تاریخچه و مکانهای دیدنی خیابان لاله زار تهران

تصویر قدیمی از خیابان لاله زار 

همه چیز درباره خیابان لاله زار + عکس های خیابان لاله زار قدیم

خیابان لاله زار یکی از خیابان های مرکزی در شهر تهران است که در دوره ی قاجار بنا شده است. در عهد قاجار و در آخرین عهد سلطنتی ایران (پهلوی) عمارت ها و مکان های باشکوهی در این مکان ساخته شد که پس از زوال و نابودی دوره ی پهلوی بسیار از آن ها تخریب شدند.

خیابان لاله زار تهران

خیابان لاله زار واقع در شهر تهران یکی از تاریخی ترین خیابان های این شهر به شمار می آید. خیابان لاله زار از شمال به خیابان انقلاب اسلامی و از جنوب به میدان امام خمینی یا توپ خانه متصل می شود.

تاریخچه خیابان لاله زار

پیشینه ی خیابان لاله زار تهران به باغی در دوره ی ناصرالدین شاه قاجار(چهارمین شاه قاجاری) بازمی گردد. ناصرالدین شاه یکی از شاهان قاجاری است که به موجب بسط و گسترش روابط ایران با غرب به فرنگ سفر کرده است. زمانی که از اولین سفر فرنگی بازگشت، دستور داد از بین باغ های مصفای لاله زار خیابانی به عنوان دارالخلافه احداث کنند.

هدف چهارمین شاه قاجار از ساخت و خرید خیابان لاله زار به قیمت 90 هزار تومان، احداث خیابانی همانند شانزه لیزه فرانسه بود. تفاوت های ظاهری درخور توجهی میان این دو خیابان وجود دارد اما بااین حال خیابان لاله زار نماد هنر و نوگرایی ایرانیان محسوب می شد.

 علاوه براین، در ساخت خیابان مذکور از سبک های نوین معماری،تجهیزات و تاسیسات جدید شهری بهره گرفته شد. درواقع به کارگیری تجهیزات جدید برای اولین بار در ایران از قبیل واگن اسبی و چراغ گاز موجب ایجاد شباهت هایی با خیابان های اروپایی گشت.

از دوره ی قاجاریه عمارتی قدیمی به نام خانه امین السلطان یا خانه و باغ اتحادیه در خیابان لاله زار تهران باقی مانده است. این عمارت یکی از باارزش ترین معماری ها درتاریخ سرگذشت ایران به حساب می آید.

پس از گذشت سال ها و برکناری پادشاهان قاجاری، حکومت پهلوی تشکیل شد. در دوره ی پهلوی خوانندگان ایرانی از قبیل تاجیک، مریم روح پرور، نعمت الله آزموده شناخته شده بانام آغاسی، مهوش، ملوک آغوز شناخته شده به آفت، قاسم جبلی، علی نظری، گل اندام طاهر خوانی شناخته شده به سوسن و ایرج حبیبی اجراهای عامیانه ی خود را در خیابان لاله زار به نمایش می گذاشتند.

همچنین دردوره ی پهلویی مغازه ای در این خیابان راه اندازه شده بود که از جهت داشتن پوشاک مد روز تهران دارای شهرت چشمگیری بود. رو به روی این مغازه کافه ای قنادی قرار داشت.

طبق نوشته های جعفر شهری در کتاب «تهران قدیم»، در سال های پایانی دهه 1310 اولین مغازه گل فروشی به نام «ژرژیک» در چهار راه کنت راه اندازه شده است. 

پس از کودتای 28 مرداد به مرور زمان مغازه های رستوران، خیاط خانه، فروشگاه های مشهور، تئاتر،پیاله فروشی و تجارت خانه در خیابان لاله زار تاسیس شدند و تهران را به یکی از شهرهای پیشرفته ی ایران مبدل ساختند.

مغازه های تاسیس شده در خیابان لاله زار در دوره حکومت ناصرالدین شاه

علاوه بر این جعفر شهری در قسمتی از کتاب نوشته است:

سید محمدرضا کردستانی مشهور به میرزاده ی عشقی و عارف خواننده ی موسیقی پاپ، بهترین موسیقی های خود را در سالن گراند هتل به نمایش درآورده اند...

خانم هایی زیبارو و پسرانی با قد رعنا و دلربای شیک پوشی در خیابان لاله زار تهران دیده می شدند.

مکان های جذاب و دیدنی خیابان لاله زار

• کاباره های دوره ی قاجار

به طور کلی کاباره های دوره ی قاجار عموما محلی برای خوش گذرانی مردم ثروتمندی بود که برای بساط عیش و مستی و روابط عاشقانه خارج از چهارچوب و قواعد اسلام هزینه هایی چند صد تومانی پرداخت می کردند؛ درحالی که حقوق ماهیانه مردم عادی خیلی کمتر از صد هزارتومان بود. در دوره ی قاجار کاباره های متعددی ساخته شدند اما مهمترین آن ها کاباره شکوفه نو، مولن روژ و باکارا نام داشتند.

