
روزهای ناسالم ۲.۵ برابر شدهاند
ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست نشان میدهد پاکترین گازوئیلی که در نیروگاههای اطراف تهران مصرف میشود، ۱۰ برابر بیشتر از حد استاندارد گوگرد دارد. در بدترین موارد نیز میزان گوگرد مصرفی در این نیروگاهها ۱۳۳ برابر بیشتر از حد مجاز است.
به گزارش دیجیاتو، گزارش تحلیلی سازمان حفاظت محیط زیست نشان میدهد آلودگی هوای تهران در بازه یک آذر تا ۶ آذر ۱۴۰۴ به سطحی بحرانی رسیده است. در یکی از روزهای این بازه، یعنی ۳ آذر، میانگین میانگین غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون به ۱۰ میکروگرم بر مترمکعب رسیده که ۱۰ برابر بیشتر از توصیههای سازمان بهداشت جهانی است.
مقایسه دادههای سال ۱۴۰۴ با سال ۱۴۰۳ نشان میدهد که غلظت آلایندهها حدود ۱۲ تا ۱۳ درصد افزایش یافته است. این آلودگی به صورت یکنواخت در سطح شهر توزیع نشده و مناطق ۲۲، ۱۸، ۲۱، شهرری، باقرشهر و بزرگراه آزادگان کانونهای اصلی بحران هستند.
شواهد علمی اثبات میکند که بخش بزرگی از آلودگی از کانونهای خارج از شهر در غرب و جنوب غرب نشأت و ناشی از سوزاندن پسماند، صنایع آلاینده و نیروگاهها وارد شهر شده است.
بر اساس پایشهای انجام شده از ابتدای مهر تا ۴ آذر ۱۴۰۴ تعداد روزهای ناسالم نسبت به سال گذشته ۲.۵ برابر شدهاند. در بازه مشابه در سال گذشته، ۱۷ روز ناسالم برای گروههای حساس و ۱ روز ناسالم ثبت شده بود اما این میزان در سال جاری به ۴۱ روز ناسالم برای گروههای حساس و ۴ روز ناسالم برای همه گروهها رسیده است.
نقشه شاخص کیفیت هوا (AQI) در روزهای اوج آلودگی، مثل یک آذر، نشان میدهد که اگرچه تمام شهر در وضعیت قرمز قرار داشته، اما ایستگاههای جنوب غرب اعداد بسیار بالاتری را ثبت کردهاند.
شاخص ایستگاههای فتح واقع در منطقه ۱۹، پارک سلامت واقع در منطقه ۱۷، شادآباد و وردآورد در این روز، عددی حدود ۱۹۰ را ثبت کرده است. در ایستگاههای شمالی و مرکزی اما شاخصی بین ۱۳۶ تا ۱۴۴ گزارش شده است. این توزیع مکانی نشان میدهد که جریان آلودگی از سمت جنوب غرب تغذیه میشود.
سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده غلظت ذرات کوچکتر از ۲.۵ میکرون نسبت به سال قبل ۱۳.۱ درصد افزایش یافته است.
بیشترین افزایش نیز در منطقه ۲۲، شهرری، دانشگاه شریف و میدان فتح ثبت شده است. کمترین تغییر نیز مربوط به منطقه ۱۱ و اقدسیه بوده است.
تحلیل تصاویر ماهوارهای حرارتی، وجود نقاط متعددی با دمای غیرعادی را در حاشیه غربی و جنوب غربی تهران شناسایی کرده است.
این نقاط دقیقاً منطبق بر محلهای دپوی زباله و ضایعات،کورههای آجرپزی و ذغالگیری، مراکز غیرمجاز بازیافت و لاستیکسوزی هستند. دود غلیظ ناشی از این فعالیتها با باد غالب که معمولاً از غرب به شرق میوزد وارد تهران میشود.
همچنین مدلسازی جریان باد برای ۲۴ ساعت منتهی به اپیزود آلودگی یک تا ۶ آذر نشان میدهد که جریان هوا قبل از رسیدن به ایستگاههای فتح و پیروزی، از روی شهرکهای صنعتی و کانونهای آلودگی جنوب غرب عبور کرده است. این مدل اثبات میکند که ترافیک درونشهری تنها عامل آلودگی نیست و «انتقال آلودگی» نقش کلیدی دارد.
