Character.ai: جوانان به‌سراغ ربات‌های درمانگر هوش مصنوعی می‌روند

متخصصان می‌گویند این ربات‌ها براساس مدل‌هایی متفاوت با تفکر انسانی شکل گرفته‌اند و نمی‌توانند توصیه‌های دقیقی داشته باشند.

Character.ai یک پلتفرم بسیار محبوب است که کاربران در آن می‌توانند ربات‌های چت مخصوص براساس شخصیت‌های تخیلی یا واقعی بسازند. هری پاتر، ایلان ماسک و سوپر ماریو تنها چند تن از میلیون‌ها شخصیتی هستند که می‌توانید با آن‌ها صحبت کنید. اما حالا یک ربات درمانگر در این پلتفرم هوش مصنوعی از شخصیت‌های مشهور مخاطبان بیشتری دارد: Psychologist (روانشناس).

ربات روانشناس خود را این‌طور توصیف می‌کند: «کسی که در سختی‌های زندگی کمک می‌کند.» این ربات درمانگر هوش مصنوعی را کاربری به‌نام Blazeman98 بیش از یک سال قبل ساخت و در این مدت، کاربران بیش از ۷۸ میلیون پیام را با آن به‌اشتراک گذاشته‌اند.

کمپانی مالک Character.ai محبوبیت این ربات را تأیید کرده است، اما علت آن را کاربردهای سرگرم‌کننده آن می‌داند. بااین‌حال، کمتر شخصیت سرگرم‌کننده‌ای در این پلتفرم (جدا از چند شخصیت انیمه یا بازی‌های کامپیوتری) به‌اندازه ربات روانشناس محبوب است.

درمجموع، ۴۷۵ ربات با کلمات «تراپی»، «تراپیست»، «روانپزشک» یا «روانشناس» در نام خود در Character.ai وجود دارند. تعدادی از آن‌ها را می‌توان ربات‌هایی برای سرگرمی دانست. اما تعداد زیادی از این درمانگرها ربات‌هایی جدی هستند و تابه‌حال میلیون‌ها پیام دریافت کرده‌اند.

ربات درمانگر هوش مصنوعی «روانشناس»

روانشناس با اختلاف محبوب‌ترین شخصیت سلامت روان در Character.ai است. کاربران در شبکه‌هایی مانند ردیت از تجربیات مثبت خود با آن و درمان مشکلات‌شان می‌نویسند.

«سم زایا» (Sam Zaia)، سی ساله و اهل نیوزیلند، شخص پشت نام کاربری Blazeman98 و خالق ربات روانشناس است. او می‌گوید هیچ‌گاه قصد نداشته تا رباتش به این محبوبیت برسد. انگیزه او برای ساخت روانشناس این بود که دوستانش نمی‌توانستند وقت کافی برای صحبت با او بگذارند و هزینه مراجعه به درمانگر نیز بالا بود.

زایا دانشجوی روانشناسی است. او با استفاده از اصول و آموزه‌هایی که در دروس خود یاد گرفته بود ربات روانشناس را تربیت کرد. او با رباتش صحبت می‌کرد و پاسخ‌های آن را به مشکلات روانی شایع، مانند افسردگی و اضطراب، شکل می‌داد.

استقبال از این ربات چنان غیرمنتظره و شگفت‌انگیز بوده است که زایا حالا تحصیلات تکمیلی خود را با پژوهش روی ظهور ربات‌های درمانگر هوش مصنوعی ادامه می‌دهد. اغلب کاربران ربات روانشناس بین ۱۶ تا ۳۰ سال سن دارند.

مشکل ربات‌های درمانگر

روانشناسان حرفه‌ای می‌گویند طبیعی است که کاربران نسل‌های جوان به این نوع درمان جذب شوند؛ اما اثربخشی آن را زیرسوال می‌برند. ربات روانشناس داده‌های بسیاری دارد، اما در زمانی بسیار کوتاه باید تصمیم‌گیری کند. به این ترتیب، فرضیاتی بی‌پشتوانه اتخاذ می‌کند که درمانگران حرفه‌ای از آن‌ها اجتناب می‌کنند.

البته شخصیت مستقل این ربات و دسترسی ساده به آن می‌تواند درمواقع ضروری برای کاربران مفید باشد. بااین‌حال، تعداد کاربران بالای آن نشان می‌دهد که افراد زیادی به دلایل مختلف از دسترسی به درمانگر محروم هستند. این موضوعی است که متخصصان سلامت روان را نگران می‌کند.

علاوه بر Character.ai، پلتفرم‌های دیگری نیز وجود دارند که ربات‌های درمانگر هوش مصنوعی ارائه می‌دهند. Replika یکی از این ربات‌هاست؛ البته طبیعت جنسی این ربات قابلیت‌های آن را محدود می‌کند. دیگر گزینه‌ها عبارتند از Earkick و Woebot.

بااین‌حال، باید به‌ یاد داشت که اغلب این ربات‌ها براساس «مدل زبانی بزرگ» (LLM) ایجاد می‌شوند. این مدل مانند انسان‌ها فکر نمی‌کند. درنتیجه ربات‌ها می‌توانند توصیه‌هایی نادرست یا متعصبانه داشته باشند. درنهایت، باید گفت که پلتفرم‌های محبوب هوش مصنوعی احتمالاً مکان‌هایی نیستند که بتوانند انقلابی را در علم روانشناسی رقم بزنند.