با کوه نمک قم بیشتر آشنا شوید

کوه نمک قم

آشنایی با کوه نمکی قم

کوه نمک قم در ۱۵ کیلومتری جاده قم به سوی جعفریه قرار گرفته و از جاذبه های طبیعی استان قم محسوب می شود. تاریخ زمین ‌شناسی گنبد نمکی قم به شصت میلیون سال پیش بازمی گردد.

گنبد نمکی قم

گنبد نمکی طغرود که تنها گنبد نمکی متقارن جهان است، با دارا بودن دریاچه ای کوچک در دل خود پدیده ای طبیعی و خاص محسوب می شود که در این منطقه قرار گرفته است. در این گنبد، بلورهای نمک به صورت تیغه های مشخص و کنگره دار درآمده اند و مناظر زیبایی را به وجود آورده است. این گنبد خیلی بزرگ بوده و گسترش شمالی آن تا طول سه کیلومتر ادامه دارد.

دریاچه نمک در بین گنبد وجود دارد. در این منطقه گرمسیری پس از بارندگی های فصلی به علت گرمای زیاد، آبهای شور تبخیر و گنبدهای نمکی با شکل های خیلی مختلف و زیبا شکل می گیرند .

شکل های گوناگون ، زیبا و خاصی در این کوه نمک به چشم می خورد که می تواند مکانی برای جذب گردشگران و توریست باشد هر چند که در این اواخر از ظرفیت های این منطقه در راستای جذب گردشگر کمتر استفاده شده است و خیلی از اهالی قم هم شاید از بودن این کوه نمک در نزدیکی قم با خبر نباشند.

زمین شناسان و متخصصان، قدمت این گنبد نمکی را شصت میلیون سال تخمین زده اند. گنبد نمکی طغرود پیش از این دارای یک معدن نمک بود که نمک آن به علت غلظت کم، مصارف صنعتی و غیر خوراکی داشت اما به علت برداشت های غیر اصولی و بعضی وقتها غیر قانونی از قسمت های مفید گنبد در ۱۰ سال گذشته، سبب تولید باطله های معدنی بسیاری مانند مارن قرمز، لایه های گچ و نمک مارن شده و ریزش این باطله ها، باعث تعطیلی معدن شد. چند سالی است که به پیشنهاد خود سازمان صنایع و معادن قم، طرح تغییر کاربری این معدن به جاذبه توریستی ارائه شده است.

نمک های این گنبد دارای رنگ های گوناگونی مانند سفید، قرمز، کرم قهوه ای، بنفش و ابری هستند که چشم هر فردی را خیره می کنند. رنگ بندی های منطقه به صورتی است که در نخستین نگاه، سیاره سرخ رنگ مریخ در ذهن تداعی می گردد. از این پتانسیل ها می توان در جهت شناخت سرزمین های گوناگون از نظر زمین شناسی استفاده کرد.

در اطراف دریاچه‌ای که در دل این کوه قرار گرفته، شکاف‌های عمیق و خیلی خطرناک وضعیت بحرانی را به وجود آورده است و قسمتی از دیواره دریاچه هم به طرف داخل سقوط کرده و همین کار باعث فرونشست زمین‌های اطراف شده که این شرایط امکان دارد خطراتی برای گردشگرانی که برای بازدید از این پدیده طبیعی به این مکان می آیند به دنبال داشته باشد.

جاده منتهی به کوه نمک هم دچار فرونشست و چاله‌های نسبتاً بزرگی شده که در بعضی نقاط از این مسیر، عبور خودروها به دشواری امکان پذیر است و حادثه هر لحظه در کمین تردد کنندگان قرار دارد. کارشناسان زمین شناسی اعتقاد دارند بین فرونشست زمین با افت سطح آب زیرزمینی و جنس رسوبات ارتباط مستقیمی وجود دارد و از آنجا که سنگ‌های کوه نمک قم معمولا از نوع گچی، نمکی و آهکی است انحلال آنها در آب‌های زیر زمینی باعث پیدایش چنین شکاف‌ها و گودال‌هایی شده است.

گنبد نمکی قم

گنبدهای نمکی چه هستند؟

این توده‌های عظیم نمک به علت اختلاف وزنی که نسبت به سنگ‌های اطراف خود دارند، به طرف بالا حرکت می‌کنند و قشر بیرونی آن‌ها به سطح رسیده و تپه‌ها و کوه‌های گوناگونی را تشکیل می‌دهند. زمانی که باران می‌بارد، قسمت نمکی حل می‌شود و کانی‌هایی مانند کلسیت، هماتیت و گوگرد بر جای می‌مانند.

جالب است بدانید که ایران تعداد زیادی گنبد نمکی در دل خود جای داده است و بیش از 200 مورد گنبد نمکی تنها در قسمت جنوبی ایران قرار گرفته‌اند. گنبدهای نمکی ایران، نمونه‌های بی‌ مانندی در سطح جهان هستند. لایه‌های نمک در گنبد نمکی قم، میان 5 تا 18 متر ضخامت دارند و میان آن‌ها، سنگ‌های گچی و آندزیتی نیز به چشم می‌خورد.