AMD: چهار گیگابایت حافظه VRAM برای بازی های امروزی کافی نیست

AMD که در بازار پردازنده‌های گرافیکی به‌شدت با انویدیا رقابت می‌کند، درباره‌ی حافظه‌ی VRAM در پردازنده‌های گرافیکی ادعای جالبی دارد.

اخیرا AMD درزمینه‌ی کارایی و قدرت پردازنده‌های گرافیکی بررسی‌ها و مقایسه‌هایی انجام داده و معتقد است پردازنده‌های گرافیکی چهارگیگابایتی به‌نوعی منسوخ شده‌اند و درمقایسه‌با پردازنده‌هایی با حافظه‌ی VRAM بیشتر، ضعف‌های اساسی دارند. تیم قرمز با انتشار نموداری مقایسه‌ای، به‌نوعی روی ادعای خود تأکید می‌کند و بهره‌وری پردازنده‌هایی با بیش از چهار گیگابایت حافظه را به‌صورت میانگین حدود ۲۰ درصد بهتر از پردازنده‌های چهارگیگابایتی می‌داند.

بررسی‌های متفرقه و شخصی نیز تا حدودی ادعای AMD را تأیید می‌کنند. به‌عنوان مثال، آن‌ها نشان می‌دهند با خرید پردازنده‌ای گرافیکی همچون RX 5500 XT، کارایی و قدرت چندانی تجربه نخواهیم کرد. اگرچه فاصله‌ی قدرت و بهره‌وری پردازنده‌ها با حافظه‌های متفاوت آن‌چنان نیست، همین کم‌بودن میانگین فاصله نکته‌ی مهمی را نشان می‌دهد: بازی‌هایی که بیشترین تفاوت بهره‌وری و قدرت را تجربه می‌کنند، بازی‌های جدیدتر هستند. به‌عنوان مثال، بررسی‌های AMD و رسانه‌های مستقل فناوری نشان می‌دهد تفاوت پردازنده‌ی گرافیکی چهار و هشت گیگابایتی RX 5500XT در بازی جدیدی همچون Call of Duty: Modern Warfare به ۲۲ درصد می‌رسد.

در بخش پایین‌رده‌ی بازار، اهمیت حافظه‌ی VRAM برای مصرف‌کنندگان نهایی آن‌چنان مشهود نیست. تولیدکنندگان عموما پردازنده‌های مجهز به VRAM بیشتر را با قیمت گران‌تر به بازار عرضه می‌کنند و درمقابل، مصرف‌کنندگان نیز به خرید حافظه‌ی رم بیشتر از توان مصرف پردازنده تمایلی ندارند. درواقع برخی اوقات، حافظه‌ی رم موجود در پردازنده‌ی گرافیکی بیش از نیاز پردازنده‌ی گرافیکی برای انجام فرایندهای پردازشی مدنظر کاربر می‌شود. به‌عنوان مثال، اگر کارت گرافیکی شما به‌‌اندازه‌ای قدرتمند نباشد که بتواند سطوح جزئیات موردنیاز برای پرکردن چهار گیگابایت رم را انجام دهد، خرید پردازنده‌ای با هشت گیگابایت VRAM، کاملا بی‌معنی خواهد بود. به‌هرحال، تولیدکنندگان تمایل دارند حافظه‌ی رم بیشتری به مشتری بفروشند؛ چون حاشیه‌ی سود VRAM اضافه بسیار بیشتر از هزینه‌ی تولید آن خواهد بود.

با عرضه‌ی ایکس‌باکس سری ایکس و پلی‌استیشن ۵ درادامه‌ی سال جاری، ظرفیت پیش‌فرض رم کنسول‌ها به ۱۶ گیگابایت می‌رسد. پردازنده‌های گرافیکی لزوما به رقابت در چنین سطحی نیازی ندارند؛ چون حافظه‌ی رم در کنسول‌ها بین CPU و GPU تقسیم می‌شود و طبیعتا باید بیشتر از حافظه‌ی رم کامپیوتر شخصی باشد. کامپیوترهای شخصی برای هریک از پردازنده‌ها رم جداگانه دارند (RAM و VRAM). البته درنهایت فاصله‌ی بین بهره‌وری و سرعت پردازنده‌های چهار و هشت گیگابایتی بیشتر می‌شود.

