قرص ملاتونین چیست؟ تاثیر داروی ملاتونین

داروی ملاتونین باعث ترشح هورمون ملاتونین می شود

قرص ملاتونین چیست و چه فواید و عوارضی دارد؟ 

ملاتونین نام همورمونی طبیعی است که چرخه خواب را مدیریت کرده و منظم می کند. اما افرادی که دچار اختلالات در نظم خواب هستند و از بی خوابی رنج می برند می توانند از قرص ملاتونین برای تنظیم خواب استفاده کنند.

داروی ملاتونین چیست؟

هورمون ملاتونین چرخه خواب را مدیریت می کند

ملاتونین در سال 1950 و کاملا اتفاقی کشف شد. در آن زمان پژوهشگران یک آزمایشگاه پوست با تصور اینکه داروی ملاتونین باعث روشن شدن رنگ پوست می شود آن را مصرف کردند و همگی خواب آلود شدند.

دانشمندان دریافتند که در ناحیه مغز هورمونی به نام ملاتونین ترشح می شود که بدن را از شب هنگام باخبر می کند.

ملاتونین در بدن چگونه عمل می کند؟

ملاتونین سرعت کلی ساعت بدن را تنظیم می کند

هورمون ملاتونین وقتی در جریان خون قرار می گیرد مانند یک پیام رسان عمل می کند. در انسان ها و حیواناتی که در طول شب می خوابند این ماده بدن را برای استراحت در شب آماده می کند و به بدن کمک می کند که در شب حالت سکون و آسایش خود را حفظ کند.

ملاتونین در انسان ها به دو صورت باعث خواب می شود.

در حالت اول تصور می شود که ملاتونین باعث سرکوب قسمت هایی از بدن که بیدار هستند می شود که البته نحوه عملکرد آن کاملا مشخص نیست. همچنین ممکن است ملاتونین باعث پایین آوردن دمای بدن شود که برای خواب ضروری است.

در حالت دوم ملاتونین سرعت کلی ساعت بدن را تنظیم می کند. دانشمندان دریافتند که افرادی که در ساعات بعد از ظهر ملاتونین گرفته اند فریب خورده و احساس می کنند که دیر وقت است و زود خواب آلود می شوند. همچنین افرادی که دچار پرواز زدگی می شوند و به مناطق دور با ساعت متفاوت سفر می کنند بدن آنها تصور می کند که در یک منطقه زمانی زود هنگام قرار گرفته اند. مصرف ملاتونین برای این گونه افراد می تواند مؤثر باشد.

چه افرادی باید از ملاتونین استفاده کنند؟

ترشح هورمون ملاتونین با افزایش سن کاهش می یابد

داروی ملاتونین که غالبا به صورت قرص عرضه می شود اختلالات خواب را نظم بخشیده و باعث درمان بی خوابی می شود. هورمون طبیعی ملاتونین که وظیفه تنظیم و مدیریت خواب را بر عهده دارد با افزایش سن ترشح آن کاهش می یابد. به همین خاطر افراد سالمند بیشتر دچار اختلالات در خواب می شوند و نیاز دارند تا برای درمان از قرص ملاتونین استفاده کنند.

هورمون ملاتونین با تاریک شدن هوا فعال می شود و ترشح آن در شب هنگام افزایش می یابد. اما گاهی اوقات به دلایلی این هورمون به اندازه کافی ترشح نمی شود و فرد دچار معضل بی خوابی می شود و باید از داروی ملاتونین برای رفع این مشکل استفاده کند.

افردی که به اقتضای شغل خود مجبور به سفر های قاره ای هستند نیز ممکن است دچار این مشکل شوند و نیاز به مصرف ملاتونین داشته باشند.

دوز مصرفی ملاتونین

میزان مصرف و دوز این دارو بسته به شدت اختلال بی خوابی متغیر است.

برای تعیین میزان دوز مصرفی مناسب با مشکل بی خوابی شما باید به پزشک مراجعه کنید و با تشخیص او دوز مناسب برای شما تجویز شود.

استفاده خود سرانه از این دارو هرگز توصیه نمی شود و در غیر این صورت سبب آسیب زدن به بدن می شود.

احتیاط های لازم در رابطه با مصرف ملاتونین

قبل از مصرف این دارو ابتدا اطمینان حاصل کنید که این دارو تحت نظارت وزارت بهداشت مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین از آنجا که این دارو در برخی از داروخانه ها بدون ارائه نسخه قابل تهیه است باید به نکاتی توجه کنید. ممکن است شما تصور کنید که هر چه دوز دارو بالاتر باشد میزان اثر گذاری آن بیشتر است. این تصور غلطی است.

مطالعات نشان دادند که مصرف دوزهای پایین یا بالا هر دو اثر یکسانی دارند. اما نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که مصرف با دوز های بالا سبب می شود تا مغز نسبت به هورمون ملاتونین بی حس شود و واکنش بدن ضعیف و ضعیف تر می شود. در نتیجه کارشناسان توصیه می کنند که مصرف ملاتونین باید با دوزهای پایین تر شروع شود.

ملاتونین در چه زمانی باید مصرف شود؟

بهترین زمان برای مصرف ملاتونین چند ساعت قبل از خوابیدن است

طبق گفته پژوهشگران ملاتونین بیشتر از اینکه باعث سریع به خواب رفتن شود باعث می شود تا بدن ساعت خواب منظمی پیدا کند. به گفته یکی از پژوهشگران به جای مصرف ملاتونین در زمان خواب بهتر است آن را در چند ساعت قبل از خواب مصرف کنید. در این صورت ساعت بیولوژیکی بدن هر روز در حدود نیم ساعت به جلو می رود.

مصرف ملاتونین در ساعت های انتهایی بعدازظهر یا اول شب باعث پیشروی بیشتر در فاز خواب می شود و روز بعد ساعت بدن شما مقداری جلوتر خواهد بود.

آنها توصیه می کنند که علاوه بر اینها باید در طول روز در معرض نور خورشید قرار بگیرید و نیز ساعتها را یک ساعت به جلو بکشید تا در کنار مصرف ملاتونین به نتیجه بهتری برسید.

اما با این حال تمام پژوهشگران در مورد زمان مصرف ملاتونین باهم اتفاق نظر ندارند.

افرادی که نباید از ملاتونین استفاده کنند

• اگر چه معضل بی خوابی ممکن است برای برخی بسیار آزار دهنده باشد اما این به معنی آن نیست که افراد مجاز به استفاده از هر نوع دارو و یا مکملی برای درمان و یا حل مشکل خود هستند.

• افرادی که مصرف این دارو برایشان توصیه نمی شود شامل زنان باردار و شیر ده هستند. این افراد باید قبل از مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنند و در مصرف آن بسیار محتاط باشند.

• علاوه بر آن ها افرادی که دارای آلرژی ها و حساسیت های شدید هستند و یا از سیستم ایمنی ضعیفی برخوردارند باید از مصرف قرص ملاتونین پرهیز کنند.

میزان تاثیر داروی ملاتونین

سردرد و خواب آلودگی شدید از عوارض جانبی مصرف ملاتونین است

بر اساس تحقیقات انجام شده مشخص شد که ملاتونین بر روی بی خوابی تاثیر مثبتی داشته اما میزان تاثیر آن خیلی قوی نمی باشد و در این زمینه نیز به تحقیقات و مطالعات بیشتری است.

در مورد مدت زمان لازم برای به خواب رفتن بعد از مصرف ملاتونین پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که ملاتونین تأثیر ضعیفی بر روی شروع خواب و استمرار خواب دارد.

طبق تحقیقات انجام شده در مورد افرادی که به صورتی شیفتی در طول شبانه روز کار می کنند مصرف این دارو تقریبا بی نتیجه بوده است. با این حال برخی از محققان بر این باورند که این دارو باید در ساعات پایانی روز مصرف شود تا نتیجه بهتری حاصل شود. زیرا در این زمان احتمال تغییر ساعت بیولوژیکی بسیار بالاتر است.

عوارض جانبی ملاتونین

داروها همواره در کنار اثر بخشی های مثبتی که دارند دارای عوارض جانبی نیز می باشند و افراد همیشه باید قبل از مصرف هر دارویی از عوارض جانبی آن نیز مطلع باشد تا مصرف دارو را به درستی مدیریت کند.

داروی ملاتونین نیز مانند بسیاری از داروها دارای عوارض جانبی است که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، خواب آلودگی شدید.

علاوه بر این ها این قرص دارای عوارض شدیدتری به شرح زیر می باشد که در صورت

مشاهده این علائم باید ختما به پزشک مراجعه کنید:

معده درد، اسهال، افزایش تحریک پذیری، افت فشار خون، درد مفاصل، افسردگی و اضطراب.

سخن پایانی

در نهایت توصیه می شود اگر دچار اختلال در خواب شده اید و از بی خوابی رنج می برید قبل از اینکه در اولین مرحله ذهن شما به سمت استفاده از داروهای خواب آور معطوف شود سعی کنید علت و ریشه مشکل را پیدا کنید و آن را با روشهای مختلف رفع کنید. می توانید با انجام فعالیت هایی مانند ورزش از میزان استرس خود بکاهید و یا تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید.

گردآوری : بخش سلامت