یکی از مراحل مهم در اجرای سازه‌های بتنی، قالب بندی است. پس از عملیات پی‌کنی، نوبت به این مرحله می‌رسد که نقش کلیدی در شکل‌گیری بتن ایفا می‌کند. قالب بندی بسته به شرایط پروژه و نوع پی، می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود. رایج‌ترین انواع قالب بندی عبارتند از:
قالب بندی آجری
قالب بندی چوبی
قالب بندی فلزی
قالب بندی نایلونی
در ادامه هر یک از این روش‌ها را بررسی می‌کنیم:
قالب بندی آجری از متداول‌ترین روش‌هاست که در پروژه‌های کوچک یا در پی‌هایی با عمق کم کاربرد دارد. در این روش با استفاده از آجر فشاری و ملات ماسه سیمان، دیواره‌هایی برای مهار بتن ایجاد می‌شود.
قالب نیم آجره: مناسب برای پی‌هایی با عمق کمتر از ۵۰ سانتی‌متر (عرض ۱۰ تا ۱۱ سانتی‌متر).
قالب یک آجره: مناسب برای عمق ۵۰ تا ۶۰ سانتی‌متر (عرض ۲۰ تا ۲۲ سانتی‌متر).
عیار ملات مورد استفاده در این نوع قالب بندی باید حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم سیمان در هر متر مکعب باشد. نکته مهم اینکه استفاده از این روش تنها زمانی مجاز است که یک سمت قالب با خاک در تماس باشد؛ در غیر این صورت باید از قالب‌های فلزی یا ترکیبی استفاده کرد.
اگرچه امروزه کمتر از گذشته مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما همچنان در برخی پروژه‌ها کاربرد دارد. برای این نوع قالب بندی از چوب‌هایی مانند چوب سفید روسی، تخته چندلایه ۵ و ۷ لایی یا چوب جنگلی استفاده می‌شود.
اجزای اصلی قالب بندی چوبی شامل موارد زیر است:
تخته قالب بندی (ضخامت ۲.۵ تا ۷.۵ سانتی‌متر)
پشت‌بند فرعی و اصلی
شمع‌های قائم یا مایل
این روش بیشتر در سازه‌های کوچک و پروژه‌های موقت کاربرد دارد.
قالب بندی فلزی یکی از مقاوم‌ترین و اقتصادی‌ترین روش‌ها در پروژه‌های بزرگ محسوب می‌شود. این نوع قالب‌ها در دو حالت به کار می‌روند:
قالب ترکیبی (چوبی-فلزی): بدنه اصلی از فلز بوده و اتصالات با پیچ انجام می‌شود، اما پشت‌بندها معمولا چوبی هستند.
قالب تمام فلزی: کاملاً پیش‌ساخته و مناسب پروژه‌هایی با فرم‌های خاص. اتصالات در این نوع قالب‌ها اغلب به صورت جوشکاری است.
بر اساس دستورالعمل‌ها، هر قالب فلزی حدود ۲۴ بار قابلیت استفاده دارد و پس از آن مستهلک می‌شود.
این روش زمانی کاربرد دارد که خاک زمین سخت و پایدار باشد (مانند دج یا سنگ). در این شرایط، دیواره‌های کنده‌شده در خاک نقش قالب را ایفا می‌کنند. برای جلوگیری از نشت آب بتن، یک لایه نایلونی در دیواره‌ها قرار داده می‌شود.
مزیت اصلی قالب بندی نایلونی، سرعت اجرا و صرفه‌جویی در هزینه‌هاست، به شرطی که زمین مقاومت کافی داشته باشد.
قیمت قالب بتن به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمی‌توان برای آن یک نرخ ثابت در نظر گرفت. جنس قالب (فلزی، چوبی یا پلاستیکی)، ابعاد و ضخامت، کیفیت ساخت، میزان دوام و حتی برند تولیدکننده از مهم‌ترین فاکتورهای تعیین‌کننده قیمت هستند. به طور معمول قالب‌های فلزی به دلیل استحکام و قابلیت استفاده چندین‌باره، نسبت به قالب‌های چوبی و نایلونی قیمت بالاتری دارند، اما در بلندمدت اقتصادی‌تر محسوب می‌شوند. همچنین نوسانات بازار آهن و چوب می‌تواند تأثیر مستقیم بر هزینه خرید قالب بتن داشته باشد. برای انتخاب بهترین گزینه، باید علاوه بر هزینه اولیه، طول عمر و تعداد دفعات قابل استفاده بودن قالب را نیز در نظر گرفت.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها