ضرب دیدگی چیست؟ علل و راههای درمان ضرب دیدگی

ضرب دیدگی زمانی رخ می دهد که فشاری بیش از توان انقباض به عضلات وارد شود

اقدامات موثر در درمان ضرب دیدگی 

ضرب دیدگی نوعی وارد شدن فشار به عضلات و استخوان بدن است که در اثر کشش و پیچیدگی عضلات شکل می گیرد. به دنبال این عارضه احساس درد، تورم و التهاب در بیمار شکل می گیرد و به مرور زمان با ترمیم بافت های عضلانی بهبود می یابد.

ضرب دیدگی چگونه رخ می دهد؟

ضرب دیدگی نوعی کشش یا پارگی در بافت های عضلانی است که از تحمیل ضربه به اندام های فوقانی یا تحتانی نشأت می گیرد. این عارضه زمانی رخ می دهد که فشار یا کششی بیش از توان انقباض عضله به استخوان و عضلات وارد شود. 

ضرب دیدگی در مفصل حاکی از پیچ خوردگی مفاصل دارد. این پیچ خوردگی باعث دررفتگی و شکستگی مفاصل نمی گردد و تنها رباط های حمایت کننده از مفصل آسیب می بینند.

بر اساس شدت نیروی آسیبی که به مفصل وارد شده است ، ضرب دیدگی در سه درجه قرار می گیرد:

درجه اول

درجه اول نوعی ضرب دیدگی خفیف را شامل می شود که بافت عضلانی پاره یا کشیده می شود. این فرایند با احساس درد همراه است و در اکثر موارد دوره ی نقاهت آن هفت الی ده روز می باشد.

درجه دوم

درجه ی دوم ضرب دیدگی، در رده ی متوسط قرار می گیرد و همانند درجه ی اول شامل بافت های عضلانی آسیب دیده می شود که به مراتب دارای درد های عضلانی بیشتری است و عدم توانایی حرکتی اندام، کبودی و تورم خفیف را به دنبال دارد.

در صورتی که ضرب دیدگی در حد متوسط باشد، به وسیله ی یک بانداژ یا اورتز آماده ناحیه ی صدمه دیده را باند پیچ می کنند تا با کاهش حرکت مفصل درد آن ناحیه کاهش یابد. 

دوره ی نقاهت در درجه ی دوم معمولا پس از 30 الی 45 روز تمام می شود.

درجه سوم

درجه ی سوم ضرب دیدگی شدت بسیار شدیدتری به درجه ی اول و دوم دارد و فرد توانایی کارکرد عضلات را به طور کامل از دست می دهد.

در ضرب دیدگی شدید احتمال پارگی رباط های مفصل وجود دارد. درواقع زمانی که رباط های اصلی مفصل دچار پارگی شوند و مفصل لق شود یا به عبارتی  حالت پایداری خود را از دست بدهد، نیاز به عمل جراحی ضرورت می یابد.

در ضرب دیدگی متوسط با یک بانداژ محل صدمه دیده باند پیچی میشود

قسمت هایی که بیشتر در معرض ضرب دیدگی قرار دارند

یکی از رایج ترین ضرب دیدگی ها در میان نواحی مختلف بدن، آسیب دیدگی در دست و پا می باشد که با عنوان آسیب تروماتیک یا ضرب دیدگی تروما شناخته می شود.

ضرب دیدگی در دست و پا شامل ضرب دیدگی زانو، مچ پا، ساق پا، مچ دست، انگشتان دست و انگشتان پا می شود.

در ادامه علل و علائم ضرب دیدگی در زانو را بیان می کنیم:

یکی از مراکز اصلی بدن که انتقال دهنده ی وزن به زمین است، مفصل زانو می باشد. این مفصل به دلیل تحریک بسیار در راه رفتن، نشستن و ایستادن همواره در معرض آسیب دیدگی قرار دارد. 

مفصل زانو دارای اتصالات متعددی به عضلات است که با تداخل ضربه به این ناحیه، دامنه ی حرکتی فرد اختلال می یابد. یکی از قسمت های متصل به زانو که ممکن است در پی ضرب دیدگی زانو صدمه ببیند، کشکک زانو است. ناحیه ی کشکک شامل رباط های مختلفی است که به واسطه ی تاندون ها به استخوان درشت نی متصل می گردد.

در پی آسیب دیدگی کشکک زانو، به طور مستقیم به عضله ی چهار سر آسیب وارد می شود و تغییراتی در مسیر و راستای زانو اعمال می گردد.

عوامل مختلفی موجب وارد شدن آسیب به زانو می شوند. این عوامل شامل انجام حرکت های تکانشی و ناگهانی، سوانح تصادفی، انجام فعالیت های ورزشی نامناسب و ... است.

نخستین اقدام در صورت ضرب دیدگی زانو، کاهش وزن و عدم تحرک محل آسیب دیده است. برای این منظور می توانید از زانوبند های مخصوص بهره بگیرید.

توجه داشته باشید که این بی حرکتی تداوم نداشته باشد و پس از اطمینان حاصل از عدم شکستگی استخوان ها، زانوبند را باز کنید.

در شرایطی که ضرب دیدگی در ناحیه ی پاها صورت گرفته است، دراز بکشید و پاها را بر روی سطح بلندتری قرار دهید. با این روش تحمیل فشار بر روی قسمت ضربه دیده کم می شود و کوفتگی و ورم پا نیز سریع تر درمان می گردد.

حرکت تکانشی از عوامل ضرب دیدگی زانو است

راههای درمان ضرب دیدگی

زخم بافت های عضلانی با گذر زمان توسط بافت های جدید ترمیم می گردد. در حقیقت تمرکز و هدف غایی پزشکان از فرایند درمان ضرب دیدگی به حداقل رساندن درد، کاهش التهاب و تورم می باشد.

به عبارتی دیگر روش درمانی مؤثری برای از بین بردن ضرب دیدگی وجود ندارد و به مرور زمان با ترمیم بافت های آسیب دیده، بهبود می یابد.

پس از ضرب دیدگی، شکستگی و در رفتگی مفاصل، تقویت عضلات امری ضروری است. با تقویت عضلات، روند خون رسانی به قسمت آسیب دیده به صراحت شکل می گیرد و فرایند ترمیم بافت نیز به سرعت انجام می شود. 

برخی بیماران از حرکت دادن عضلات اجتناب می کنند و با عدم بهره گیری از اندام های بدن موجب تضعیف مفاصل می گردند. در این گونه شرایط روند بهبود عضلات به کندی شکل می گیرد و موجب سفتی و محدودیت حرکتی مفصل می گردد.

متخصصان به منظور تقویت عضلات و مفاصل بدن پروسه ی درمان را به وسیله ی فیزیوتراپی طی می کنند. 

فیزیوتراپی

حرکات درمانی فیزیوتراپی جهت افزایش حرکت مفاصل شامل حرکات موبیلیزیشن مفصل، اکتیو، ایزومتریک و درمان های الکتروتراپی می شود. 

از جمله مدالیته یا تجهیزات درمانی در خصوص ارتقای توان بخشی بیماران ضرب دیده می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جریان فاردیک: در خصوص باز آموزی عضلات تضعیفی

• اولتراسوند: به منظور کاهش التهابات

• اینتر فرنشیال: در راستای کاهش درد و تورم بیمار

حرکات درمانی فیزیوتراپی جهت افزایش حرکت مفاصل انجام می شود

درمان های خانگی کاهش تورم و کبودی در ناحیه ی ضرب دیده

با تحمیل صدمه در نواحی مختلف بدن، مویرگ های بسیار ظریفی در زیر پوست پاره می شوند. با تجمع یافتن خون و ترکیب سلول های قرمز با خون، تغییراتی در رنگ پوست (آبی تیره و ارغوانی) ایجاد می شود.

کبودی امری رایج است که  در اکثر موارد پس از ضرب دیدگی های شدید در سطح پوست پدیدار می شود. اما اغلب افرادی که مشکلات خونی دارند و در رده ی سنی بزرگسال قرار دارند، در معرض کبودی قرار می گیرند.

روغن نارگیل

روغن نارگیل خاصیت مبارزه با التهابات را دارد. استفاده از این روغن در راستای کاهش کبودی و التهابات کمک شایانی به بیماران می کند. 

برای این منظور شما می توانید یک حوله ی نرم و تمیز را به مقداری روغن نارگیل آغشته کنید و بر روی محل ضربه دیده قرار دهید.

علاوه بر روغن نارگیل، ترکیب روغن های کندر، رازیانه، رزماری، هلیکروسوم، سرو، لیمکو، شمعدانی و اسطوخودوس خواص درمانی شگفت انگیزی در کاهش درد و تورم دارد.

پیاز

پیاز با خاصیت ضد التهابی، ضد میکروبی و آنتی اکسیدان های مختلف که موجب تغذیه و پاکسازی پوست می گردد، تأثیر شگفت انگیزی در کاهش درد، تورم، گرفتگی و رگ به رگ شدن عضلات ایجاد می کند. 

شما می توانید پیاز را با مقداری نمک آسیاب کنید و بر روی زخم قرار دهید.

مصرف آناناس و پاپایا

آناناس و پاپایا دارای نوعی آنزیم گوارشی به نام بروملین هستند. بروملین در طی فرایندهایی ترمیم بافت های خونی را تسریع می بخشد. لذا به منظور بهبود یافتن کبودی و اتمام دوره ی نقاهت به میزان کافی این دو میوه را مصرف کنید.

گیاه مومیایی

یکی از گیاهان قدیمی که از سال ها قبل در راستای رفع ضرب دیدگی مورد استفاده قرار می گرفته است، گیاه مومیایی می باشد. 

شما می توانید مقداری گیاه مومیایی را به همراه روغن یا کوهان شتر ترکیب کنید و بر روی محل آسیب دیده مالش دهید.

از دیگر روش های خانگی برای درمان ضرب دیدگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• زردچوبه: تهیه ی خمیر زرچوبه با ترکیب 5 گرم پودر زرد چوبه و 100 میلی لیتر شراب

• سرکه سیب: ترکیب پیاز و سرکه سیب روشی فوق العاده مؤثر در درمان و کاهش دردهای ناشی از ضرب دیدگی است که به صورت موضعی مصرف می شود

• مصرف زینک

• کلم: مالش ناحیه ی آسیب دیده با آب کلم

• قرار دادن تخم مرغ آبپز بر روی قسمت ضربه دیده

یکی از توصیه ها با هدف کاهش درد کمپرس سرد است

نکات مراقبتی پس از ضرب دیدگی

به منظور کاهش صدمات پس از ضرب دیدگی در 48 الی 72 ساعت اولیه، اندام ضربه دیده را حرکت ندهید و به وسیله ی برخی نگهدارنده ها از محل محافظت کنید.

یکی از توصیه های ضروری متخصصان که با هدف کاهش درد و التهاب صورت می گیرد، کمپرس سرد است.

فرد ضربه دیده می بایست پس از وقوع حادثه به مدت 10 الی 30 دقیقه یک کیسه یخ را بر روی پوست ناحیه ی آسیب دیده قرار دهد. از آنجایی که مصرف بیش تر از 30 دقیقه به پوست آسیب وارد می کند و مصرف کمتر از 10 دقیقه در روند درمان تداخل ایجاد می کند، رعایت حد اعتدال در بازه ی زمانی کمپرس یخ ضرورت می یابد.

شما می توانید در داخل یک کیسه مقداری یخ را قرار دهید و به آرامی بر روی ناحیه ی ضربه دیده قرار دهید. در طی این فرایند سرمای حاصل از یخ جریان خون رباط را کاهش می دهد و موجب کاهش درد می گردد.

توصیه می شود از قرار دادن یخ به طور مستقیم بر روی پوست خودداری کنید زیرا ممکن است موجب احساس سوختگی شود. همچنین زمانی که فرد ضربه دیده به خواب می رود، کمپرس یخ را از روی ناحیه ی صدمه دیده بردارید. 

پس از اتمام دوره ی کمپرس سرد، به مدت 3 روز بر روی ناحیه ی آسیب دیده کمپرس گرم قرار دهید. در طی این روند جریان خون افزایش می یابد و فرایند ترمیم بافت ها به سرعت انجام می شود. 

یکی از روش های مراقبتی دیگر در خصوص بیماران ضربه دیده، قرار دادن بدن داخل آب گرم و ولرم می باشد.

همچنین، مصرف داروهای ضد التهاب و ضد درد نظیر استامینوفن و ایبوپروفن باعث تسکین درد و کاهش تورم عضلانی می گردد.

گرداوری: بخش سلامت