغییرات و … تا مرحله دریافت گواهی ثبت از طریق سامانه الکترونیکی توسط متقاضی یا نماینده قانونی وی صورت میگیرد.
همچنین رسیدگی به اعتراض نسبت به رد و یا نسبت به تقاضای ثبت اختراع قبل از صدور گواهی اعطای حق اختراع توسط کمیسیون شبه قضایی موضوع ماده ۱۷۰ آییننامه اجرایی قانون ثبت اختراعات انجام میپذیرد. تصمیمات این کمیسیون قابل اعتراض در مراجع صالح قضایی مقرر در ماده ۵۹ قانون فوق میباشد.
مطابق ماده ۱۴ اداره مالكيت صنعتي پس از ثبت اختراع بايد:
الف) درخصوص ثبت اختراع يك نوبت آگهي منتشر كند.
ب) گواهينامه ثبت اختراع را صادر كند.
ج) رونوشت گواهينامه ثبت اختراع را بايگاني و پس از دريافت هزينه مقرر، اصل آن را به متقاضي تسليم كند.
د) به درخواست دارنده گواهينامه اختراع، تغييراتي را در مضمون و نقشههاي اختراع به منظور تعيين حدود حمايت اعطا شده انجام دهد، مشروط بر اين كه در نتيجه اين تغييرات اطلاعات مندرج در گواهينامه اختراع از حدود اطلاعات مذكور در اظهارنامه اوليهاي كه اختراع براساس آن ثبت شده است، تجاوز نكند.
پاسخ ها