مشخصات کارت گرافیک پرچمدار AMD Radeon RX Gamma فاش شد؛ هیولایی تمام عیار

کارت گرافیک جدید AMD با ۲۶٫۶ ترافلاپس توان پردازش گرافیکی و سرعت کلاک دیوانه‌وارِ ۲٫۶۳۳ گیگاهرتزی، پرچم‌دار آینده‌ی انویدیا را در بنچمارک‌ها شکست داد.

به‌تازگی، اطلاعات بسیار مهمی از لینکی محافظت‌نشده در وب‌سایت یکی از شرکای AMD فاش شده است. اطلاعات یادشده به‌گونه‌ای است که برای داشتن ایده‌ای واضح و دقیق، می‌توان آن‌ها را درکنار اخبار متعددی قرار داد که تاکنون منتشر شده است. براساس همین اطلاعات، نسل جدید کارت‌های گرافیک AMD رادئون RX Gamma XT نام خواهد داشت؛ البته نمی‌توان این‌گونه تصور کرد که نام‌گذاری این‌چنینی بی‌پایه‌واساس است؛ زیرا Gamma Cassiopeiae نام واقعی ستاره‌ای است که غیررسمی با عنوان Navi شناخته می‌شود. درواقع، این همان کارت گرافیک Big Navi است که کاربران مدت‌ها منتظرش بودند.

اسلایدهای فاش‌شده که ظاهرا با شرکت‌های همکار و شرکای تولیدی AMD به‌اشتراک گذاشته شده است، مشخصات اولیه و طرح مرجع از پوشش محصول را به‌تصویر می‌کشد. از نظر ظاهری، طرح کارت گرافیک جدید AMD با فن دوگانه بسیار مشابه محصول مرجع معماری Navi کوچک است. بااین‌همه، می‌توان حدس زد طرح مذکور فعلا تنها با هدف انجام آزمایش‌ها در داخل شرکت ارائه شده است و نمی‌توان آن را به‌عنوان محصولی نهایی در نظر گرفت؛ زیرا پیش‌تر AMD طرح جذاب‌تری برای کارت‌های گرافیک سری Navi بزرگ به‌نمایش گذاشته است.

نمودار بلوکی کارت گرافیک جدید Gamma XT نیز منتشر شده است که در آن، موتور محاسباتی دوبرابر ظرفیت بیشتری دارد و عنوان QUC را به‌خود گرفته است؛ عنوانی که مخفف Quad Compute Unit (به‌معنی واحد محاسباتی چهارگانه) است. بخش اعجاب‌آور کارت گرافیک جدید AMD، سرعت کلاک کاملا دیوانه‌وارِ ۲٫۶۳۳ گیگاهرتزی آن است. تنها دلیل چنین جهش عظیمی در سرعت کلاک، امکان ساخت پردازنده‌ی گرافیکی Gamma XT با روش EUV (لیتوگرافی به‌وسیله‌ی اشعه‌ی ماوراءبنفش) با فرایند هفت‌نانومتری است.

شرکت صنایع نیمه‌رسانای تایوان (TSMC) قصد دارد امسال فرایند لیتوگرافی هفت‌نانومتری مبتنی‌بر EUV خودش را راه‌اندازی کند و به‌نظر می‌رسد AMD توانسته است قسمتی از این تولیدات را ازآنِ خود کند. به‌طورکلی، کارت گرافیک جدید Gamma XT هشتاد واحد محاسباتی دارد. باتوجه‌به اینکه در اسلایدها به ۵،۱۲۰ پردازنده‌ی جریانی اشاره شده است، می‌توان روی شایعات پیشین مبنی‌بر افزایش نسبت واحدهای محاسباتی به پردازنده‌های جریانی خط بطلان کشید؛ زیرا شاخص یادشده همچون گذشته ۶۴ است.

سرعت‌های کلاک همانند معماری Navi کوچک به سه دسته تقسیم می‌شود و بیشترین فرکانس کلاک ۲،۶۳۳ مگاهرتز است. با نظر به سرعت کلاک کارت گرافیک جدید AMD و درنظرگرفتن دستورالعمل‌های مشابه در آخرین معماری این شرکت، پردازنده‌ی گرافیکی Gamma XT درحدود ۲۶/۶ ترافلاپس از محاسبات تک‌دقت را انجام می‌دهد. این حجم از محاسبات جهشی شگفت‌آور درمقایسه‌با جدیدترین نسل از پردازنده‌های حال‌حاضر AMD و نه‌تنها نتیجه‌ی افزایش تعداد هسته‌ها، بلکه حاصل افزایش سرعت‌های کلاک است.

