مختصری درباره کدو تنبل

خاستگاه کدو تنبل

کدو تنبل (Cucurbita pepo) گیاهی است که از دوران ماقبل تاریخ کشت می‌شده و از طریق اصلاح به وجود آمده است. کدو تنبل بومی آمریکا است (منشأ آن شمال شرقی مکزیک و تگزاس است) که در آنجا برای چندین هزار سال کشت می‌شده است. سه نوع کدو تنبل در اواخر قرن شانزدهم توسط دریانوردان به کشورهای اروپایی آورده شد. بومیان آمریکا کدو تنبل به‌صورت نواری بریده، خشک کرده و با آن‌ها حصیر می‌بافتند. آن‌ها همچنین نوارهای بلند کدو تنبل را تفت داده و می‌خوردند. جالینوس، بقراط، پلینیوس و دیوسکوریدس از دانه‌های کدو تنبل به‌صورت کمپرس برای تورم استفاده می‌کردند. بعدها کدو تنبل برای درمان بیماری‌های کلیوی، سل، کرم‌ها و انگل‌های داخلی مورداستفاده قرار گرفت. نقاشی معروفی با عنوان میوه‌فروش (Fruittivendola) که در شهر میلان و در سال 1580 نقاشی شده، کدو تنبل‌هایی را نشان می‌دهد که برای اهداف آشپزی مورداستفاده قرار می‌گرفته است.

گونه‌های اولیه کدو تنبل احتمالاً از آمریکای مرکزی آمده و در مکان‌های گرم، مغذی، تازه و آفتابی کاشته می‌شده‌اند. کدو تنبل یک گیاه بسیار متنوع از نظر شکل و یک‌ساله است. واریته های آن به‌خصوص با توجه به میوه‌ها متفاوت است. در اروپا حدود 10 نوع اساسی به‌طور منظم در انواع مختلف کشت می‌شود. علاوه بر انواع خوراکی، اشکال صرفاً تزئینی متعددی نیز وجود دارد.

همه انواع کدو تنبل دارای برگ‌های بزرگ، تشکیل کم‌وبیش قوی پیچک‌ها و گل‌های بزرگ و عمدتاً زردرنگ هستند که در زیر برگ‌ها پنهان شده‌اند. کدو سبز نیز متعلق به خانواده کدو تنبل است ولی دارای میوه‌های دراز و در برخی موارد پیچ‌دار تشکیل است. علاوه بر گوشت، تخمه‌های آن را به‌صورت بوداده یا برای استخراج روغن نیز مصرف می‌کنند. کدو تنبل غول‌پیکر (Cucurbita maxima) به خاطر میوه‌های بسیار بزرگ و نارنجی رنگ آن که در جشن هالووین استفاده می‌شود مشهور است.

مشخصات کدو تنبل

کدو تنبل یک گیاه یک‌ساله و تک‌پایه بومی مکزیک است و در سراسر جهان برای میوه‌های خوراکی آن کشت می‌شود. ساقه‌ها گوشتی، قطور و خاردار هستند و مجموعه‌ای از پیچک‌های چندوجهی را ایجاد می‌کنند. برگ‌ها ساده هستند. دمبرگ تنومند، گوشتی، خاردار و تا 10 سانتی‌متر طول دارد. تیغه مثلثی شکل، 20 تا 30 سانتی‌متر عرض، پنج لوبی نامنظم، خاردار، در قاعده مهره‌دار، در قاعده دندانه‌دار و در رأس حاد است. گل‌ها حجیم و منفرد روی یک ساقه 2 تا 20 سانتی‌متری هستند. تاج گل نارنجی، غشایی، زیرپایی شکل و پنج لوب است و می‌تواند تا 10 سانتی‌متر رشد کند. در گل‌های نر، کاسه گل کمپانی شکل است و پنج بخش خطی به طول 1-2.5 سانتی‌متر ایجاد می‌کند. اندروسیوم شامل سه پرچم با رشته‌های 1.5 سانتی‌متری است. گل‌های ماده دارای کاسه گل کاهش یافته و تخمدانی هستند که تخمی شکل و تک حفره‌ای است. پایه باردهی مستحکم و پنج ضلعی است. میوه آن نوعی توت است که با توجه به انواع آن اشکال و رنگ‌های زیادی دارد. دانه‌ها بیضی شکل، مسطح، 1-1.5 × 0.5-1 سانتی‌متر، سفید و صاف هستند. کدو تنبل به مکان‌های گرم و آفتابی نیاز دارد که تا حد امکان گرم باشد. خشکی هوا رشد اندازه را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. کدو تنبل یک افزودنی زیبا برای باغ و باغچه است.