سنجش اسیدیته در آزمایشگاهها برای تعیین میزان اسیدی یا بازی بودن محلول انجام میشود و نتیجه آن بهصورت عددی به نام pH نمایش داده میشود. pH کمتر از ۷ نشاندهنده محیط اسیدی، برابر با ۷ خنثی و بیشتر از ۷ محیط قلیایی است.
این اندازهگیری معمولاً با استفاده از ابزارهایی مانند کاغذ PH، کاغذ تورنسل یا دستگاه pH متر انجام میشود و هدف از آن کنترل کیفیت مواد، بررسی واکنشهای شیمیایی و ارزیابی ایمنی یا پایداری محلولهاست.
pH یک شاخص لگاریتمی از غلظت یون هیدروژن در محلول است که بین ۰ تا ۱۴ سنجیده میشود. مقادیر کمتر از ۷ نشاندهنده محیط اسیدی، عدد ۷ حالت خنثی و مقادیر بالاتر از آن نشاندهنده محیط قلیایی هستند. این مقدار بر رفتار شیمیایی، پایداری مواد، طعم، ایمنی و حتی خوردگی تجهیزات تأثیر مستقیم دارد.
برای کنترل pH از ابزارهایی مانند pH مترهای دقیق یا شاخصهای رنگی ساده نظیر کاغذ PH و کاغذ تورنسل استفاده میشود که انتخاب هرکدام به میزان دقت موردنیاز و نوع نمونه بستگی دارد.
انواع روشها و ابزارهای رایج برای اندازهگیری میزان اسیدیته (pH) به شرح زیر است:
pH متر الکترودی: دقیقترین گزینه برای اندازهگیری عددی pH (معمولاً تا دو رقم اعشار). نیازمند کالیبراسیون، نگهداری محلولهای بافر و تمیزی الکترود است.
شاخصهای شیمیایی محلولی: معرفهای رنگی که در بازههای pH مشخص تغییر رنگ میدهند (مثل متیل اورنج و فنولفتالئین)، مناسب برای تیتراسیون یا تشخیص نقطه پایانی واکنش.
شاخصهای کاغذی: کاغذ PH (اغلب با نوارهای چندرنگ/یونیورسال) و کاغذ تورنسل (Litmus). اینها سریع، اقتصادی و بدون نیاز به برقاند. کاغذ PH تغییر رنگی کدگذاریشده دارد که با کارت رنگی تطبیق داده میشود و یک «عدد تقریبی pH» میدهد؛ کاغذ تورنسل معمولاً پاسخ «کیفی» میدهد: اسیدی است یا بازی؟
نقش کاغذهای شاخص در آزمایشهای شیمیایی، غذایی و صنعتی
در شرایط آموزشی، میدانی و صنعتی، انتخاب ابزار سنجش pH بستگی به نیاز و دقت موردنظر دارد. در مدارس، کاغذ تورنسل برای درک مفاهیم پایه اسید و باز مناسب است، در حالی که در خطوط تولید و صنایع غذایی یا دارویی، کاغذ PH با دقت نسبی خود ابزار کاربردیتری برای کنترل سریع و روزانه محسوب میشود.
همچنین در نمونهبرداریهای محیطی مانند خاک یا آب، نوارهای PH به دلیل سبکی و سهولت حمل، روشی عملی و مقرونبهصرفه برای ارزیابی اسیدیته هستند.
در آیدت،
فایلهای
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالاتتان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها