احتقان بینی در بارداری: علل، عوارض و راه حل های درمان

علل گرفتگی بینی در بارداری

 

راهکارهایی برای کاهش گرفتگی بینی و افزایش راحتی تنفس

گرفتگی بینی در بارداری یا کیپ شدن بینی در بارداری مشکلی است که برخی از زنان باردار در اوایل بارداری آن را تجربه می کنند که ممکن 6 هفته یا تا اواخر بارداری ادامه داشته باشد و معمولا 2 هفته بعد زایمان از بین می رود. در این مطلب از شما را با علل و راههای درمان گرفتگی بینی در بارداری آشنا می کنیم.

کیپ شدن بینی در بارداری یا گرفتگی بینی در بارداری که به عنوان رینیت بارداری شاخته می شود دلیل واقعا مشخصی ندارد ولی احتمال دارد به دلیل تغییرات هورمونی دوران بارداری باشد ، سابقه آلرژی یا آسم احتمال رینیت بارداری را افزایش نمیدهد. 

در ادامه مقاله درباره روشهایی که میتوانید گرفتگی بینی در بارداری را درمان کنید بیشتر صحبت خواهیم کرد: 

 

رینیت بارداری یا گرفتگی بینی در بارداری چیست؟

رینیت بارداری التهاب غشاهای مخاطی پوشاننده  بینی است  که باعث احتقان بینی می شود. افزایش خون مجاری بینی و بزرگ شدن وریدهای بینی در این مشکل نقش دارند. 

رینیت بارداری معمولا با گرفتگی بینی و آبریزش بینی همراه است و علایمش ممکن است تا چندین هفته ادامه داشته باشد و باعث ایجاد ناراحتی و اختلال خواب شود چرا که وقتی می خوابید معمولا گرفتگی بینی بدتر می شود.

 

نشانه های گرفتگی بینی در بارداری

 

علایم گرفتگی بینی در بارداری

- احتقان که میتواند باعث مشکل تنفس هنگام خواب شبانه شود.

- آبریزش بینی

- عطسه

- عفونت های سینوسی

- عفونت های گوش

 

علت گرفتگی بینی در بارداری

عامل اصلی گرفتگی بینی در بارداری به صورت دقیق مشخص نیست و ممکن است بیش از یک علت برای این مشکل وجود داشته باشد به عنوان مثال ممکن است آلرژی و رینیت بارداری داشته باشید.

 

• رینیت آلرژیک : در صورتی که علت گرفتگی بینی شما ، آلرژی باشد معمولا با عطسه ، خارش چشم ، خارش بینی و گلو همراه است. 

 

• سرماخوردگی و آنفولانزا : در صورتی که گرفتگی بینی همراه با عطسه ، سرفه ، گلودرد ، سردرد ، درهای عضلانی ، بدن درد یا تب باشد به احتمال  زیاد دچار سرماخوردگی یا آنفولانزا شده اید و باید به دکتر زنان و زایمان مراجعه کنید تا داروهایی برایتان تجویز کند که برای جنین مشکلی ایجاد نکند. 

 

• سینوزیت : عفونت سینوسی باکترایی یا ویروسی هم میتواند باعث گرفتگی بینی شود. معمولا علایم سینوزیت علوه بر گرفتگی بینی ، تب ، سردرد ، بدن درد ، درد فک بالایی ، کاهش حس بویایی یا فشار صورت است که در صورت خم شدن به جلو بدتر می شود. 

 

• هورمون پروژسترون : برخی محققان هورمون پروژسترون ها عامل بروز احتقان بینی در باردرای می دانند چرا که این هورمون میتواند باعث التهاب و تورم داخل بینی شده و احساس مسدود شدن مجاری هوایی به فرد دست بدهد و شخص باردار حس کند بینی اش کیپ شده .

 

• مایعات اضافی بدن : در دوران بارداری تولید خون و مایعات بیشتر می شود که میتواند باعث ایجاد تورم عروق خونی بینی و احساس گرفتگی بینی در بارداری شود. 

 

• رشد جفت : برخی مطالعات نشان داده اند که رشد جفت در رحم مادر باعث تولید هورمون HGH می شود که با گرفتگی شدید بینی در ارتباط است. 

 

• مصرف دخانیات : مصرف دخانیات در مادرانی که مستعد گرفتگی بینی هستند میتواند منجر به رینیت بارداری شود.

 

زمان شروع گرفتگی بینی در بارداری

 

زمان شروع گرفتگی بینی در بارداری

گرفتگی بینی در بارداری میتواند هر زمانی ایجاد شود ولی در اوایل بارداری شایع تر است و ممکن است تا 6 هفته یا انتهای دوران بارداری ادامه داشته باشد و در عرض 2 هفته بعد از زایمان ناپدید می شوند. 

 

رینیت بارداری معمولا در 30 درصد زنان از ماه دوم بارداری مشاهده می شود و تا پایان بارداری به اوج خود می رسد. 

رینیت بارداری به معنی  التهاب مخاط بینی است  که در  3 ماهه سوم باردرای بیشتر از هر زمان  دیگری ، دیده  می شود و بعد از مدتی  کوتاه از زایمان از  بین  می رود. 

 

درمان گرفتگی بینی در بارداری

مصرف خودسرانه داروهای ضد احتقان بنیی در بارداری میتواند در برخی موارد علایم را بدتر کند به خصوص اگر به صورت طولانی مدت مورد استفاده قرار بگیرند. استفاده از داروهای ضد احتقان بینی برای بیش از 3 روز متوالی میتواند منجر به احتقان مجدد شود. 

 

برای پیشگیری از خطرات احتمالی به خصوص در 3 ماهه اول بارداری به هیچ عنوان داروی جدیدی استفاده نکنید. 

در صورتی که علایم تشدید شد و برای کار روزمره را خوابیدنتان اختلال ایجاد کرد میتوانید به پزشک مراجعه کنید تا با توجه به شرایط شما یکی از داروهای رفع گرفتگی بینی را تجویز نماید ، از جمله :

 

کورتیکو استروئید استنشاقی : کورتیکواستروئیدهای استنشاقی اغلب برای کنترل  آسم استفاده  می شوند ولی میتوانند به رفع گرفتگی بینی کمک کنند. بهترین گزینه استفاده از رنوکورت (بودزونید) است که بر اساس مطالعات برای بارداری بی خطر محسوب می شود. 

 

قطره بینی : اغلب داروهای ضد احتقان بینی در هفته اولبارداری مورد استفاده قرار نمی گیرند. داروهای ضد احتقات  بینی از جمله آفرین  ( اکسی متازولین ) برای تسکین  موقت احتقان مناسبند با این حال توصیه می شود در 3 ماهه اول بارداری از این داروها  استفاده نشود. 

 

درمان خانگی گرفتگی بینی در بارداری

میتوانید از روش های خانگی برای درمان کیپ شدن بینی  در بارداری استفاده  کنید:

شستشو بینی : ساده ترین و بی خطرترین راه حل برای  درمان کیپ شدن بینی در بارداری ، شستشوی بینی با سرم آب نمک است. با یک سرنگ تمیز یا اسپری ضد عفونی شده محلول آب نمک را داخل یک سوراخ بینی بریزید و اجازه دهید آب نمک از سوراخ دیگر بینی یا از دهان خارج شود. 

 

روغن اکالیپتوس : روغن اکالیپتوس به کاهش التهاب بینی کمک کرده و باعث می شود راحت تر نفس بکشید. چند قطره روغن اکالیپتوس را روی دستمال بزنید و مقابل بینی بگیرید یا کنار بالش قرار دهید یا در دستگاه بخور بریزید و استنشاق کنید. 

 

کمپرس آب گرم : برای درمان کیپ شدن بینی در باردرای میتوانید با استفاده از کمپرس آب گرم مخاط بینی را روان کنید تا راه تنفسی باز شود. یک  کیسه آب گرم یا حوله ای که در آب گرم خیس شده را روی پیشانی قرار دهید تا درد و التهاب سینوس ها تسکین پیدا کند. میتوانید روزی 2 – 3 بار این کار را تکرار کنید.

 

دوش آب گرم : دوش آب گرم  و بخار آب حمام میتواند التهاب درون بینی را کاهش داده و گرفتگی بینی را از بین ببرد. 

 

بخور دادن : بخور دادن میتواند التهاب بینی را کاهش  دهد ، میتوانید داخل بخور چند قطره روغن الکالیپتوس بریزید تا اثر باز کنندگی اش تشدید شود. بخار آب میتواند به کاهش تنگی نفس کمک زیادی کند. 

 

تغییر حالت خوابیدن : هنگام خواب یک بالش اضافه زیر سر بگذارید که سرتان کمی بالاتر از بدن قرار بگیرد. 

 

استفاده از ویتامین ث : برای درمان گرفتگی و  آبریزش بینی میتوانید از ویتامین ث استفاده کنید. مصرف مرکبات ، گوجه فرنگی ، فلفل دلمه قرمز ، کیوی یا قرص ویتامین ث میتواند به شما کمک کند. 

 

آبرسانی به بدن : آبرسانی به بدن میتواند خلط موجود در سینوس ها را کاهش داده  و باعث تخلیه  سینوس ها شود تا راحت تر نفس بکشید.  مصرف مایعات زیاد به طور کلی در بارداری توصیه  می شود. 

 

راههای درمان گرفتگی بینی در بارداری

 

زنجبیل برای گرفتگی بینی در بارداری : رنجبیل عناصر ضد التهابی  دارد و باعث تخلیه مخاط سینوس ها می شود. 1 قاشق چای خوری  زنجبیل را داخل 1 فنجان آب گرم  یا چای بریزید و میل نمایید.  زنجبیل علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن ، گرفتگی بینی را هم رفع می کند. البته در مصرف زنجبیل نباید زیاده روی  شود و هفته ای 1 – 2 بار بیشتر از این روش استفاده نکنید. 

 

استفاده از ویکس : ویکس حاوی عصاره اکالیپتوس است و به رفع احتقان بینی بارداری کمک میکند ، مقدار کمی ویکس را جلوی بینی بکشید تا استنشاق آن گرفتگی بینی را از بین  ببرد. 

 

ورزش : ورزش کردن در بارداری علاوه بر کاهش احتقان بینی می تواند باعث تنظیم خواب ، کنترل وزن ، بهبود گردش  خون و کاهش تورم شود. 

 

استفاده از ماسک : در محیط های سرد ماسک بزنید به خصوص در صورتی که گرفتگی بینی شما در ارتباط با سرماخوردگی باشد این کار به  کاهش و بهبود احتقان بینی کمک خواهد کرد.  

 

چه زمانی برای گرفتگی بینی در بارداری به پزشک مراجعه کنید

رینیت بارداری طولانی می تواند عوارض جانبی برای مادر و نوزاد ایجاد کند و باعث ایجاد اختلال خواب شود یا دریافت اکسیژن کودک را کاهش داده و منجر به اختلال رشد جنین شود. 

 

اگر رینیت بارداری باعث بیدار شدن مکرر شبانه می شود و تنفس را برایتان سخت کرده بهتر است به دکتر بارداری و دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید تا در صورت وجود مشکل زمینه ای ، درمان مناسب برایتان انجام شود. 

 

گردآوری : بخش زناشویی