حقایقی درباره فاجعه غم انگیز و هسته ای چرنوبیل

فاجعه غم انگیز چرنوبیل به موجب ترکیبی از خطای فنی و خطای انسانی به وجود آمد

چرنوبیل؛ بزرگترین فاجعه هسته ای قرن بیستم + جزئیات

فاجعه چرنوبیل از منظر تلفات انسانی و خسارت های مالی به عنوان بدترین حادثه هسته ای در طول تاریخ بشریت شناخته شده است. این حادثه غم انگیز هسته ای به موجب ترکیبی از خطای فنی و خطای انسانی به وجود آمد. فاجعه چرنوبیل با دو انفجار مهیب همراه بوده است که سبب تداخل آسیب به بیش از 5 میلیون انسان شده است. 

حادثه عظیم چرنوبیل 

حادثه چرنوبیل سبب انتشار مواد رادیواکتیو شد

یکی از بحران های هسته ای که در بالاترین مقیاس حادثه در گروه شماره هفت قرار دارد، چرنوبیل است. 

حادثه هسته ای چرنوبیل در 26 آوریل 1986 نیروگاه هسته ای چرنوبیل واقع در اوکراین شوروی شکل گرفته است. 

در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی یک آزمایش ایمنی به نام "آر بی ام کی" با محتوای شبیه سازی قطعی برق الکتریکی متداول بوده است. 

اصلی ترین هدف آزمایش ایمنی در رآکتور نوع آر بی ام کی تداوم گردش آب خنک کننده در صورت قطعی برق بوده است. در واقع می بایست تداوم جریان آب تا زمانی ادامه پیدا کند که ژنراتور های پشتیبان قابلیت تأمین برق را کسب نمایند. 

علت شکل گیری فاجعه چرنوبیل

فاجعه چرنوبیل از منظر تلفات انسانی و خسارت مالی بدترین فاجعه تاریخ بشریت است

فاجعه غم انگیز چرنوبیل به موجب ترکیبی از خطای فنی و خطای انسانی به وجود آمد. در واقع به موجب وجود نقص پروتکل امنیت در تست شبیه سازی قطع برق و خطای فنی در کلید اضطراری AZ-5 حدود یک دقیقه وقفه میان قطعی برق و برقراری برق شکل گرفت و زمینه را برای فاجعه چرنوبیل مهیا ساخت. 

وقفه شصت ثانیه ای به عنوان یک مشکل امنیتی بالقوه طراحی شده بود که از قابلیت گرم سازی هسته رآکتور برخوردار بود. علاوه بر این به موجب غیر فعال بودن سیستم ایمنی اضطراری به صورت ناگهانی مقدار گسترده ای انرژی آزاد گردید. در طی این روند انفجار بخار شکل گرفت و مخزن تحت فشار رآکتور در راس ساعت 1 و 23 دقیقه بامداد روز شنبه 26 آوریل 1986 تخریب شد. 

چند ثانیه پس از انفجار اول، انفجار دوم شکل گرفت. اکسیژن موجود در هوا نسبت به گرافیت فوق گرم واکنش نشان داد و با شکل گیری انفجار سبب از بین رفتن کل هسته رآکتور و بالغ بر 25 درصد از تاسیسات ساختمان شد. 

در اثر انفجار گرافیت داغ و سوزان به بیرون ریخته شد و سبب شکل گیری 30 آتش سوزی جدید گشت. 

تأثیرات منفی فاجعه چرنوبیل در محیط زیست و جان انسان 

حادثه چرنوبیل سبب انتشار مواد رادیواکتیو شد. مقابله با تأثیرات رادیواکتیو به موجب اثر گذاری منفی بر زیست محیطی و گستره ی بهداشتی مستلزم انجام فعالیت های طولانی مدت و فوری بود. 

انفجار بخاری مخرب و آتش سوزی به مدت 9 روز آلایند های هوایی رادیو اکتیو را وارد هوا کرد. 

فاجعه چرنوبیل از منظر تلفات انسانی و خسارت های مالی به عنوان بدترین حادثه هسته ای در طول تاریخ بشریت شناخته شده است. به موجب بحران هسته ای چرنوبیل حدود 5 میلیون نفر صدمه دیدند و بالغ بر 5 هزار مرکز مسکونی در فدراسیون روسیه، اوکراین و پلاروس به ذرات رادیواکتیو آلوده گشتند.

تلفات جانی ناشی از چرنوبیل 

یکی از تأثیرات منفی حادثه مرگ بار چرنوبیل بر روی سلامت انسان، تغییر ژنتیکی است

در داخل تأسیسات نیروگاه هسته ای دو نفر با انفجار بخاری جان خود را از دست دادند. علت فوت کارکنان تأسیسات انفجار و تابش یوننده گزارش شده است. 

تا پایان روز اول فاجعه غم انگیز چرنوبیل 132 نفر فوت شدند. 

حدود چند روز پس از فاجعه چرنوبیل بالغ بر 28 نفر از کارکنان نیروگاه هسته ای چرنوبیل با مسمومیت پرتویی دار فانی را وداع گفتند. مابقی کارکنان نیز از تأثیر بحران هسته ای درامان نمانند و حدود چهارده تن از ان ها به موجب اشعه دچار سرطان شدند. 

تأثیرات فاجعه چرنوبیل با گذشت زمان همچنان مشهود است. حدود 25 سال بعد از چرنوبیل مصادف با سال 2011 بیش از پانزده کودک در اثر ابتلا به سرطان تیروئید جان خود را از دست دادند. 

تأثیرات مخرب چرنوبیل از محدوده مرز ها فراتر رفت و جمعیت شهرهای موجود در محدوده اوکراین را تحت الشعاع قرار دارد. چرنوبیل در کشور های لهستان، سوئد، فنلاند، فدراسیون روسیه، جمهوری روسیه، انگلستان و نروژ فاجعه به وجود آورد. 

چرنوبیل پس از بحران هسته ای به موجب وجود تشعشات مضر تا 24 هزار سال یک منطقه ممنوعه تلقی شده است. 

تغییر ژنتیکی؛ یکی از تأثیرات منفی چرنوبیل در سلامت انسان و حیوان 

تشعشعات حادثه چرنوبیل در حیواناتی نظیر پرندگان حشرات به وفور مشهود است

یکی از تأثیرات منفی حادثه مرگ بار چرنوبیل بر روی سلامت انسان، تغییر ژنتیکی است. در سال های اخیر موارد کودکان مبتلا به سندرم داون رشد چشمگیری پیدا کرده است. اکثر نوزادان دارای سندرم داون به صورت مادزادی به عارضه نقص لوله عصبی مبتلا هستند. 

نقص مادرزادی لوله عصبی با عناوین مختلفی نظیر بیرون زدگی نخاع، شکاف مادرزادی مهره ها به صورت آشکار و پنهان شناخته می شود. 

نقص ژنتیکی لوله عصبی عاملی برای فلج شدن کودک تلقی می شود. 

یکی از نقش های نادر لوله عصبی، انسفالوسل است. انسفالوسل نوعی بیماری بیرون زدگی مغز در غالب یک کیسه می باشد. این نوع نقش ژنتیکی به موجب عدم انسداد کامل لوله های عصبی در دوره جنینی شکل می گیرد. 

در منطقه متروکه چرنوبیل حیوانات آلوده به رادیواکتیو نظیر گرگ، آهو و اسب های وحشی وجود دارند. 

از آنجایی که حیوانات گیاه خوار از قارچ و گیاه های موجود در خاک تغذیه می شوند، احتمال آلودگی آن ها نسبت به سایر حیوانات بیشتر است. اکثر حیوانات گیاه خوار موجود در منطقه چرنوبیل به جهش و تومور های کوچک مبتلا هستند. 

تشعشعات حادثه چرنوبیل در حیواناتی نظیر پرندگان، حشرات و جوندگان به وفور مشهود است. ناهنجاری های ناشی از بحران هسته ای چرنوبیل منجر به کاهش حجم مغز و شکل گیری آب مروارید در حیوانات شده است. 

به طور مثال عنکبوت های منطقه چرنوبیل دچار تغییرات رفتاری شده اند. طبق تحقیقات صورت گرفته عنکبوت های در معرض تشعشع در بافتن تار نامنظم عمل می کنند. 

سریال چرنوبیل 

ناهنجاری های ناشی از حادثه ی چرنوبیل منجر به کاهش حجم مغز در حیوانات شده است

در سال 2019 یک سریال به نام چرنوبیل در پنج قسمت نمایش داده شد. محتوای فیلم کوتاه چرنوبیل به فاجعه غم انگیز و بحران هسته ای چرنوبیل اختصاص دارد. در بخشی از سریال تلاش های بی وقفه برای پاک سازی محیط زیست به تصویر کشیده شده است. 

سریال چرنوبیل محصول مشترک شبکه تلویزیونی بریتانیایی اسکای و کابلی آمریکایی اچ بی او می باشد. سریال چرنوبیل در هفتاد و یکمین مراسم جوایز امی در بخش های مختلف 10 جایزه دریافت کرده است. 

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر