آقای پلیس! بگو بازیگر نه پیر و قدیمی با هویت معلوم!

اصرار بر قدیمی و سال‌خورده بودن بار تخفیفی دارد و یادآور ادبیات کیهان است که برای اهانت به هنرمندان پا به سن گذاشته که موضع انتقادی دارند گاه از لفظ «عجوزه » هم استفاده می‌کند اما قدیمی یا سال‌خورده بودن چه ربطی به اصل موضوع دارد؟

عصر ایران: در پی انعکاس گسترده ویدیوی اعتراض بازیگر مشهور سینما و تلویزیون - خانم هایدۀ حایری- به یک مأمور نیروی انتظامی -که با تصور ممانعت او از برخورد با چند دختر جوان بر سر روسری بازنشر شده بود- مرکز اطلاع رسانی پلیس در اطلاعیه‌ای ارتباط ماجرا با طرح عفاف و حجاب را رد کرده و آورده است‌: موضوع به پلیس و حوزه عفاف و حجاب ربطی ندارد بلکه مربوط به عملیات عمرانی بوده ولی پلیس مراتب را  به حوزه خدمات شهری منعکس کرده است.

در این اطلاعیه از خانم بازیگر با این تعابیر یاد شده است: «فردی با هویت معلوم که در حال بی‌ادبی به مأمور پلیس است/ بانوی سال‌خورده/بازیگر قدیمی زن.»

به این بهانه می‌توان چند نکته را یادآور شد:

1. اصرار بر توصیف با الفاظی چون قدیمی و سال‌خورده برای یک هنرمند بار تخفیفی دارد و یادآور ادبیات کیهان است که برای اهانت به هنرمندان پا به سن گذاشته که موضع انتقادی دارند گاه از لفظ «عجوزه» هم استفاده می‌کند. اگر طرف مطیع و مجیزگو باشد از او به عنوان باتجربه و دنیا دیده و عارف و سالک یاد می کنند و اگر پا به سن گذاشته خصوصا زن تعابیر تحقیرآمیز اما قدیمی یا سال‌خورده بودن شخص اصلا چه ربطی به اصل موضوع دارد؟ هر که سنی دارد و جز در امور پزشکی و استخدامی و ازدواج بحث سن بی‌ادبی است خاصه درمورد بانوان. خانم حایری هم نه به آزمایشگاه و مطب مراجعه کرده و نه متقاضی استخدام است و بحث ازدواج هم که در میان نیست. دیگر چه تفاوتی دارد فرد معترض بازیگر فعلی سینماست یا قدیمی؟ سال‌خورده است یا نه. (از کجا فهمیدند قدیمی است؟ شاید همین حالا قرارداد بازی در یک سریال در شبکه نمایش خانگی داشته باشد!) البته چون در نیروی انتظامی بیشتر به دختران و زنان جوانان تذکر می‌دهند این برداشت را هم می‌شود داشت که در طرح نور سقف سنی درنظر گرفته شده و قاعدتا کاری به این خانم نداشته اند ولی در شرح تصاویر هم گفته نشده بود به خود او گیر داده اند و مشخص است درباره دیگران است.

یک شهروند که چهرۀ مشهور و بسیار آشنایی برای دیگر شهروندان است و سیما و صدایی مهربانانه و زیبا دارد - به هر دلی و البته از سر خشم- اعتراضی کرده و شما هم توضیح داده‌اید. این تعبیر دیگر چیست؟ هر چند «بانوی سال‌خورده» نشان می‌دهد حتی در نیروی انتظامی که با طرح‌های برخورد پلیسی با موضوع پوشش زنان در معرض انتقاد است تعابیری چون «ضعیفه» دیگر به کار نمی‌رود ضمن آن که بانوی سال‌خورده یادآور یک اثر هنری هم البته هست!

۲. گریزی هم به سیاست بزنیم: وقتی قرار است یک پیرمرد سال‌خورده با سن بالای ۹۵ سال برای کشور ۸۵ میلیونی تصمیم بگیرد که چه کسانی صلاحیت ریاست جمهوری را دارند یا نه و امیدواریم این بار مثل ۱۴۰۰ عمل نکنند سال‌خوردگی را دیگر نباید به مثابه صفت منفی به کار برد.

۳. همان طور که مأموران نیروی انتظامی دوربین دارند و از زنان و دختران فیلم می‌گیرند شهروندان هم به این ابزار مجهزند.

۴. کار پلیس خدمات رسانی در حوزه امنیت است و در این مسیر طبعا با مشکلاتی رو به رو می‌شود و اگر قرار بود در این صنف تخلفی صورت نپذیرد مراکز نظارتی آن فعال نبود. ضمن این که اگر این خانم لفظی را از سر عصبانیت به کار برده بسیار سبک‌تر است از رفتار یک نمایندۀ سابق مجلس که به مأمور نیروی انتظامی سیلی زد و این واکنش را از نیروی انتظامی شاهد نبودیم. در آن قضیه البته مردم طرف پلیس بودند چون گشودن و بستن راه ویژۀ اتوبوس‌رانی را کار مأمور پلیس می‌دانند و دخالت در نوع پوشش و اجرای آرزوهای آقای بانکی پور مجلس را دون شأن پلیس. (خوش‌بختانه مردم حوزه انتخابیه آن فرد را مجددا به مجلس نفرستادند.)

کافی است نوع مواجهۀ مردم با دو ویدیو را مقایسه کنند تا ببینند چرا درقضیۀ سیلی طرف مأمور بودند و اینجا طرف خانم بازیگر که همچنان می‌تواند در نقش‌های قوی ظاهر شود و وقتی پا به سن گذاشته تازه در نقش مادر ظاهر می‌شود خاصه با صدای خاص و میمیک هنری چهره.

با این اوصاف بهتر بود نیروی انتظامی می‌نوشت «از بانوی هنرمند انتظار می‌رفت با مأمور جوان پلیس که در حکم فرزند اوست برخوردی مادرانه می‌داشت اما در عین حال  در نظر داشته باشید قضیه ربطی به طرح نور ندارد!» - (با توجه به علاقه به اشاره به سن گفته شد در حکم فرزند اوست وگرنه به دلایل بالا وجهی ندارد).

(این تعبیر طرح نور هم جالب است. انگار همه ما در تاریکی هستیم و با ون و به زور روشن‌مان می‌کنند!)