ایکتیوز (ichthyosis) شامل گروهی از بیماریهای پوستی است که موجب خشکی و خارش پوست و ظاهر ناهموار، زبر و قرمز پوست میشوند. ممکن است علائم این بیماری خفیف یا شدید باشد، یعنی فقط ظاهر پوست را تغییر دهد یا اندامهای داخلی بدن را هم درگیر کند. میدانید ایکتیوز چرا ایجاد میشود و چه عوارض و درمانی دارد؟ برای آشنایی کامل با این بیماری تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
بیماری ایکتیوز در واقع گروهی شامل حدود ۲۰ بیماری پوستی است که موجب خشکی پوست و پوستهپوستهشدن آن میشوند. ایکتیوز از واژهای یونانی بهمعنی ماهی گرفته شده است، زیرا بر اثر این بیماری پوست ظاهر فسلمانند ماهی را پیدا میکند. این عارضه بیماری فلس ماهی یا پوست ماهی هم نامیده میشود.
افراد مبتلا به ایکتیوز سد حمایتی حفظ رطوبت پوست را از دست میدهند. همچنین بدن آنها بهسرعت سلولهای پوستی جدید میسازد یا سلولهای پوستی قدیمی را بهآهستگی از دست میدهد که این مسئله پوست ضخیم فلسمانند ایجاد میکند.
بعضی از انواع اکتیوز فقط موجب خشکی و فلسیشدن پوست میشوند، اما سایر انواع آن میتوانند مشکلاتی را در داخل بدن ایجاد کنند. بیشتر انواع این بیماری خیلی نادرند و فقط ۲ نوع ایکتیوز شایعترند:
هر فردی ممکن است به بیماری پوستی ایکتیوز مبتلا شود. این بیماری ۲ علت اصلی دارد که در ادامه، هریک را بررسی میکنیم.
نوعی بیماری ژنتیکی است، یعنی ممکن است فرد بیماری را از والدینش به ارث برده باشد. ژنها حامل کدهایی هستند که ظاهر و عملکرد بدن را مشخص میکنند. تغییر یا جهش در ژن میتواند موجب بیماری شود. جهشهای ژنی ایکتیوز روی پروتئینهایی اثر میگذارند که در حفظ رطوبت پوست نقش دارند. همچنین روی سرعت پوستاندازی بدن یا رشد سلولهای پوستی جدید اثر میگذارد.
ایکتیوز ارثی خود به چند دسته تقسیم میشود؛
این بیماری در بزرگسالان نمایان میشود. پزشکان علت ایجاد این بیماری را نمیدانند، اما افراد مبتلا به این بیماری معمولا بیماریهای دیگری دارند از جمله:
ممکن است بعضی داروها سبب شروع بیماری شوند، از جمله:
در ایکتیوز ارثی، علائم زمان تولد یا چند ماه بعد از آن بروز میکنند. پوست خشک و فلسی علامت اصلی بیماری است. پوستهها فقط در بخشهایی از بدن ایجاد میشوند، از جمله:
ایکتیوز علائم دیگری هم دارد، از جمله:
پوست سد بدن شماست؛ رطوبت را درون خودش حفظ میکند و از ورود باکتری و عوامل بیگانه بیماریزا به درون بدن جلوگیری میکند. با ابتلا به ایکتیوز ممکن است بخشهایی از پوست پوستهپوسته شوند و لایههای حفاظتی از بین بروند.
پوستهپوستهشدن ممکن است سبب عوارضی شود، از جمله:
احتمال ابتلا به بعضی بیماریها در مردان مبتلا به ایکتیوز بیشتر است، از جمله:
ممکن است نیاز باشد فرد برای تشخیص یا درمان بیماری ایکتیوز به یک یا چند متخصص مراجعه کند، از جمله:
گاهی اوقات علائم بیماری آنقدر خفیف است که خشکی پوست به نظر میرسد. اما اگر خشکی و پوستهها شما را آزار میدهند، برای درمان به متخصص پوست مراجعه کنید.
پزشک با درنظرگرفتن بعضی موارد نوع ایکتیوز را تشخیص میدهد، از جمله:
همچنین پزشک چند کار انجام میدهد، از جمله:
ایکتیوز قابلدرمان نیست و برنامه درمانی آن شامل مهار خشکی پوست و پوستهپوستهشدن آن میشود. میتوان هر روز از کرم، لوسیون و پماد استفاده کرد تا رطوبت بدن حفظ شود. برای این کار از کرمهای سرشار از لانونین، آلفاهیدروکسی اسید، اوره یا پلیپیلن گلیکول استفاده کنید. محصولات حاوی سرامید و کلسترول هم میتوانند برای حفظ رطوبت پوست مفید باشند. همچنین بلافاصله بعد از حمام و زمانی که پوستتان هنوز مرطوب است، از لوسیون استفاده کنید. این کار به حفظ رطوبت کمک میکند.
اگر خشکی و پوستهپوستهشدن شدید بود، شاید لازم باشد با نظر پزشک داروهای رتینوئید خوراکی مثل آسیترتین یا ایزوترتینوئین مصرف شوند. رتینوئیدها میتوانند عوارض جانبی مثل ضعف استخوان، خشکی دهان یا زخم معده را به همراه داشته باشند. همچنین با توجه به نوع و شدت بیماری ممکن است پزشک استفاده از کراتولیتیک موضعی را پیشنهاد دهد که به ازبینرفتن پوستهها کمک میکند. بااینحال، این ماده میتواند برای بعضی افراد تحریککننده باشد و ممکن است مصرف طولانیمدت آن عوارض جانبی داشته باشد.
ایکتیوز زندگی فرد را تهدید نمیکند، اما میتواند آن را تغییر دهد. بنابراین پزشک درمانهایی را به فرد پیشنهاد میدهد تا با بهبود ظاهر پوست احساس بهتری داشته باشد. اگر فرد احساس افسردگی یا کاهش اعتمادبهنفس داشت، باید با مشاور صحبت کند.
همچنین میتوان برای بهبود شرایط چند کار ساده انجام داد، از جمله:
شما چقدر با بیماری ایکتیوز آشنایی دارید؟ آیا علائم مشابه این بیماری را داشتهاید؟ در صورت تمایل، میتوانید تجربه و نظرتان را در قسمت ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این مطلب را از طریق شبکههای اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
پاسخ ها