اختلال مفصل گیجگاهی یکی از شایعترین بیماریها محسوب میشود. برای کنترل اختلال مفصل گیجگاهی میبایست درک صحیحی از علائم این عارضه داشته و در صورت لزوم از درمانهای پزشکی مؤثر نظیر جراحی اختلال مفصل گیجگاهی فکی بهرهجویی صورت گیرد.
اختلال مفصل گیجگاهی یکی از شایعترین بیماریها محسوب میشود. برای کنترل اختلال مفصل گیجگاهی میبایست درک صحیحی از علائم این عارضه داشته و در صورت لزوم از درمانهای پزشکی مؤثر نظیر جراحی اختلال مفصل گیجگاهی فکی بهرهجویی صورت گیرد. هنگامی که روشهای خانگی (استفاده از کمپرس یخ، خوردن غذاهای سبک و ...) و همچنین استفاده از محافظ دندان تأثیر مطلوبی بر درمان این اختلال نداشته باشند، روشهای جراحی توصیه شده و مراحل مربوط به آنها دنبال میشوند.
مفصل گیجگاهی زیروارهای، درست مانند یک لولای لغزشی عمل کرده و استخوان فک هر شخص را به جمجمه وی متصل میکند. در هر طرف از فک یکی از این مفاصل وجود دارد. چنانچه این مفاصل دچار اختلال شوند، فرد دردهای شدیدی را در ناحیه فک احساس میکند. این دردها نیز معمولا در هنگام جویدن غذا و در هنگام اعمال فشار به فکها افزایش مییابند.
در اغلب شرایط تشخیص اختلال مفصل گیجگاهی فکی امری دشوار بوده و تنها با مراجعه به متخصصین باتجربه میتوان ابتلا یا عدم ابتلا به این عارضه را تشخیص داد؛ لذا توصیه میشود در صورت مشاهده علائم این عارضه به متخصصین دارای سابقه مراجعه کرده و مراحل درمانی دنبال شوند.
اختلالات مفصل گیجگاهی فکی میتوانند در میزان حرکت مفاصل فک محدودیت ایجاد کرده یا دردهای مزمن را پدیدار سازند. همچنین این اختلالات میتوانند سبب شوند تا در هنگام باز و بسته کردن دهان با تولید صدا مواجه شوید. در چنین شرایطی پزشک ابتدا روشهای خانگی را توصیه میکند؛ چنانچه روشهای خانگی نتیجه مطلوبی را ارائه ندهند، یکی از روشهای کم تهاجمی یا عمل جراحی باز تجویز میشوند.
هدف اصلی روشهای جراحی اختلال مفصل گیجگاهی فکی کمک به حرکت طبیعی فک و کاهش درد آن است. این روشها در صورتی تجویز میشوند که:
جراحی اختلال مفصل گیجگاهی فکی شامل روشهای مختلفی میشود. برخی از این روشها از میزان تهاجم کمی برخوردار بوده و برخی دیگر شامل جراحیهای پیچیده باز مفصلی میشوند. جراحیهای TMJ به 2 گروه کلی تقسیم میشوند که عبارتند از:
آرتروسنتز یکی از کم تهاجمترین جراحیهای مفصل گیجگاهی به شمار میآید. این تکنیک پزشکی شامل تزریق کردن مایعی میشود که اصطکاک فک را کاهش داده و حرکت مفصل فک را تسهیل میبخشد. ازجمله مزایای روش آرتروسنتز میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
آرتروسکوپی نیز در دسته درمانهای کم تهاجمی قرار میگیرد؛ اما میزان تهاجم این روش کمی بیشتر از روش آرتروسنتز است. در این روش جهت صیقل دادن استخوان فک یا برای جابجا کردن دیسک دهانی از آرتروسکوپ استفاده میشود. مزایای روش آرتروسکوپی عبارتند از:
آرتروتومی یا آرتروپلاستی نوعی جراحی باز محسوب میگردد. این روش پزشکی با استفاده از برش دادن فک و جراحی آن صورت گرفته و از میزان تهاجم بیشتری برخوردار است؛ به همین دلیل، پس از اتمام پروسه درمان، نیاز خواهد بود تا فرد مدتی بستری شود.
در شرایطی که بیمار با اختلالات شدید مفصل گیجگاهی فکی مواجه بوده و از سایر روشهای پزشکی نتایج مطلوبی دریافت نکرده باشد، میتوان از ایمپلنتها جهت جایگزینی مفصل فک یا بخشی از آن بهرهجویی کرد. توجه داشته باشید که این روش از حساسیت بالایی برخوردار بوده و به مهارت و تجربه بالایی نیاز دارد؛ لذا برای تجویز و انجام آن میبایست به متخصصین باتجربه در زمینه TMJ مراجعه صورت گیرد.
انجام تمامی روشهای جراحی اختلال مفصل گیجگاهی فکی به دانش، مهارت و تجربه بالایی نیاز داشته و روشهای جراحی باز نیز میتوانند شامل برخی از عوارض جانبی باشند؛ به همین دلیل، پزشک متخصص تنها در صورتی این روشها را تجویز میکند که فرد نتواند از روشهای خانگی نتایج مطلوبی را دریافت کند. همچنین در شرایطی که اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی، بر روی عضلات اطراف فک تأثیری نداشته باشد یا این عارضه دردهای مزمن را ایجاد نسازد، لزومی برای عمل جراحی وجود نخواهد داشت.
پیش از آغاز پروسه جراحی، لازم است تمامی سوالات و دغدغههای خود را با پزشک معالج مطرح سازید. وی میتواند در مورد پروسه درمان و عوارض پس از عمل اطلاعات لازم را در اختیارتان قرار داده و شما را برای روز عمل آماده سازد. در این هنگام برخی از دستورالعملها و نکات مراقبتی نیز به شما توصیه میشوند که برخی از آنها عبارتند از:
عوارض جانبی جراحی اختلال مفصل گیجگاهی فکی ارتباط مستقیمی با میزان تهاجم آن داشته و هرچه میزان تهاجم روش درمانی بیشتر باشد، ریسک بروز عوارض جانبی بیشتر خواهد بود. به همین جهت بهتر است در صورت تجویز هریک از روشهای باز، ابتدا مزایا و معایب این روشها را مورد بررسی قرار دهید. برخی از ریسکها و عوارض جراحی این اختلال به شرح زیر هستند:
روشهای جراحی اختلال مفصل گیجگاهی فکی تکنیکهایی هستند که به منظور بهبود عملکرد مفاصل فک و کاهش دردهای این ناحیه تجویز میشوند. این شیوههای درمانی هنگامی تجویز میشوند که نتایج ایدهآلی از روشهای خانگی دریافت نشود. در این صورت، بسته به نوع عارضه یکی از روشهای کم تهاجمی (آرتروسنتز یا آرتروسکوپی) یا روشهای جراحی باز تجویز شده و مراحل درمان دنبال میشوند. با مراجعه به متخصصین باتجربه حوزه TMJ قادر خواهید بود تا اختلال مفصل گیجگاهی فک را مورد درمان قرار داده و نتایج مطلوبی را کسب کنید.
پاسخ ها