در کاباره شکوفه نو، شخصی به نام صابر آتشین به همراه دختر خردسال و هنرمندش گوگوش مسئول اجرای برنامه های فکاهی بود. علاوه براین، کمدین هایی از قبیل قاسم گلی، برادران رسولی و برادران تقدسی به اجرای محتوای طنزآلود اجتماعی می پرداختند.

• کاباره مولن روژ

کاباره مولن روژ یا شمشاد در قلب لاله زار تهران یعنی در خیابان فردوسی جنوبی،مقابل خیابان سرهنگ سخایی، داخل کوچه ملی قرار گرفته بود. این کاباره یکی ازکلوب ها و کاباره های شبانه بود.

• گراند هتل

گراند هتل یکی از قدیمی ترین هتل های ایران به مساحت 1300 متر مربع می باشد. این هتل توسط باقرخان، مهاجری قفقازی ساخته شد. الگویی که برای پذیرایی میهمانان مورد استفاده قرار می گرفت، تقلیدی از روش پذیرایی در هتل های اروپایی بود.

گراند هتل قدیمی ترین هتل تاسیس شده در خیابان لاله زار است

• شمس العماره

یکی از عمارت هایی که طبق شیوه های اروپایی تاسیس شد، عمارت شمس العماره بود. این عمارت همچنان در خیابان ناصر خسرو در قسمت غربی خیابان لاله زار وجود دارد.

در دوره ی ناصرالدین شاه قاجار از معماران و مهندسان فرانسویی و اتریشی برای سفر به ایران به منظور ساخت عمارت ها و ساختمان هایی با الگوی فرنگی دعوت شد.

 در سال 1284 هجری قمری، اولین بنای چند طبقه تهران توسط معماران دعوت شده به نام عمارت شمس العماره بنا شد. یکی از ویژگی های متمایز آن با ساختمان های ایرانی دیگر، کلاه فرنگی و ساعت بزرگ دو طرفه بود که در بالای ساختمان عمارت قرار گرفته بود و ساعت را با صدای بلند و رسا اعلام می کرد.

عمارت شمس العماره امروزه یکی از مکان های گردشگری تهران به شمار می آید

• عمارت مشیرالدوله

این عمارت در قرن دوزدهم میلادی در خیابان منوچهری تهران ساخته شده است. عمارت مشیرالدوله منزل حسن پیرنیا ملقب به مشیرالدوله می باشد.

• میدان توپ خانه

میدان توپ خانه در دوره ی قاجار و پهلوی، قسمتی از ارگ سلطنتی به حساب می آمد. این میدان در میان دیوار های قورخانه و خارجی ارگ قرار گرفته بود و به خیابان های اصلی شهر راه ارتباطی داشت. 

در مرکز میدان توپ خانه، چهار عدد قبضه توپی قرار داشت که شاه عباس در هرمز از پرتغالی ها غنیمت گرفته بود.

بنای خارجی توپ خانه با تصاویر سربازان، حیوانات، میوه ها و گل ها طراحی شده است. در میان اشیاهای داخل توپ خانه، توپ مروارید حائز اهمیت فراوانی است. این توپ در قسمت جنوبی میدان قرار داشته است که به نقل برخی مردم، توپ مروارید یکی از غنایمی است که شاه عباس صفوی از پرتغالی ها چپاول کرده است و به نقلی دیگر نادرشاه از هندوستان غارت کرده است. 

میدان توپخانه تهران

کافه های لاله زار

• رستوران کبیر

• کافه مصطفی پایان

• نور

• لاله زار

• ری

• افق طلایی

• پارس

تصویر کافه پارس یکی از بهترین کافه های خیابان لاله زار

تماشاخانه های خیابان لاله زار

• تئاتر دهقان

•  نصر

• پارس

• تماشاخانه تفکری

• گیتی یا صادقی پور

• گبومر و روسیخان

سینماهای لاله زار

اولین فیلم ناطق ایرانی در سینما مایاک واقع در خیابان لاله زار تهران، فیلم دختر لر به نمایش گذاشته شد.

• سینما رکس نام فعلی سینما لاله

• سینما ونوس نام فعلی سینما سارا

• مایاک

• البرز

• فردوسی

• خورشید نو

• سینما ملی در کوچه ی ملی با نام فعلی نادر

• مترو با نام فعلی سحر

• ایران

• شهرزاد

• مایاک

• رودکی

• مرجان

• فاروس

• متروپل

• تابان 

• کریستال

دسترسی به خیابان لاله زار

از آنجایی که خیابان لاله زار در مرکز تهران قرار گرفته است راه های دسترسی به آن بسیار آسان است.

در صورت استفاده از مترو می توانید در ایستگاه سعدی در خط یک از مترو پیاده و پیاده به سمت غرب در خیابان جمهوری به خیابان لاله دسترسی بیابید. علاوه براین می توانید در ایستگاه امام خمینی در تقاطع خطوط یک و دو، از مترو پیاده شوید و از خروجی شمال ایستگاه تا خیابان لاله زار را پیاده طی کنید.

گردآوری : بخش گردشگری