صنعت نساجی به‌عنوان یکی از صنایع مهم و پرمصرف آب در ایران، حجم زیادی پساب تولید می‌کند که در صورت عدم تصفیه آن، می‌تواند خطرات جدی برای محیط زیست و سلامت جامعه به دنبال داشته باشد. پساب‌های نساجی حاوی رنگزاهای شیمیایی، مواد معلق، فلزات سنگین و مواد آلی‌اند که در صورت ورود به منابع آبی موجب آلودگی شدید می‌شوند و سلامت انسان‌ها را تهدید می‌کنند.
پساب حاصل از فرآیندهای مختلف نساجی معمولا به‌شدت رنگی، دارای دمای بالا، pH متغیر و غنی از مواد شیمیایی مختلف است. این پساب‌ها شامل رنگینه‌های نامتقابل با محیط زیست، مواد معلق، BOD و COD بالا، فلزات سنگین مانند کروم و مس و مواد فعال سطحی است. ترکیبات شیمیایی موجود در پساب نساجی باعث کاهش اکسیژن محلول در آب شده و می‌توانند اکوسیستم‌های آبی را نابود کنند.
فرآیند تصفیه پساب نساجی شامل مراحل متعدد فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی است. ابتدا ذرات جامد بزرگ توسط آشغال‌گیرها و صافی‌ها حذف می‌شوند، سپس خنثی‌سازی pH انجام شده و در مرحله بعد با افزودن منعقدکننده‌ها مواد معلق ریزتر لخته‌سازی می‌شوند. پس از آن، در واحدهای بیولوژیکی (معمولاً هوازی) ترکیبات آلی تجزیه شده و نهایتاً تصفیه نهایی برای حذف آلاینده‌های باقی‌مانده به کار می‌رود. سیستم‌های پیشرفته مانند فرایندهای الکتروشیمیایی و فیلترهای غشایی نیز به بهبود کیفیت آب کمک می‌کنند.
در کارخانجات نساجی ایران، تجهیزات مختلفی برای تصفیه پساب استفاده می‌شود که شامل مخازن خنثی‌سازی، راکتورهای بیولوژیکی، دستگاه‌های انعقاد فلوکولانت، سیستم‌های ته‌نشینی و هوادهی می‌باشند. همچنین دستگاه فیلتر پرس یکی از مهم‌ترین تجهیزات برای جداسازی ذرات معلق و ناخالصی‌ها از آب است. این دستگاه با اعمال فشار زیاد، ذرات جامد را از مایع جدا کرده و شکل کیک فیلتر به خود می‌گیرد که امکان دفع و بازیافت دارد.
دستگاه فیلتر پرس در تصفیه پساب نساجی نقش کلیدی در جداسازی ذرات جامد از پساب دارد. این دستگاه با استفاده از صفحات فشاری و پارچه‌های فیلتری، ذرات معلق، لخته‌ها و ناخالصی‌ها را با فشار هیدرولیکی از آب جدا و آب صاف را به عنوان خروجی ارائه می‌کند. استفاده از فیلتر پرس باعث کاهش حجم لجن تولیدی و افزایش کیفیت آب بازیافتی می‌گردد که در نهایت به کاهش هزینه‌ها و کاهش آلودگی محیط زیست کمک می‌کند.
افراد ساکن اطراف واحدهای صنعتی نساجی در معرض خطرات قابل توجهی قرار دارند، به ویژه اگر پساب‌های آلوده به درستی تصفیه نشوند. ورود پساب‌های نساجی به چرخه آب‌های زیرزمینی می‌تواند منجر به آلودگی منابع آب شرب و آبیاری محصولات کشاورزی شود که این موضوع تأثیرات جدی بر سلامت مردم دارد.
مواد شیمیایی، فلزات سنگین و میکروب‌های موجود در پساب‌های نساجی که بدون تصفیه به آب‌های زیرزمینی نفوذ می‌کنند، می‌توانند باعث بیماری‌های متنوعی در مردم شوند. این بیماری‌ها شامل اسهال خونی، وبا، هپاتیت A، عفونت‌های پوستی، بیماری‌های گوارشی، حصبه، مشکلات تنفسی و حتی انواع سرطان‌ها می‌شود. همچنین استفاده از آب آلوده در کشاورزی باعث آلودگی محصولات و ورود آلاینده‌ها به زنجیره غذایی خواهد شد که تأثیرات سمی و مزمن دارد.
از طرفی، تماس مستقیم یا غیرمستقیم با آب آلوده می‌تواند مشکلاتی از جمله اختلال در رشد کودکان، بیماری‌های پوستی، عفونت‌های چشمی و اختلالات باروری را نیز به دنبال داشته باشد. بنابراین، رعایت استانداردهای دقیق تصفیه پساب صنعتی و جلوگیری از نفوذ آن به منابع آب زیرزمینی بسیار حائز اهمیت است تا سلامت جامعه به طور کامل حفظ شود. کنترل و پایش منظم کیفیت آب، اجرای فناوری‌های نوین تصفیه و آموزش همه‌جانبه از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از خطرات زیست‌محیطی و انسانی مرتبط با پساب‌های نساجی است.
این موضوع ضمن حفظ محیط زیست، زندگی سالم و پایدار را برای جوامع پیرامون واحدهای صنعتی نساجی تضمین می‌کند و از شیوع بیماری‌های ناشی از آب آلوده جلوگیری به عمل می‌آورد.
حفظ سلامت جامعه و محیط زیست در صنعت نساجی ایران نیازمند اجرای کامل و دقیق سیستم‌های تصفیه پساب است. استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند دستگاه فیلتر پرس در کنار مراحل مختلف تصفیه فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی، نه تنها آلودگی‌های زیست محیطی را کاهش می‌دهد بلکه امکان بازیافت آب در فرآیندهای صنعتی را فراهم می‌آورد. اهمیت این موضوع در جلوگیری از بیماری‌های ناشی از آب آلوده و حفاظت از منابع آبی کشور غیرقابل انکار است و توجه به آن باید در اولویت برنامه‌های توسعه صنعتی و زیست محیطی قرار گیرد.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها