فلج مغزی چیست؟ تمرینات ورزشی برای فلج مغزی

ورزش برای فلج مغزی

تمرینات ورزشی برای فلج مغزی 

فلج مغزی یک بیماری دردناک است که در اثر آسیب مغزی پدید می‌آید و موجب ناتوانی جسمی و حرکتی در بدن می‌شود. این بیماری میتواند برای جنین ، نوزاد و کودک کم سن رخ بدهد. حرکات ورزشی و انجام فیزیوتراپی میتوانند در بهبود این بیماری موثر باشند و مشکلاتی از قبیل درد و گرفتگی های ماهیچه ای ، عدم تعادل بر بدن و حرکات ، ناتوانی عضلانی و... را التیام دهند.

نیاز بیماران فلج مغزی به تمرینات ورزشی

بیماری فلج مغزی ایرادات اساسی در حرکات بدن و ناتوانی در هماهنگی عضلات بدن را پدید‌می‌آورد به همین دلیل افراد مبتلا به این بیماری به اعمالی که باعث توانبخشی میشوند مانند فیزیوتراپی و ورزش احتیاج دارند.

فلج مغزی به صورت حتمی درمان نمی‌شود اما موارد ذکر شده به بهبود آن کمک میکنند.اگر در مراحل اولیه این بیماری برای بهبود به انجام فیزیوتراپی و ورزش اقدام شود میتوان تا حدودی از‌کارافتادگی و ناتوانی بدن در آینده را کاهش داد. روش های فیزیوتراپی و ورزشی بیماران فلج‌مغزی بر اساس شدت ناتوانی و ابتلا به این بیماری متفاوت می‌باشد.چون این بیماری درجه بندی و سطوح مختلفی دارد.

مغز و بدن ما هر دو نیاز به ورزش دارند تا وضعیت مناسبی برای به کارگیری آنها ایجاد شود. حرکات و تمرینات ورزشی سبب التیام حرکت خون، نیرومندی ماهیچه های قلبی‌عروقی و احساس طراوت و شادابی می‌شود. 

ورزش برای بیماران درگیر فلج مغزی نتایج مثبتی به همراه دارد. به کار گرفتن بدن و اجرای حرکات ورزشی و واگذاری وزن بر روی بدن به ویژه دست و پا علاوه بر تقویت ماهیچه ها ، موجب بهبود انعطاف‌پذیری و تحرک در افراد مبتلا به این بیماری می‌شود. اگرچه بیماران درگیر سی پی با ورزش عملکردشان التیام می‌یابد اما فیزیوتراپیست ها با کسب تجربه به این نتیجه دست یافته‌اند که کودکان مبتلا به فلج مغزی با انجام تمرینات فیزیوتراپی به نتیجه بهتری در بهبود میرسند.

انجام تمرینات ورزشی برای فلج مغزی 

فلج مغزی و صعوبت در حرکت

فلج مغزی یا سی پی بیماری‌ای است که به سبب مورد آسیب قرار گرفتن مغز به دلایلی چون عفونت، سکته مغزی، صدمه متاثر از عدم رسیدن اکسیژن به مغز در مدت زمان قبل،حین و یا بعد از تولد رخ میدهد. اساسی‌ترین نشانه در بیماران مبتلا به فلج مغزی پیچیدگی و دشواری در کنترل فعالیت حرکتی و موقعیت بدن و همچنین مشکل داشتن در حفظ تعادل بدن می‌باشد.

فلج مغزی بعد از تولد نوزاد شناسایی می‌شود و انجام فیزیوتراپی در مدیریت این بیماری در سال‌های پس از تولد نقش بسزایی دارد. البته همیشه آسیب مغزی به فلج مغزی تبدیل نمی‌شود و گاهی نواحی دیگری از مغز هم گرفتار زیان می‌شوند که منتهی به لطمه در بینایی، شنوایی و یادگیری می‌شود.

برجسته ترین اولویت مداوا‌ی فلج مغزی کودکان به وسیله فیزیوتراپی جلوگیری از گرفتار شدن به بیماری های آزاردهنده ای چون آتروفی ، کاهش دامنه حرکتی مفصل ،انقباض عضلانی ،احساس درد در عضلات و مفاصل می‌باشد که ممکن است در آینده به سراغ بیماران فلج مغزی برود.

انجام فیزیوتراپی تاثیر بسیاری در روند بهبودی فلج مغزی دارد

تمرینات ورزشی برای بهبود بیماری فلج مغزی

• انجام تمرین زنجیر حرکتی بسته

این تمرین برای صحت حرکت و وضعیت بدن انجام می‌شود. تمرین زنجیر حرکتی بسته در کودکان مبتلا به فلج مغزی اساس اعمال حرکات ناخواسته و غیرطبیعی را کاهش می‌‌دهد. این ورزش همچنین باعث افزایش حرکت دست و پاها ،اصلاح وضعیت بدن ،انعطاف‌پذیری، تقویت و تحرک عضلات نیز می‌شود.

• تمرین دامنه حرکتی روزانه 

ورزش‌های روزانه باعث تاخیر یا انجام نگرفتن تشنج یا فشردگی ناشی از کوتاه شدن غیرطبیعی ماهیچه ها می گردد.  همچنین انجام ورزش‌های روزانه پویایی مفاصل و بافت‌های نرم را حفظ می کند. انجام این تمرینات کششی،دامنه جنبش کودکان گرفتار به فلج مغزی را بیشتر می‌کند.

• انجام تمرین برای تقویت ماهیچه و عضلات

این تمرینات براي تقويت بازوها، شانه‌ها و بخش بالايي پشت مناسب است.برای انجام حرکات باید ایستاد جوری که پاها‌ مقداری ازهم فاصله داشته باشند . سپس با هر دست در ارتفاع شانه‌ ها يک دمبل نگه می‌داریم. طوری که کف دست‌ها به سمت خارج از بدن قرار گیرد، بعد آرام دمبل‌ها را بالا می‌بریم تا بازوي‌ها کاملا باز شوند،و پس از آن دمبل‌ها را به آرامی سوی قفسه سينه بازمی‌گردانیم.

• انجام تمرینات مقاومتی

تمرینات مقاومتی موجب افزایش قدرت بدنی می‌گردد. تمرینات مقاومتی از لحاظ به کارگیری عضلات دو نوع هستند.

نوع اول تمرینات چندمفصلی:

تمریناتی هستند که در آنها بیشتر از یک گروه ماهیچه ای به کار گرفته می شوند.  اصولا در این حرکات چند مفصل درگیر انجام حرکت می‌شود. مانند پرس سینه، اسکات، بارفیکس.

نوع دوم تمرینات تک مفصلی:

تمریناتی هستند که در آنها فقط یک گروه از ماهیچه ها درگیر تمرین می شوند. به زبان دیگر تنها یک مفصل در این تمرینات حرکت می کند. مانند جلو بازو، جلو ران، پشت ران و ساق پا.

• تمرینات تقویت عضلات راستگر یا بازکننده زانو

این تمرینات موجب بهبود اعمالی چون دولا شدن و طول گام‌ها می‌گردد. فراگیری نظارت بر حرکت و وضعیت بدن کمک می‌کند تا کودکان بتوانند مراحل به کمال رسیدن را به ترتیب تجربه کنند. کنترل سر و گردن قبل از وارسی اندام تحتانی در راس این تکالیف وجود دارد.

انجام تمرینات باز کننده زانو برای بهبود فلج مغزی

تمرینات ورزشی ساده برای دست کودکان مبتلا به فلج مغزی

کودکان به دلیل سرزندگی نمیتوانند حرکات کسل کننده را به صورت مداوم انجام دهند ، پس باید حرکات ورزشی آنها برایشان جذاب باشد.

• بافتن مو

بافتن مو یکی از برترین روش های التیام عملکرد دست‌ها می‌باشد. زیرا مدل های متفاوتی برای بافت زدن مو‌ی سر وجود دارد. برخی از بافت‌های مو آسان تر است و در مقابل برخی دیگر پیچیده تر هستند. هنگام بافت زدن موها بیشتر ماهیچه های دست درگیر می‌شوند. روش پیشنهادی اینگونه است که دسته ای از موها را نگه داشته وقسمتی را از روی آن رد کنید و به همین منوال ادامه دهید تا موها بافته شوند.

• نواختن ساز

 نواختن ساز هم یکی دیگر از تمرینات است که عضلات دست را درگیر می‌کند. برای نمونه نوازندگی درامز، نیاز به نگه داشتن چوب‌های درامز و انجام حرکات رو به بالا و پایین مچ دست‌ها دارد پس به خوبی نشان می‌دهد که ماهیچه های دست درگیر می‌شوند. نواختن پیانو،حرکت متناسب انگشت‌ها بر روی کلیدهای پیانو را می‌انجاماند.

نواختن ساز نیز می‌تواند برای درمان فلج مغزی مفید واقع شود

• انجام خمیر بازی

برای شروع خمیر بازی برای کودکان خمیر اسلایم و یا خمیر درمانی تهیه کنید و از آن‌ها بخواهید با خمیر شکل و مدل های مختلف درست کنند. این حرکت به تقویت عضله های انگشتان آن‌ها کمک می ‌کند .خمیربازی با رنگ های مختلف کودک را خسته و کسل نمی‌کند همچنین خمیر های رنگین هرکدام آستانه مقاومتی مختلفی دارند که هرچقدر نرم تر باشند بازی ، ورز دادن و مشت کردن آن‌ها هم راحت‌تر می‌شود و در مقابل هرچه سفت تر باشند انجام این حرکات سخت تر است.شکل‌دهی خمیردرمانی و خمیر اسلایم آسان تر است و برای کودکان مبتلا به فلج مغزی که دست‌های ضعیف تری دارند انتخاب بهتری می باشد.  

خمیر بازی از تمرین‌ها و بازی‌های مفید برای درمان فلج مغزی می‌باشد.

• انجام نخ کردن مهره ها

نخ کردن مهره ها یک روش جذاب برای کودکان مبتلا به فلج مغزی است تا برای التیام مهارت‌های حرکتی ظریف با آن ها کار کنند.موارد مورد نیاز این تمرین تنها چند نخ و تعدادی مهره می باشد. کار با نخ های ضخیم تر و مهره هایی که سوراخ بزرگتری دارند برای درست کردن دستبند و گردنبند کودکانه، راحت تر است.

نخ کردن مهره‌ها از تمرین‌های ساده‌ای است که می توانید به کودک خود بدهید

• نقاشی کردن

نگه داشتن مداد یا قلم نقاشی یک و حرکت دادن دست برای پیاده کردن طرح نقاشی ماهیچه های دست را درگیر خواهد کرد.کودکان هرچه مدام را با فشار بیشتری بر روی کاغذ بکشند رنگ واضح تری مشاهده می‌شود و در مقابل اگر با فشار کم‌تری مداد را حرکت دهند نقاشی کم‌رنگ تر می‌شود.نقاشی کردن ، حرکات مچ دست و کنترل اعمال ظریف را تقویت می‌نماید.

نقاشی کشیدن در روند بهبود بیماری فلج مغزی تاثیر گذار است

گردآوری:بخش ورزش