دنیاگیری کووید ۱۹ چگونه بر صنعت تلفن همراه تأثیر خواهد گذاشت؟

شیوع کووید ۱۹ یا ویروس کرونای جدید، بر کل دنیا به‌ویژه صنعت تلفن هوشمند تأثیر گذاشته است و نقل و انتقالات و تولید آن را با مشکل مواجه کرده است.

در زمان نگارش این مقاله، بیش از نیم میلیون نفر مورد مبتلا به ویروس کرونا در سراسر جهان گزارش شده است. با اینکه در اولین هفته‌ها اغلب مبتلایان از کشور چین بودند، کووید ۱۹ با سرعتی باورنکردنی به دیگر مناطق دنیا هم شیوع پیدا کرده ، به‌طوریکه اکنون کشور‌های اروپایی نظیر ایتالیا و اسپانیا بیش‌ازپیش درگیر شده و آمارهای ارائه شده از ایالات متحده‌ی آمریکا نیز بسیار نگران‌کننده است. کرونا تا امروز به مرگ تقریبا ۲۴ هزار نفر انجامیده است. شیوع کرونا در کشورهای کره‌ی جنوبی، ایران و ایتالیا به طرز چشمگیری افزایش یافته است. رفت‌وآمد به کشورهای اروپایی در ابعاد متفاوت محدود شده است. از طرفی آمار ایالات متحده هم رو به افزایش است.

هنوز پرسش‌های بی‌پاسخ زیادی درباره‌ی کووید ۱۹ وجود دارد. سازمان جهانی بهداشت، وضعیت دنیاگیری را برای این ویروس اعلام کرده است. دنیاگیری، تأثیر بالایی بر اقتصاد جهان به‌ویژه تأثیری پایدار و وسیع بر بازار تلفن هوشمند خواهد گذاشت.

اختلال در زنجیره‌ی تأمین، افزایش قیمت، تأخیر در تولید، لغو عرضه، کاهش رویدادهای بازاریابی و توقف کارها از جمله تهدیدهای بزرگ اقتصادی هستند. تمام این مسائل از پیامدهای شیوع کووید ۱۹ و آثار آن بر صنایع تلفن هوشمند هستند که هفته‌ها، ماه‌ها و حتی سال‌های پیش رو را تغییر خواهند داد.

اختلال در زنجیره‌ی تأمین

شیوع کووید به‌شدت به زنجیره‌های تأمین سراسری تلفن هوشمند و دیگر دستگاه‌ها آسیب زده است. چین یکی از کشورهایی است که بیشترین خسارت را دیده است، زیرا بخش زیادی از قطعات الکترونیکی در این کشور تولید می‌شوند؛ اما خطوط تولید دیگر کشورها هم دچار بی‌نظمی و اختلال شده‌اند. این صنعت به‌شدت به شبکه‌ی به هم پیوسته‌ای از خطوط تولید وابسته است؛ بنابراین هرگونه حادثه و اتفاق محلی می‌تواند پیامدهای غیرمنتظره‌ای را داشته باشد.

چین تاکنون بیشترین آمار ابتلا به کووید ۱۹ را به خود اختصاص داده است و دولت این کشور با اقداماتی مثل قرنطینه‌ی عمومی و استقرار افراد در خانه‌ها و تعطیلی کل صنایع، اقدامات زیادی را برای کاهش سرعت شیوع ویروس انجام داده است.

Faxconn به‌عنوان شناخته‌شده‌ترین مونتاژکننده‌ی تلفن همراه، در فوریه‌ی ۲۰۲۰ به مدت چند هفته کارخانه‌های خود در چین را تعطیل کرد و حالا مدعی است که دوباره تولید را در واحدهای چینی از سر گرفته است. از طرفی هنوز مشخص نیست کارخانه‌ها تا چه زمانی به ظرفیت کامل خود برسند. گزارش‌هایی هم از تعطیلی موقتی کارخانه‌های سامسونگ و ال‌جی در چین منتشر شده است. سانگیتیکا سریواستاوا، تحلیلگر پژوهشی ارشد ردیابی دستگاه موبایل جهانی می‌گوید:

کمبود در قطعات، تعطیلی کارخانه‌ها، قرنطینه، قانون‌گذاری‌ها و محدودیت‌های سفر همه از موانعی برای تولید و عرضه‌ی تلفن‌های هوشمند هستند.

اما باید دید شیوع کووید ۱۹ در نهایت چه تأثیر بر زنجیره‌های تولید به‌ویژه خارج از مرزهای چین می‌گذارد. برای مثال، سامسونگ، ال‌جی و موتورولا، تولید کارخانه‌های برزیل را به دلیل کمبود قطعات، متوقف کرده‌اند. این سناریو می‌تواند باز هم تکرار شود.

طبق پیش‌بینی سازمان پژوهشی Canalys، حتی در بهترین سناریو، نقل و انتقالات تلفن هوشمند به‌اندازه‌ی ۴/۳ درصد و تعداد کل ۱/۳ میلیارد واحد در سال ۲۰۲۰ کاهش خواهد یافت. نقل و انتقالات در بدترین سناریو به‌اندازه‌ی ۱۲/۶ درصد کاهش خواهد یافت.

در صورت دقیق بودن پیش‌بینی‌ها، فروش تلفن هوشمند حداقل در کوتاه‌‌مدت کاهش می‌یابد. شرکت کانالیس همچنین پیش‌بینی کرده است که نقل و انتقالات تلفن همراه تا سه‌ماهه‌ی سوم ۲۰۲۰ به شرایط عادی بازگردد.

از طرفی جای امیدواری است که شرایط در کشور چین به‌سرعت روبه بهبود است. با وجود محدود بودن بخش‌های زیادی در این کشور، تعداد مبتلایان جدید به ویروس کووید ۱۹ هر روز در حال کاهش است. کره‌ی جنوبی دیگر قطب تولید‌کننده‌ی تلفن هوشمند هم کنترل اوضاع را در دست گرفته است. با اینکه هیچ ضمانتی برای ادامه‌ی روندهای مثبت وجود ندارد، آینده‌ی دو کشور و همچنین صنایع الکترونیک آن‌ها امیدوارکننده است.

افزایش قیمت یا تأخیر در عرضه

در حال حاضر، مشکلات تولید به‌شدت بر قیمت برخی تلفن‌های هوشمند تأثیر گذاشته‌اند. برای مثال به دلیل شیوع کووید ۱۹ و تأثیر آن بر زنجیره‌ی تولید چین، قیمت شیائومی ردمی نوت ۸ در هند افزایش یافت. این اتفاق ممکن است برای بسیاری از تلفن‌های هوشمند در روزها و هفته‌های آتی رخ دهد.

در حال حاضر، اطلاعات کمی در رابطه با تأخیر عرضه‌ی تلفن‌های هوشمند شرکت‌های بزرگ به دلیل شیوع کووید ۱۹ وجود دارد. با اینکه این اخبار رسما تأیید نشده‌اند، طبق شایعات قرار بود موتورولا اولین مدل پرچم‌دار Edge را در نمایشگاه MWC عرضه کند؛ اما این نمایشگاه لغو شد. با وجود این هنوز اخباری مبنی بر لغو عرضه‌ی تلفن هوشمند موتورولا منتشر نشده است.

قرار بود شیائومی می ۱۰ پرو در MWC بارسلونا رونمایی شود؛ اما این رویداد تا ۲۷ مارس به تعویق افتاد. علاوه بر تلفن‌های هوشمند، شیوع کووید ۱۹ بر عرضه‌ی کنسول بازی TurboGrafX 16 Mini از شرکت کونامی هم تأثیر گذاشته است. این دستگاه قرار بود در تاریخ ۱۹ مارس عرضه شود.