همان‌طورکه گفته شد، دلیل نیاز به VRAM بیشتر این است که کامپیوترهای شخصی برای هریک از پردازنده‌ها به رم جداگانه نیاز دارند. زمانی‌که GPU نتواند داده‌ی مدنظر را در VRAM پیدا کند، به‌ناچار به استفاده از باس PCIe مجبور می‌شود. دراین‌میان، اگرچه پهنای باند PCIe. 4.0 سریع است؛ اما با GDDR6 یا HBM مقایسه‌کردنی نخواهد بود و رابط آن نیز برای تأخیر اندک بهینه‌سازی نشده است. درنتیجه، داشتن حافظه‌ی VRAM کمتر از نیاز تأثیری بسیار منفی بر بهره‌وری و قدرت پردازنده‌ی گرافیکی خواهد گذاشت. در چنین مواقعی، به‌‌وضوح می‌توان تأخیر و کاهش عملکرد پردازنده‌ی گرافیکی در مدیریت جزئیات همچون نقشه‌ها و بافت‌های بازی را مشاهده کرد.

مقایسه‌های کنونی نشان می‌دهد افزایش حافظه‌ی VRAM موجب بهبود جزئیات و سرعت بازی‌ها می‌شود. البته با اینکه مثلا در یک بازی با چهار گیگابایت VRAM نرخ فریم ۱۰ فریم‌برثانیه و با هشت گیگابایت VRAM نرخ فریم ۱۵ فریم‌برثانیه را تجربه می‌کنیم (۵۰ درصد بهبود)، بازهم مصرف‌کننده‌ی نهایی تفاوت خاصی حس نمی‌کند؛ اما مسئله پیچیده‌تر از مقایسه‌ی صرف نرخ فریم خواهد بود.

اگر درحال‌حاضر از پردازنده‌ی گرافیکی با چهار گیگابایت حافظه استفاده می‌کنید، قطعا جایی برای نگرانی ندارید. در آینده‌ی نزدیک، گیمرها با همین میزان حافظه عملکرد موفقی تجربه می‌کنند. همچنین، فراموش نکنید در مقایسه‌ها، جدیدترین بازی‌ها با بیشترین جزئیات گرافیکی بررسی می‌شوند تا بیشترین فشار به VRAM وارد شود. درنتیجه، بازی‌های آینده را هم می‌توان با کمی کاهش جزئیات با کیفیت مناسبی در پردازنده‌ی گرافیکی چهارگیگابایتی تجربه کرد.

کارشناسان اعتقاد دارند اظهارنظر اخیر AMD به این دلیل بوده است که آن‌ها حافظه‌ی رم بیشتری از رقبا در پردازنده‌های گرافیکی خود استفاده می‌کنند. قطعا بخشی از اظهارنظر به‌همین‌دلیل بوده است؛ اما AMD از سال‌ها پیش چنین عقیده‌ای دارد. آن‌ها از زمان عرضه‌ی Polaris اعتقاد داشتند بافر VRAM بیشتر در پردازنده‌های گرافیکی‌شان، قدرت بیشتری درمقایسه‌با به محصولات رقیب، انویدیا، به‌همراه دارد که از پهنای باند و باس رم کمتری استفاده می‌کند. امروزه وضعیت بازی‌ها و جزئیات گرافیکی آ‌ن‌ها به‌سمتی رفته است که به‌مرور ادعای AMD را تأیید می‌کنند و فشار کاملی روی چهار گیگابایت حافظه‌ی رم وارد می‌شود.

درنهایت، بازهم تأکید می‌کنیم که برتری پردازنده‌های گرافیکی هشت‌گیگابایتی درمقایسه‌با نمونه‌های چهارگیگابایتی به‌صورت میانگین آن‌چنان محسوس نیست و تفاوت چشمگیر را تنها در بازی‌های محدودی مشاهده می‌کنیم. خرید پردازنده‌ی گرافیکی هنوزهم بسته به کارایی و نیاز مصرف‌کننده خریدی عاقلانه خواهد بود؛ اما کاملا واضح است که پردازنده‌های هشت‌گیگابایتی هم به‌مرور به نیاز مرسومی تبدیل خواهند شد.

نکته‌ی مهم و نهایی این است که پردازنده‌های گرافیکی محصول تولیدکنندگان متنوع روش استفاده و مدیریت VRAM متفاوتی دارند. درواقع، نمی‌توان اظهارنظر AMD را برای انویدیا هم تأیید کرد و صحیح دانست و باید هر محصول بسته به معماری و کارایی اختصاصی خود بررسی شود.