اگرچه گزارشهای غیرمستند مختلفی درمورد امکان ابتلای مجدد به ویروس کرونا وجود داشت، اولین مورد تأییدشده بهوسیلهی توالییابی ژنوم در بیمار هنگکنگی گزارش شد.
روز دوشنبه پژوهشگران در هنگکنگ گزارش کردند یک مرد ۳۳ ساله برای بار دوم و بیش از چهار ماه پس از اولین عفونت، با ویروس کرونا عفونی شد و این مورد، اولین مورد مستند از عفونت مجدد است. بهگفتهی کارشناسان، این یافته خصوصا باتوجهبه اینکه میلیونها نفر در سراسر جهان آلوده شدهاند، غیرمنتظره است. این فرد طی عفونت دوم، علائم بیماری را نداشت که نشان میدهد حتی اگر مواجههی قبلی مانعاز عفونت مجدد نشود، سیستم ایمنی تاحدودی ویروس را کنترل میکند.
آکیکو ایوازاکی ایمونولوژیست دانشگاه ییل گفت: «عفونت دوم کاملا بدون علامت بود. پاسخ ایمنی وی مانعاز بدتر شدن بیماری شده بود. این نمونهای بارز از نحوهی عمل ایمنی است. اگرچه، افرادی که علائم عفونت را نشان نمیدهند، ممکن است ویروس را به دیگران منتقل کنند. درمورد این مرد، عفونت طبیعی ایمنی را ایجاد کرد که از بیماری پیشگیری کرد ولی مانع از عفونت مجدد نشد. بهمنظور فراهم آوردن ایمنی جمعی، به واکسن قدرتمندی نیاز است که ایمنی را ایجاد کند که هم از عفونت مجدد و هم از بیماری پیشگیری کند.»
پزشکان چندین مورد مشکوک به عفونت مجدد را در آمریکا و مناطق دیگر گزارش کرده بودند اما هیچیک از آنها با آزمایش تأیید نشده بود. مشخص شده است افراد بهبودیافته برای چندین هفته حامل قطعات ویروسی هستند که میتواند حتی در نبود ویروس فعال، منجر به نتایج مثبت آزمایش شود. اما پژوهشگران هنکگنگی، ویروس را از هر دو عفونت مرد توالییابی و تفاوتهای قابلتوجهی را در آنها پیدا کردند که نشان میداد بیمار برای بار دوم عفونی شده است. قرار است نتایج این مطالعه در مجلهی Clinical Infectious Diseases منتشر شود.
عفونت اول مرد هنگکنگی در ۲۶ مارس تشخیص داده شد و او فقط علائم خفیفی داشت. وی مطابق با قوانین هنگکنگ، در ۲۹ مارس حتی با اینکه علائمش فروکش کرده بود، در بیمارستان بستری شد و در ۱۴ آوریل و پس از اینکه دو بار نتیجهی آزمایشش منفی شد، مرخص شد. او پس از اولین دور ابتلا به ویروس، هیچ آنتیبادی قابل تشخیصی نداشت. آزمایش کرونای مرد مذکور در تاریخ ۱۵ آگوست پس از سفر به اسپانیا مجددا مثبت شد. آزمایش در فرودگاه انجام شد. پژوهشگران گفتند این مرد دچار سویهای از ویروس کرونا شده بود که در ماههای جولای و آگوست در اروپا در گردش بود. دکتر کلوین کایوانگتو میکروبیولوژیست بالینی دانشگاه هنگکنگ با اشاره به اینکه عفونتهای او بهطور واضح با نسخههای متفاوتی از ویروس کرونا ایجاد شده بود، گفت: «نتایج ما تأیید میکند که عفونت دوم بهوسیلهی ویروس جدیدی ایجاد شده است که اخیرا وارد بدن او شده است و ناشیاز عفونت قبلی او نیست.»
مشخص شده است ویروسهای کرونای عامل سرماخوردگی میتوانند طی کمتر از یک سال موجب بروز عفونت مجدد شوند؛ اما کارشناسان امیدوار بودند رفتار ویروس کرونای جدید بیشتر شبیه خویشاوندان نزدیکش یعنی سارس و مرس باشد که بهنظر میرسد مصونیتی که دربرابر آنها ایجاد میشود، چندین سال دوام داشته باشد.
هنوز مشخص نیست عفونت مجدد ویروس کرونای جدید تا چه اندازه شایع است؛ زیرا پژوهشهای کمی ویروس را از هر عفونت توالییابی کردهاند. جفری شامان، اپیدمیولوژیست دانشگاه کلمبیا گفت: «ما تاکنون ۲۳ میلیون مورد مستند داشتهایم؛ اما این واقعیت که یکی از آنها در این مرحله مجددا دچار عفونت شده است، نباید موجب نگرانی بیمورد شود.»
دکتر ایوازاکی خاطرنشان کرد که مرد پس از اولین عفونت خود هیچ آنتیبادی نداشت؛ اما پس از دومین مواجهه آنها را تولید کرد. انتظار میرود مصونیت با هر بار مواجهه با عامل بیماریزا دقیقا به همین شیوه عمل کند. وقتی برای بار دوم با همان عامل بیماریزا مواجه میشوید، باید سطوح آنتیبادی را افزایش دهید و این همان چیزی است که اتفاق میافتد.
بیشتر افرادی که دچار ویروس کرونا میشوند، آنتیبادیهای قابلتشخیصی تولید میکنند که انتظار میرود دربرابر ویروس محافظت کند. حتی افرادی که فقط علائم خفیف دارند، ازجمله مرد مورد مطالعه ممکن است همچنین دارای حافظهی ایمنی به شکل سلولهای B و T باشد که از بروز علائم در مواجههی دوم ممانعت میکنند.
برایان واسیک، ویروسشناس دانشگاه کرنل گفت: «اکثر بیماران احتمالا ترکیبی از پاسخهای ایمنی را دارند که در مواجههی دوم فعال میشوند. بهنظر میرسد بیمار هنگکنگی نیز به خاطر پاسخ ایمنی در عفونت دوم بدون علامت بوده باشد.»
اما پژوهشگران گفتند که این احتمال نیز وجود دارد که در برخی افراد، مواجههی دوم شدیدتر باشد. دکتر تو گفت: «هنوز این یافته قابل تعمیم نیست؛ زیرا این احتمال وجود دارد که عفونت دوم بدتر باشد.» دکتر مایکل مینا، ایمونولوژیست دانشکدهی بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد گفت ایجاد حافظهی ایمنی چیزی بیشباهت به تقویت حافظه یک فرد نیست. درگیری اولیه با ویروس کرونای جدید احتمالا منجر به ایمنی غیرخنثیکننده میشود اما ویروس با هر بار مواجهه موجب برانگیخته شدن پاسخ قویتری میشود. اغلب این مواجهههای دوم و سوم هستند که به محکم شدن پاسخ حافظه برای بلندمدت کمک میکند.
بهطورکلی، کارشناسان میگویند معلوم نیست که مردم ممکن است چند بار به عفونت مجدد مبتلا شوند و این مسئله با چه فاصلهی زمانی پس از اولین عفونت رخ میدهد. دکتر شامان گفت: «اینها سوالات بیپاسخی هستند؛ زیرا چیزی که فقط در یک فرد دیده شده است، نمیتواند شواهد کافی در این رابطه مهیا کند.»
پاسخ ها