همچنین، به‌نظر می‌رسد AMD با ایجاد توانایی پشتیبانی از ۲۱٫۲ گیگاری‌برثانیه (۲۱٫۲ میلیارد پرتوبرثانیه) از محاسبات رهگیری پرتو در معماری Navi بزرگ، گام بزرگ‌تری در این حوزه برداشته است. ناگفته نماند هر گیگاری‌برثانیه می‌تواند یک پرتو را در هر پیکسل در رزولوشن 4K با نرخ فریم ۱۲۰ هرتز محاسبه کند. در مقام مقایسه، پرچم‌دار حال‌حاضر سری RTX انویدیا، یعنی RTX 2080 Ti، تنها می‌تواند ۱۰ گیگاری محاسبات رهگیری پرتو را انجام دهد. درواقع، قابلیت پردازنده‌ی گرافیکی Gamma XT در رهگیری پرتو دوبرابر بیشتر از پرچم‌دار انویدیا است. همچنین، ویژگی جدیدی با نام ClearAI upscaling در اسلایدهای منتشرشده فهرست شده است که ظاهرا رقیبی برای DLSS انویدیا خواهد بود. کارت گرافیک جدید AMD بسته‌ به بازه‌ی قیمتی‌اش، محصول تمام‌عیاری است که همگان منتظرش بودند.

Gamma XT از استانداردهای ارتباطی PCIe 5.0 و DisplayPort 2.0 بهره می‌برد و توان برد (TBP) آن ۳۵۰ وات است. حافظه‌ی ۳۲ گیگابایتی از نوع GDDR7 با سرعت انتقال داده‌ی ۲۴ گیگابیت‌برثانیه‌ی این محصول باس ۵۱۲ بیتی دارد. کارت گرافیک Gamma XT برای صاحبان نمایشگری سازگار با داده‌های ویدئویی با رزولوشن 8K درگاه HDMI 8k دارد. پردازنده‌ی گرافیکی یادشده با استفاده از معماری گرافیکی RDNA2 ساخته شده است و فرایند ساخت آن هفت‌‌نانومتری و به‌احتمال زیاد از نوع لیتوگرافی هفت‌نانومتری مبتنی‌بر EUV شرکت TSMC است.

بااین‌حال، قابلیت‌های کارت گرافیک جدید تیم قرمز به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ زیرا در اسلایدهای منتشرشده، بنچمارک‌های داخلی این شرکت از Gamma XT به‌چشم می‌خورد که با عملکرد تخمینی پرچم‌دار جدید انویدیا مقایسه شده است. هیچ ایده‌ای نمی‌توان داشت که منظور از نسل جدید پرچم‌داران انویدیا چیست؛ ولی می‌توان در نظر گرفت اطلاعات درج‌شده از این محصول در اسلایدها برپایه‌ی مشخصات فاش‌شده از کارت‌های گرافیک سری آمپر (Ampere) انویدیا است که پیش‌بینی می‌شود امسال روانه‌ی بازار شوند.

واقعیت این است بنچمارک‌های شرکت‌ها از محصولاتشان را باید با دیده‌ی تردید نگریست و همین موضوع برای کارت گرافیک جدید AMD نیز صادق است؛ ولی براساس اسلایدهای منتشرشده، کارت گرافیک RX Gamma XT بسیار قدرتمندتر از پرچم‌دار بعدی انویدیا است. به‌نظر می‌رسد تیم قرمز استاندارد گیمینگ 4K با نرخ فریم ۱۲۰ هرتزی را هدف گرفته است؛ استانداردی که یک‌ سال پیش دستیابی به آن ناممکن بود. همچنین، مقایسه‌ی انجام‌شده وابسته به این است که نوع پرچم‌دار استفاده‌شده‌ی انویدیا RTX 3080 باشد یا RTX 3080 Ti. به‌عبارت‌دیگر، برای تصمیم‌گیری درباره‌ی پردازنده‌های گرافیکی این دو شرکت، باید منتظر بنچمارک‌های شرکت‌های دیگر یا حداقل فاش‌شدن اطلاعات بیشتر بود.