پایش کیفیت سوخت توسط سازمان حفاظت محیط زیست مشخص میکند وضعیت در این بخش نیز از مرز هشدار عبور کرده است.
در اکثر نمونههای ارزیابیشده حد استاندارد سولفور (گوگرد) یعنی کمتر از ۵۰ppm رعایت شده است اما بنزن در تمامی نمونهها بین ۱۷ تا ۸۸ درصد بیشتر از حد استاندارد بوده است که ریسک سرطانزایی را افزایش میدهد.
نمونهبرداری از جایگاه اتوبوسرانی استان البرز اما عمق فاجعه را نشان میدهد. بر این اساس، میزان سولفور در این جایگاه ۱۹۹۲ppm گزارش شده است، در حالی که حد مجاز ۵۰ppm است. این یعنی اتوبوسهای این جایگاه که بین کرج و تهران تردد میکند، سوختی با ۴۰ برابر آلودگی مجاز مصرف میکنند.
همچنین در اکثر جایگاههای شهر تهران، استاندارد یورو ۴ گازوئیل رعایت شده است.
ارزیابیهای انجامشده از گازوئیل مصرفی نیروگاههای استانهای تهران، البرز و قزوین عمق بحران را نمایان میکند.
کمترین میزان گوگردی که در نیروگاههای استان تهران اندازهگیری شده، ۱۰ برابر بیشتر از حد استاندارد است. این عدد مربوط به نیروگاه دماوند با ۵۳۰mg/kg است.
محتوی گوگرد نیروگاههای دیگر در برخی موارد بیش از ۱۰۰ برابر حد مجاز اندازهگیری شده است. گوگرد گازوئیل مصرفی نیروگاههای پرند، ۶۶۵۷mg/kg، نیروگاه شهرری ۶۰۱۲mg/kg و سیکل ترکیبی پرند ۳۹۰۱mg/kg اندازهگیری شدهاند.
بنابراین گوگرد موجود در گازوئیل مصرفی نیروگاه پرند، ۱۳۳ برابر بیشتر از حد مجاز است.
گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، چهار عامل اصلی را برای اپیزود اخیر آلودگی تهران دستهبندی کرده است:
این سازمان برای کنترل وضعیت در کوتاهمدت، پیشنهاد کرده مازوتسوزی به طور کامل متوقف شود، با راهاندازی گشتهای شبانه ویژه برای شناسایی و خاموش کردن کانونهای پسماندسوزی در کمربندی آزادگان و جنوب شهر، از فعالیت جلوگیری شود، تردد کامیونهای فرسوده و دودزا در شبهای وارونگی دما ممنوع شود و مترو و اتوبوس برای کاهش استفاده از خودروهای شخصی رایگان شود.
این سازمان همچنین در بخش دیگری، اقداماتی را برای میان مدت پیشنهاد کرده که شامل این موارد میشود: اصلاح سوخت نیروگاهی، نوسازی ناوگان دیزلی و جابهجایی کارگاههای ریختهگری، شن و ماسه و آسفالت در غرب تهران.
در بخش بعدی نیز اقدامات بلندمدت ذکر شده است. توسعه حملونقل برقی با برقیسازی اتوبوسها و موتورسیکلتها، مدیریت یکپارچه حریم شهر با نظارت بر منابع آلاینده در استانهای همجوار به عنوان یک اکوسیستم واحد، نه مدیریت جزیرهای شهر تهران، اصلاح ساختار تولید و توزیع سوخت کشور با رویکرد ارتقای کیفیت و توسعه سامانه پیشبینی قابل اعتماد آلودگی هوا در سطح ملی برای تشخیص زودهنگام شرایط ناپایدار از پیشنهادهای سازمان حفاظت محیط برای طولانیمدت است.
متن کامل گزارش تحلیلی کیفیت هوای کلانشهر تهران و دلایل افزایش آلودگی هوا
پاسخ ها