پریود یک روزه: آیا طبیعی است و چه دلایلی دارد؟

یکی از علت های شایع شکل گیری پریود یک روزه سقط جنین است

پریود یک روزه، نگران کننده است؟ 

سیکل قاعدگی در دو نوع منظم و نامنظم شکل می گیرد. الگوی پریودی در بانوان تحت تأثیر عوامل گوناگون اعم از بارداری، سقط جنین، شیردهی، سندرم پلی کیستیک، تیروئید، کاهش وزن مزمن، انجام فعالیت های بدنی شدید و بارداری خارج از رحم متغیر است. یکی از متداول ترین عوامل دخیل در شکل گیری قاعدگی نامنظم، بارداری است. خونریزی های یک روزه بارداری از رشد دهانه رحم نشأت می گیرند. 

چرخه قاعدگی 

به طور کلی یک چرخه قاعدگی در حالت عادی در بازه زمانی 4 الی 8 روز شکل می گیرد. 

به صورت میانگین شکل گیری چرخه ی قاعدگی حدود 28 روز به طول می انجامد. با این وجود در صورتی که میان 21 الی 45 روز شکل بگیرد، از چرخه منظمی برخوردار است. 

نخستین روز پریودی، روز اولی است که قاعدگی را تجربه می کنید.

جالب است بدانید چرخه قاعدگی از فردی به فرد دیگر در تمایز است. در واقع احتمال می رود یک خانم در یک ماه دو مرتبه پریودی را تجربه کند.  

علاوه بر این، توجه داشته باشید که حدود 5 الی 35 درصد از زنان به صورت نامنظم پریود می شوند. در بانوانی که پریودی نامنظم دارند، مدت زمان قاعدگی و فاصله زمانی شکل گیری چرخه قاعدگی متغیر است. 

به صورت میانگین می توان گفت بانوان دارای چرخه قاعدگی نامنظم بین 2 الی 8 روز خونریزی خواهند داشت. ممکن است الگو قاعدگی تحت تأثیر عوامل گوناگون تغییر پیدا کند و در یک روز شکل بگیرد. 

علت شکل گیری قاعدگی یک روزه

سقط جنین 

یکی از علت های شایع شکل گیری خونریزی یک روزه، سقط جنین است. خونریزی هایی که از سقط جنین نشأت می گیرند، بر اساس مدت بارداری از یک لکه بینی الی خونریزی های شدید متغیر هستند. 

در صورتی که سقط جنین بدون اطلاع مادر شکل بگیرد و در مراحل اولیه بارداری باشد، به صورت کوتاه مدت سبب شکل گیری خونریزی می گردد.

بارداری

ممکن است در اوایل بارداری دچار پریود یک روزه شوید

در دوره ی بارداری، چرخه پریودی، یک قاعدگی واقعی به شمار نمی رود. پس از تخمک گذاری، روند لانه گزینی بین 6 الی 12 روز شکل می گیرد. در واقع این روند بالغ بر 8 روز پس از آغاز بارداری رخ می دهد. تحقیقات حاکی از آن دارند که روند لانه گزینی یک الی دو هفته پس از لقاح به وجود می آید و در 15 الی 25 درصد از بارداری ها مشهود است. 

خونریزی های ناشی از لانه گزینی در اکثر موارد حدود 24 الی 48 ساعت به طول می انجامد. بهتر است بدانید رنگ این نوع خون عمدتا صورتی روشن الی قهوه ای تیره می باشد. 

احتمال می رود در اوایل دوره بارداری به موجب رشد دهانه رحم، رگ های خونی مستعد خونریزی شوند و مادر لکه بینی هایی را مشاهده نماید. 

بدین ترتیب در صورتی که در یک دوره کوتاه مدت در بازه زمانی یک الی دو روز پریودی را تجربه کردید، بهتر است در خصوص کسب اطمینان از بارداری به انجام تست های تشخیصی بپردازید. 

بارداری لوله ای

هنگامی که تخمک بارور در محلی غیر از رحم اعم از تخمدان و لوله رحمی کاشته گردد، حاملگی لوله ای یا خارج از رحم شکل می گیرد. با رشد تخمک، لوله رحمی آسیب می بیند و زمینه برای خونریزی داخلی مهیا می گردد. 

نشانه های اولیه بارداری لوله ای شامل احساس درد در ناحیه لگن و خونریزی واژینال می باشد. از سری نشانه های حائز اهمیت بارداری خارج از رحم می توان به سرگیجه، خونریزی غیر طبیعی، فشار مقعدی یا احساس فشار در راست روده ، درد مزمن در لگن و شکم اشاره کرد. 

شیردهی 

بدن یک مادر پس از زایمان تحت یک هورمون به نام پرولاکتین به تولید شیر می پردازد. این هورمون از شکل گیری چرخه پریودی جلوگیری به عمل می آورد. 

ممکن است در دوره شیردهی پریودی هایی سبک و کوتاه مدت را تجربه کنید. بهتر است بدانید بدن یک مادر حدود 9 الی 18 ماه پس از به دنیا آمدن نوزاد در حالت طبیعی قرار می گیرد. 

سندرم تخمدان پلی کیستیک 

یکی از اختلال های هورمونی رایج در بانوان، سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS است. این سندرم با ترشح افراطی هورمون های مردانه همراه است که قادر است با ایجاد تداخل در روند تخمک گذاری، چرخه قاعدگی را به تعلیق بیاندازد. 

توجه داشته باشید که ممکن است سندرم تخمدان پلی کیستیک مدت قاعدگی را کوتاه نماید و با نشانه هایی نظیر نوسانات خلقی، خستگی، ناباروری، تن صدای پایین و موهای زائد در صورت بروز کند. 

بیماری تیروئید

افزایش سن یکی از دلایل شکل گیری پریود یک روزه است

یکی از مؤلفه های حائز اهمیت در سلامت قاعدگی، هورمون های تیروئید می باشد. بیماری تیروئید در میزان تولید هورمون های تیروئید نوسان ایجاد می کند و از این طریق قادر است چرخه قاعدگی را تحت تأثیر قرار دهد. 

بدین ترتیب زمانی که مشکل تیروئید به عنوان یک شرایط خاص پزشکی مبتلا باشید، احتمال کاهش مدت و اختلال در قاعدگی وجود دارد.  

از سری نشانه های تیروئید می توان به کاهش و افزایش وزن، کند و تند تپشی قلب، احساس خستگی اشاره کرد. 

بیماری التهابی لگن 

بیماری التهابی لگن در بخش فوقانی سیستم تولید مثل اعم از تخمدان، رحم، لوله های فالوپ و داخل لگن شکل می گیرد. در شکل گیری بیماری PID دو نوع باکتری نایسریا و کلامیدیا تراکوماتیس دخیل هستند. 

به عبارتی دیگر بیماری التهابی لگن یک عفونت زنانه به شمار می رود که عمدتا از طریق تماس جنسی با شرکای متعدد و بدون کاندوم به بدن منتقل می گردد. 

احتمال می رود بیماری التهابی لگن زمینه ساز اختلال در چرخه قاعدگی گردد و پریودی را با درد همراه سازد. 

استرس 

استرس با کاهش میزان پروژسترون در بدن همراه است. در واقع بدن در پاسخ به استرس با کمک هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک به ترشح کورتیزول می پردازد. کورتیزول به صورت مستقیم از تولید پروژسترون جلوگیری می کند و در سیکل قاعدگی تداخل ایجاد می سازد. 

دوره قاعدگی یک فشار سنج برای سطح استرس تلقی می شود. در صورتی که فردی پس از تخمک گذاری با استرس و اضطراب گسترده ای مواجه باشد، در مدت و رنگ خونریزی ناشی از قاعدگی تأثیر مخرب می گذارد.

انجام فعالیت های ورزشی به صورت افراطی 

شکل گیری یک قاعدگی سالم نیازمند انرژی است. بی شک زمانی که فعالیت های بدنی و ورزشی بیش از توان بدن شکل می گیرد، بدن با کاهش چشمگیر انرژی مواجه می گردد. لذا برای کارکرد ارگان های مختلف از برخی عملکرد ها اعم از دستگاه تولید مثل انرژی و کالری سلب می نماید. 

این امر با توقف در ترشح هورمون های کنترل کننده تخمک گذاری به ویژه هیپوتالاموس همراه است که قادر است در چرخه قاعدگی اختلال به وجود آورد. 

افزایش سن 

متداول ترین رده سنی برای شکل گیری قاعدگی طبیعی 12 الی 13 سالگی است. حدود چهار دهه پس از شکل گیری اولین قاعدگی، یائسگی شکل می گیرد. 

بدین ترتیب با گام نهادن در سن بزرگسالی، چرخه قاعدگی شما نسبت به سال های اول نامنظم می گردد و ممکن است دوره قاعدگی کوتاه مدت و یک روزه شکل بگیرد. 

بهره گیری از قرص های هورمونی 

قرص های هورمونی در خصوص پیشگیری از بارداری مورد استفاده قرار می گیرند. ساختار این قبیل دارو ها متشکل از هورمون هایی می باشد که قادر است پوشش رحم زنان را تغییر دهد و نازک سازد.

بدین ترتیب قرص های هورمونی ضد بارداری دوره پریودی را متحول می سازد و مدت آن را کوتاه می کند. 

علاوه بر این، یکی از روش های پیشگیری از بارداری، بهره گیری از دستگاه های داخلی رحمی است. دستگاه های داخل رحمی با ترشح ماده ای به نام پروژستین سبب ضخامت دهانه رحم می شوند و راه نفوذ اسپرم را مسدود می سازند. احتمال می رود دستگاه های داخلی رحمی در شکل گیری خونریزی های کوتاه مدت نقش داشته باشند. 

جالب است بدانید دارو های مکمل گیاهی در روند چرخه قاعدگی دخیل هستند. از سری مکمل هایی که قادر است خونریزی قاعدگی را تحت تأثیر قرار دهد می توان به جینسینگ، زنجبیل، زردچوبه و جینکو بیلوبا اشاره کرد. 

در ادامه برخی دارو های مکمل و بدون نسخه دخیل در تغییر الگو قاعدگی را بیان می کنیم:

• دارو های ضد افسردگی 

• دارو های هورمونی اعم از پروژسترون یا استروژن 

• دارو های رقیق کننده خون اعم از آسپرین 

• دارو های درمان کننده سرطان پستان اعم از تاموکسیفن 

• دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی 

کاهش وزن مزمن 

کاهش وزن در کوتاه مدت باعث شکل گیری پریود یک روزه می شود

اگر در بازه زمانی کوتاه تحت رژیم غذایی نامناسب به کاهش وزن مزمن بپردازید، بدن تغذیه ضروری را برای عملکرد های تولید مثل و حفظ سلامت قاعدگی تأمین نمی کند. لذا احتمال می رود زمان چرخه قاعدگی با تأخیر مواجه گردد و پریودی های یک روزه شکل بگیرد. 

بهتر است بدانید در شکل گیری پریودی های نامنظم اختلالات خوردن اعم از پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی دخیل هستند. 

سندرم آشرمن

سندرم آشرمن نوعی بیماری نادر تلقی میشود که به موجب سقط متعدد و کورتاژ شکل می گیرد. در سندرم آشرمن در رحم فرد بافت چسبنده وجود دارد. 

اختلال آشرمن به خاطرکاهش اندازه رحم با نشانه هایی اعم از مشکل در بارداری و کاهش خونریزی در دوره قاعدگی بروز پیدا می کند. 

در ادامه نادر ترین عوامل شکل گیری پریودی یک روزه را بیان می کنیم:

• سرطان رحم

• کم خونی 

• یائسگی زود رس 

• تنگی دهانه رحم 

• اختلالات غده هیپوفیز

گردآوری:بخش سلامت