زندگینامه سید ابوالقاسم خویی، از مفاخر بزرگ جهان تشیع

آیت الله خویی صاحب اثر تفسیری البیان فی تفسیر القرآن بود

سید ابوالقاسم موسوی خویی فقیه، اصولی، مفسر قرآن، متکلم، محقق علم رجال و مرجع تقلید شیعه امامیه بود.

زندگینامه آیت الله سید ابوالقاسم موسوی خویی

سید ابوالقاسم خویی فرزند سید علی‏ اکبر بن میرهاشم موسوی خویی در سال ۱۳۷۱ خورشیدی( ۱۴۱۳ قمری) در خوی دیده به جهان گشود.

سید ابوالقاسم خویی علوم مقدماتی را تا ۱۳ سالگی در زادگاهش آموخت. در سال ۱۳۳۰ به نجف رفت و در درس خارج اصول فتح الله شریعت اصفهانی، مهدی مازندرانی، آقا ضیاءالدین عراقی، محمدحسین غروی اصفهانی، محمدحسین نائینی حضور یافت. کلام، تفسیر و فن مناظره را از محمدجواد بلاغی نجفی فراگرفت. وی به دلیل علاقه اش به یادگیری حکمت و فلسفه در درس سید حسین بادکوبه ای حاضر شد. ریاضیات، حساب استدلالی، هندسه فضایی، مسطحه و جبر را پیش سید ابوالقاسم خوانساری( ریاضی) از نوادگان میرکبیر آموخت.

سید ابوالقاسم خویی از تأثیرگذارترین و پُرمقلدترین مراجع تقلید شیعه به شمار می رفت. او استاد اغلب مراجع تقلید شیعی کنونی به شمار میرود ، به گونه ای که بین فقها و مراجع تقلید شیعه از او با عنوان( استادُ الفقها و المجتهدین) یاد می شود. بعضی از شاگردانش وی را فقیه اعلم عصر غیبت تا کنون در مذهب تشیع می دانند. از آثار و تألیفات مهم سید ابوالقاسم خویی میتوان به البیان فی تفسیر القرآن در زمینهٔ تفسیر و مُعجم رجال الحدیث در زمینهٔ رجال اشاره کرد.

آیت الله سید ابوالقاسم خویی درحال تدریس در مسجد الخضراء نجف

همسر و فرزندان آیت الله خویی
آیت الله سید ابوالقاسم خویی دو بار ازدواج کرد. فرزندان وی، سه پسر و سه دختر از همسر اول، و چهار پسر و دو دختر از همسر دوم هستند. بعضی از فرزندان شناخته شده آیت الله خویی عبارتند از:

سید جمال الدین خویی، فرزند ارشد آیت الله خویی که بیشتر عمر خود را صرف امور مرجعیت پدرش در نجف کرد. بعضی از آثار او عبارتند از شرح کفایة الاصول، بحث فی الفلسفة و علم الکلام، توضیح المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، شرح دیوان متنبی، و دیوان شعر به فارسی.

سید محمدتقی خویی، بعد از تأسیس بنیاد آیت الله خویی در سال ۱۳۶۸ ش دبیر کل آن شد. بعد از انتفاضه شعبانیه در ۱۳۶۹ ش، عضو هیئت منتخب پدرش برای اداره مناطق آزادشده بود؛ ولی در پی سرکوب این قیام و قتل عام شیعیان، همراه با پدرش در حصر خانگی قرار گرفت و سرانجام در ۳۰ تیر ۱۳۷۳ش در حادثه رانندگی درگذشت. بعضی این رخداد را حاصل برنامه ریزی دولت صدام دانسته اند. علاوه بر تقریرات درس فقه پدرش، الالتزامات التبعیة فی العقود از آثار اوست.

اطلاعات دقیقی در مورد دختران آیت الله خویی در دست نیست، ولی برخی از دامادهای او عبارتند از سید نصرالله مستنبط، سید مرتضی حکمی، سید جلال الدین فقیه ایمانی، جعفر غروی نائینی، و سید محمود میلانی.

بعضی از آثار سید ابوالقاسم آیت ‏الله خویی:
* « معجم رجال حدیث» ؛ در بیست‏ و دو جلد که فرهنگ بزرگی در زمینه شناخت بیش از 15670 نفر از رجال و راویان احادیث است؛

* « فقه الشیعه»، در 5 جلد، در فقه؛

* « مصباح الاصول»، در 2 جلد، در اصول استدلالی؛

* « اجود التقریرات»، در تقریرات دروس مرحوم میرزای نائینی، در 2 جلد؛

* قصیده در مدح امیرالمومنین( ع) در 900 بیت؛

آرامگاه آیت الله خویی در حرم امام علی(ع)

درگذشت آیت الله خویی
سید ابوالقاسم خویی در روز شنبه، ۸ صفر ۱۴۱۳ ـ ۱۷ مرداد ۱۳۷۱، به دلیل بیماری قلبی در سن ۹۴ سالگی، در کوفه درگذشت و در مسجد الخضراء صحن حرم علی بن ابیطالب دفن شد. تصاویری از تشییع و خاکسپاری وی که پس از سقوط صدام منتشر شد حاکی از حضور تعداد کمی از نزدیکان و فضای سنگین امنیتی و حضور نظامیان بعث در داخل حرم در حین تشییع است.

گردآوری: بخش مذهبی