تخم مرغ بومی چیست و چه خواصی دارد؟

تخم مرغ بومی

خواص تخم مرغ محلی با تخم مرغ ماشینی چه تفاوتی دارد 

تخم مرغ بومی یا تخم مرغ محلی به تخم مرغ هایی گفته می شود که توسط مرغ های خانگی یا مرغ هایی که  در مزارع و فضای باز به صورت طبیعی و بدون مصرف هورمون و آنتی بیوتیک زندگی می کنند ، تولید می شود.

منظور از تخم مرغ بومی یا تخم مرغ محلی ، تخم مرغی است که مرغ محلی یا مرغ خانگی می گذارد. مرغ محلی در فضای روستایی یا خانگی زندگی می کند و از هوای آزاد ، نور آفتاب و تغذیه بسیار متنوع برخوردار است و با تاریک شدن هوا به خواب می روند و با روشن شدن هوا بیدار می شود. 

تخم مرغ های صنعتی یا ماشینی ، تخم مرغ های پرورشی هستند که در فضای سوله های مرغداری بدور از نور آفتاب زندگی می کنند و با دان مخصوص تغذیه می شوند که کمک می کند مرغ ها هر روز تخم بگذارند. مرغداری ها همیشه نور سوله ها را روشن می گذارند تا مرغ ها به صورت مداوم بیدار بمانند. بیداری مداوم اگر بیشتر از 45 روز شود باعث تولید اسید لاکتیک در بدن مرغ ها می شود که برای سلامت حیوان و انسان مضر است. 

هر مرغ بعد از 19 – 20 هفته توانایی تخم گذاری پیدا می کند. در طول سال 250 – 300 تخم می گذارد و حدود 24 – 26 ساعت طول می کشد تا یک تخم کامل شود.

مهم ترین تفاوت تخم مرغ محلی و تخم مرغ صنعتی سبک پرورش آن هاست ، امروزه در اغلب کشورها مزرعه های پرورش ارگانیک انبوه مرغ و تخم مرغ بسیار بزرگی اداره می شود که مرغ ها را با روش غیر صنعتی و در فضای باز پرورش می دهند و آن ها را وادار به بیدار ماندن در طول شب نمی کنند و سعی می کنند تخم مرغ را به صورت ارگانیک و بدور از هورمون و داروهای شیمیایی و با روال رشد طبیعی به تولید انبوه برسانند. 

رنگ تخم مرغ وابسته به نژاد مرغ است و هیچ ربطی به نوع پرورش مرغ تخم گذار ندارد. زمانی که قصد خرید تخم مرغ بومی یا تخم مرغ محلی دارید ، نباید به رنگ آن اهمیت بدهید بلکه باید به نوع پرورش مرغ و ارگانیک بودن تخم مرغ اهمیت بدهید. 

اگر قرار است پول بیشتری بابت تخم مرغ محلی پرداخت کنید باید به این نکته توجه داشته باشید که محصول نهایی باید ارگانیک باشد .  مرغ در چه فضایی رشد کرده و تخم گذاشته است ، آیا در فضای سالنی به شیوه صنعتی در حال زندگی است یا در فضای روستایی و خانگی و مزرعه زندگی می کند و از تغذیه سالم و بدور از هورمون و داروهای آنتی بیوتیک برخوردار است. 

تفاوت تخم مرغ بومی و تخم مرغ ماشینی

تفاوت تخم مرغ محلی و تخم مرغ ماشینی

از آن جا که مرغ های محلی تغذیه طبیعی و متنوع تری دارند معمولا تخم مرغ های محلی طعمی بهتر و غنی تر دارند ولی از نظر از نظر ارزش غذایی تفاوتی با تخم مرغ ماشینی ندارد. 

مصرف داروهای آنتی بیوتیک و هورمونی در مرغ های محلی معمولا وجود ندارد  و از این نظر احتمال وجود این مواد در تخم مرغ محلی نسبت به تخم مرغ صنعتی کمتر است. 

تخم مرغ های محلی معمولا به فضولات مرغ آلوده هستند که احتمال انتقال میکروب سالمونلا را بالا می برد بنابراین به محض خرید حتما دستکش به دست کنید و تخم مرغ ها را با مایع ظرفشویی بشویید و آبکشی کنید تا کاملا تمیز شوند. 

روی تخم مرغ های صنعتی تاریخ تولید درج شده است ولی تخم مرغ های محلی تاریخ تولید ندارند و احتمال مانده بودن یا خراب شدن در آن ها بیشتر است. 

علت تفاوت رنگ پوست تخم مرغ بومی و تخم مرغ ماشینی

تفاوت رنگ پوست تخم مرغ محلی و ماشینی

رنگ پوست تخم مرغ یا رنگ زرده تخم مرغ هیچ ارتباطی با کیفیت یا خاصیت تخم مرغ و ارزش غذایی آن ندارد و صرفا یک ویژگی ژنتیکی است.

تفاوت رنگ پوست تخم مرغ وابسته به نژاد مرغ است و هیچ ارتباطی به محل نگهداری مرغ یا صنعتی یا سنتی تولید شدن تخم مرغ ندارد. 

از  آنجا مرغ های تخم گذار که در روش صنعتی پرورش پیدا می کنند همه از نژادی مشابه هستند که رنگ پرهای کاملا سفید و تاج صورتی دارند ، رنگ تخم مرغشان سفید و زرده تخم مرغشان کم رنگ تر از تخم مرغ های محلی است .

اغلب مرغ هایی که در خانه ها و روستاها و مزارع نگهداری می شوند ، مرغ های رنگی هستند که رنگ پرشان تنوع زیادی دارد و رنگ پوسته تخم مرغشان تیره تر است و زرده تخم مرغ شان هم رنگ زردتری دارد. 

از آنجا که مرغ های رنگی نسبت به مرغ های سفید جثه بزرگتری دارند و خوراک بیشتری مصرف می کنند و تخم کمتری می گذارند بنابراین تخم شان هم گران تر است حتی در صورتی که به صورت صنعتی و در مرغداری ها پرورش پیدا کنند.

بنابراین اگر یک خانواده در روستا ، از مرغ های سفید در کنار مرغ های رنگی نگهداری کند و همه مثل هم تغذیه شوند ، تخم مرغ های سفید رنگ و تیره رنگی که به فروش می رساند خاصیت کاملا یکسانی خواهند داشت ولی طعم تخم مرغ و رنگ زرده تخم مرغ ها با توجه به نژاد مرغ متفاوت خواهد بود.  

علت پر رنگ تر بودن زرده تخم مرغ بومی

علت پررنگ تر بودن زرده تخم مرغ محلی

اولین دلیل پر رنگ بودن زرده تخم مرغ محلی وابسته به نژاد مرغ هاست ، همان طور که پوسته تخم هایشان تیره تر است به همان نسبت زرده تخم مرغ پررنگ تر خواهد بود. 

عامل دیگری که میتواند روی رنگ زرده تخم مرغ اثر بگذارد ، تغذیه مرغ است ، مثلا اگر مرغی سبزی و یونجه زیادی بخورد ممکن است کمی هاله سبز رنگ در زرده خام تخم مرغ مشاهده شود. اگر ذرت بیشتری به مرغ ها داده شود رنگ زرده نارنجی تر خواهد شدو اگر گندم و جو بیشتری به مرغ ها داده شود رنگ زرده کمی روشن تر از حالت قبل خواهد بود. 

از آنجا که معمولا در روستاها ، اضافه غذاها ، میوه ها ، سبزی ها و دورریز خوراکی ها  را به مرغ ها می دهند حتی در برخی موارد استخوان های باقی مانده بعد از پخت غذا را خورد می کنند و به دان مرغ اضافه می کنند ، تنوع خوراکی مرغ ها بسیار بالا است و زرده پر رنگ تری دارند .

در برخی موارد از رنگدانه های مصنوعی در خوراک مرغ استفاده می شود تا زرده تخم مرغ نارنجی تر و مشتری پسند شود بنابراین پررنگ تر بودن زرده تخم مرغ دلیلی بر مغذی تر بودن آن نیست. 

در صورتی که از سالم بودن خوراک مرغ های محلی مطمئن باشید ، می توان گفت هر چه رنگ زرده بیشتر به سمت نارنجی متمایل باشد ، دارای ویتامین آ و آنتی اکسیدان بیشتری است. 

تنوع رنگ تخم مرغ ها

آیا تخم مرغ دو زرده مقوی تر است

مهم ترین عامل تولید تخم مرغ دو زرده ، وراثت است ، درست مانند دوقلو زایی در انسان . 

تخم مرغ دو زرده معمولا در مرغ هایی که به تازگی تخم گذار شده اند یا مرغ های پیر دیده می شود. تخم مرغ دو زرده نسبت به تخم مرغ معمولی بزرگتر است و به دلیل داشتن دو زرده کالری و مواد مغذی بیشتری دارد.

گردآوری : بخش تغذیه و آشپزی