از سوی دیگر، به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری تلفن‌های هوشمند هم با تأخیر روبه‌رو شده‌اند. شیائومی اخیرا از تأخیر به‌روزرسانی اندروید ۱۰ برای تلفن Mi A3 خبر داد که قرار بود در اواسط فوریه منتشر شود. این شرکت دلیل این تأخیر را تعطیلی به دلیل شیوع جهانی کووید ۱۹ عنوان کرد. HMD Global هم به همین دلیل، از تأخیر در به‌روزرسانی‌های اندروید ۱۰ خبر داد. دیگر تولیدکنندگان تلفن هوشمند هم دنیاگیری کووید ۱۹ را عامل اصلی کاهش روند توسعه‌ی نرم‌افزاری عنوان می‌کنند، زیرا تعداد زیادی از کارمندان این شرکت‌ها یا از راه دور کار می‌کنند یا به‌طور کامل به مرخصی رفته‌اند.

شرکت‌های بیشتری تولید تلفن هوشمند را به خارج از چین منتقل می‌کنند

کووید ۱۹، پس از افزایش نیروی کار و فروکش کردن جنگ تجاری، معیار دیگری برای ارزیابی وابستگی شرکت‌های الکترونیکی به بخش تولید چین است. برخی شرکت‌ها در حال حاضر به‌دنبال کاهش وابستگی به صنایع چینی هستند. برای مثال گوگل، از کارخانه‌های ویتنامی برای محصول Pixel 4a کمک می‌گیرد و برای Pixel 5 هم همین هدف را دنبال خواهد کرد. براساس مقاله‌ای مشابه، گوگل همچنین از کارخانه‌های تایلندی برای تولید دستگاه‌های خانه‌ی هوشمند کمک خواهد گرفت. ال‌جی هم بخش تولید تلفن هوشمند خود را از چین به ویتنام منتقل کرده است.

به نقل از شرکت تحقیقاتی کرنی، ممکن است تعداد بیشتری از شرکت‌ها بخش تولید ماژول و کالاهای نهایی را از چین خارج کنند. بااین‌حال انتقال کل زنجیره‌ی تولید قطعه از چین، کار دشوارتری است. قطعات معمولا انعطاف‌پذیری کمتری دارند، زیرا از مواد اولیه در تولید ماژول‌ها و مونتاژ کالاهای نهایی به شمار می‌روند شیوع کووید ۱۹ می‌تواند روند تولید تلفن هوشمند و بسیاری از محصولات دیگر در خارج از چین را افزایش دهد.

لغو نمایشگاه‌ها و رویدادهای خبری

در اواسط ماه فوریه، انجمن جهانی ارتباطات سیار (GSMA)، نمایشگاه تجاری کنگره‌ی جهانی موبایل ۲۰۲۰ در بارسلونا را به دلیل نگرانی از شیوع کووید ۱۹ لغو کرد. GSMA به‌دنبال لغو MWC 2020، اولویت‌هایی مثل ادامه‌ی خدمت‌رسانی به صنعت ارتباطات راه دور و فعال‌سازی 5G را لحاظ کرد. طبق بیانه‌ی GSMA، تغییراتی در این سازمان اعمال خواهد شد اما مشخصات آن هنوز آشکار نشده‌اند.

نمایشگاه‌های تجاری دیگر مثل همایش توسعه‌دهندگان بازی در سانسفرانسیسکو، نمایشگاه Auto Show، South Southwest، کنفرانس توسعه‌دهندگان Google I/O ۲۰۲۰، نمایشگاه تجاری بازی‌های ویدئویی E3، Microsoft Build و اخیرا WWDC اپل به تعویق افتادند یا لغو شدند. از بین رفتن مشاغل بر اثر لغو نمایشگاه‌ها هم اجتناب‌ناپذیر است.

در بحران کووید ۱۹، گوگل و مایکروسافت برخی خدمات خود را رایگان کرده‌اند

تعداد زیادی از شرکت‌های بزرگ از کارمندان خود خواسته‌اند به سفر نروند یا در خانه کار کنند. کل کارمندان گوگل در آمریکای شمالی حالا مشغول دورکاری هستند. در صورتی که ویروس در ماه‌های بهار بیشتر گسترش پیدا کند، شرکت‌های دیگر هم در کارهای خود تجدیدنظر خواهند کرد.

شرکت‌های تلفن هوشمند در دنیای پساکرونا و در طولانی مدت می‌توانند تغییراتی را در بازاریابی و روابط عمومی خود اعمال کنند. برای مثال به‌جای برگزاری رویدادهای خبری بزرگ و پرهزینه می‌توانند برای عرضه‌ی محصولات خود به رویدادهای آنلاین روی بیاورند. شرکت‌هایی مثل هواوی، سونی و شیائومی تاکنون رویدادهای خبری مجازی را برگزار کرده‌اند. اگر رویدادهای مجازی هم به‌اندازه‌ی همایش‌های بزرگ یا نمایشگاه‌های تجاری موفق باشند، در ماه‌ها و سال‌های پیش رو شاهد تعداد کمتری از رویدادهای فیزیکی خواهیم بود.

چه افرادی از شیوع کووید ۱۹ سود می‌برند؟

بسیاری از شرکت‌های بزرگ فناوری مثل فیسبوک، مایکروسافت، گوگل، اپل و شرکت‌های دیگر از کارمندان خود خواسته‌اند در خانه کار کنند. شرکت‌ها و سازمان‌های دیگر هم دنباله‌روی این دستورالعمل هستند و برای پیشرفت کارها از نرم‌افزارهای مشارکت آنلاین استفاده می‌کنند.

صرف‌نظر از اینکه هدف سازمان‌های نرم‌افزاری خیرخواهانه، ارتقای خود یا ترکیبی از هردو باشد، این شرکت‌ها به‌دنبال بهبود کار از راه دور و کمک‌ به سازمان‌ها دراین‌زمینه هستند. برای مثال گوگل دسترسی رایگان به امکانات پیشرفته‌ی سرویس Hangout Meets خود را تا تاریخ یکم ژوئیه امکان‌پذیر ساخته است. معمولا هزینه‌ی این قابلیت‌‌ها برای هر کاربر، ماهانه ۱۳ دلار است. مایکروسافت هم به‌دنبال ارائه‌ی تست رایگان شش ماهه‌ی نرم‌افزار Teams است. این اقدامات به یاد کسب‌وکارهای آسیب‌دیده می‌مانند زیرا پس از پایان بحران می‌توانند مشتریان خود را برگردانند.

به‌طور مشابه، افرادی که در خانه می‌مانند هم اغلب اوقات می‌توانند از خدمات ارسال رایگان استفاده کنند. قابلیت ارسال رایگان، هم یک چالش و هم فرصتی برای صنعت ارسال است. درواقع مشتریان Amazon Prime Now در برخی مناطق ایالات متحده، شاهد روند کند خدمات هستند. مشکلات مشابهی هم بر خدمات تحویل روزانه‌ی والمارت تأثیر می‌گذارند؛ اما مردم نیاز به دریافت کالاهای ضروری و غذا دارند و این بحران می‌تواند استفاده از خدمات ارسال را افزایش دهد.

افرادی که در خانه مانده‌اند پس از انجام کارها نیاز به استراحت دارند. آن‌ها می‌توانند به تماشای تلویزیون بپردازند و از سرویس‌های استریم تلویزیون‌ها و تلفن‌های هوشمند خود استفاده کنند. درنتیجه تعداد مشترکین سرویس‌هایی مثل نتفلیکس، آمازون پرایم ویدئو، هولو، دیزنی پلاس، اپل تی وی پلاس و خدمات مشابه افزایش خواهد یافت.

خرید بازی ویدئویی برای تلفن همراه، کامپیوترهای شخصی و کنسول‌ها هم در صورت ادامه‌ی قرنطینه افزایش خواهد یافت. در چنین بحرانی استفاده از سرویس‌های استریم گیم مثل گوگل استادیا، Microsoft xCloud و Nvidia Geforce Now به شکل چشمگیری افزایش می‌یابد. با افزایش ساعت‌های ماندن در خانه یا قرنطینه به مدت طولانی، زمان بیشتری به این خدمات اختصاص خواهد یافت.

بدترین سناریو: رکود اقتصادی جهانی

تاکنون به آثار مستقیم پاندمی کووید ۱۹ بر صنعت تلفن هوشمند اشاره شد؛ اما بزرگ‌ترین اثر پاندمی و مخرب‌ترین آن، آثار غیرمستقیم ناشی از رکود احتمالی جهانی است. هنوز آثار اقتصادی نهایی شیوع کووید ۱۹ به‌طور دقیق مشخص نیست. اگر شدت بیماری در ماه‌های بهار کاهش پیدا کند، تأثیر نهایی می‌تواند کمتر باشد یا شاید محدود به صنایعی شود که به‌صورت مستقیم تحت تأثیر کووید ۱۹ قرار دارند.

اما اگر کووید ۱۹ در بهار و تابستان دوام بیاورد یا اگر دوباره در پاییز بازگردد، پیامدهای اقتصادی وسیع‌تر و گسترده‌تری را به‌دنبال خواهد داشت. حتی همین حالا هم اختلال‌هایی در صنعت گردشگری به وجود آمده است و آمار سفرهای هوایی تا ۲۰ درصد کاهش یافته است. به نقل از انجمن بین‌المللی هوایی ممکن است شرکت‌های مسافرتی هوایی در سال ۲۰۲۰، براساس میزان گسترش ویروس تا سقف ۱۱۳ میلیارد دلار ضرر کنند. این مسئله برای دیگر حوزه‌ها مثل گردشگری، سرگرمی و دیگر خدمات هم صدق می‌کند.

 ادامه‌ی بحران کووید ۱۹ تا تابستان، پیامدهای اقتصادی گسترده‌ای برای صنعت تلفن همراه خواهد داشت

مسئله اینجا است که اقتصاد دنیا آمادگی پذیرش شوک‌های بزرگ را ندارد. یکی از دلایل این آسیب‌پذیری، جنگ تجاری بین چین و ایالات متحده است که منجر به افزایش قیمت بسیاری از کالاها شده است. بخش زیادی از اروپا هم حتی قبل از شیوع کووید ۱۹، از رکود اقتصادی رنج می‌برد. این مشکلات می‌توانند روی اقتصاد ایالات متحده هم تأثیر بگذارند. حتی سال گذشته هم برخی کارشناس‌ها رکود را پیش‌بینی کرده بودند.

اگر تعطیلی مدارس، کسب‌وکارها و تعداد زیادی از واحدها در ایالات متحده و دیگر نقاط دنیا ادامه پیدا کند، اقتصاد دنیا به سمت رکود خواهد رفت. این رکود می‌تواند منجر به کاهش تقاضای تلفن هوشمند شود. درنتیجه بسیاری از شرکت‌های آسیب‌دیده دست به تعدیل نیرو می‌زنند یا خطوط تولید خود را تعطیل می‌کنند. همچنین ادغام شرکت‌ها قابل پیش‌بینی خواهد بود به‌طوری‌که شرکت‌های بزرگ‌تر، شرکت‌های کوچک را می‌خرند یا در غیر این صورت، شرکت‌های کوچک‌تر تعطیل خواهند شد. حتی پیش از شیوع کووید ۱۹، بسیاری از تولیدکنندگان تلفن هوشمند، شاهد ضررهای زیادی بوده‌اند.

تمام این اتفاق‌ها زمانی رخ داده است که صنایع برای تطبیق 5G در تلفن‌ها و شبکه‌های بی‌سیم تلاش می‌کنند. درنتیجه 5G، مثل قبل گزینه‌‌ای پرهزینه خواهد بود. رکود شدید، بدترین سناریوی شیوع کووید ۱۹ برای صنعت تلفن هوشمند خواهد بود. با این حال، چندان هم بعید نیست. احتمال ساخت واکسن یا رسیدن به درمان کووید ۱۹ در سال جاری وجود دارد. با این حال، ممکن است ایالات متحده و کل دنیا با رکودی اقتصادی روبه‌رو شوند که برای جبران آن نیاز به چندین سال زمان باشد. با وجود تمام نکات فوق نمی‌توان اتفاقات آینده را به‌صورت دقیق پیش‌بینی کرد. پس بهتر است امیدوار باشید که شیوع کووید ۱۹  زودتر از این‌ها جبران شود. فعلا فقط باید مراقب بود و در خانه ماند.