اختلال دوقطبی یک بیماری روانی شدید است که ماهیتی مزمن و سیری عودکننده دارد. در صورت عود، خلق و خو به شدت سرخوش یا افسرده می‌شود و منجر به تغییر قابل توجه در تفکر و رفتار می‌شود که در نهایت منجر به اختلال در زندگی روزمره می‌گردد. درمان‌های موثری برای کنترل علائم اختلال دوقطبی وجود دارد. بنابراین، برای جلوگیری از بدتر شدن علائم و جلوگیری از عود، بیماران باید به درمان تجویز شده پایبند باشند.
۱. اختلال عاطفی دوقطبی چیست؟
از روی نامش، ممکن است فهمیدن اختلال دوقطبی دشوار باشد. نام دیگر این اختلال - افسردگی شیدایی - ممکن است سرنخی بدهد. همانطور که از این نام پیداست، علائم شیدایی و افسردگی در فرد مبتلا به افسردگی شیدایی وجود خواهد داشت. افسردگی ممکن است برای اکثر ما آشناتر باشد. شیدایی چیست؟ وقتی فردی شیدایی می‌شود، بسیار سرخوش خواهد بود و وضعیت خلقی او دقیقاً برعکس کسی است که افسرده است. وقتی کسی اختلال دوقطبی دارد، خلق و خوی او بین فاز افسردگی و شیدایی در نوسان خواهد بود. این حالت معمولاً چندین هفته یا ماه طول می‌کشد و بسیار فراتر از چیزی است که اکثر ما تجربه می‌کنیم. گاهی اوقات، بیمار حالت مختلطی خواهد داشت، به عنوان مثال ممکن است خلق و خوی افسرده با بی‌قراری و بیش‌فعالی یک دوره شیدایی داشته باشد.
۲. آیا اختلال دوقطبی شایع است؟
حدود ۱ نفر از هر ۱۰۰ بزرگسال در برهه‌ای از زندگی خود به اختلال دوقطبی مبتلا می‌شود. این اختلال معمولاً در دوران نوجوانی یا پس از آن شروع می‌شود. شروع آن پس از ۴۰ سالگی غیرمعمول است. مردان و زنان به طور مساوی تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
۳. چه چیزی باعث اختلال دوقطبی می‌شود؟
مشخص شده است که اختلال دوقطبی با عدم تعادل برخی مواد شیمیایی در مغز، مانند سروتونین، مرتبط است. بنابراین، داروهایی که می‌توانند این عدم تعادل را معکوس کنند، می‌توانند به کنترل علائم آن کمک کنند. ما از علت دقیق آن مطمئن نیستیم. تحقیقات نشان می‌دهد که علل زیادی ممکن است مسئول باشند، از جمله عوامل ژنتیکی و محیطی که با یکدیگر در تعامل هستند. اگرچه بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است همیشه خویشاوندانی با این اختلال نداشته باشد، اما یک جزء ژنتیکی مرتبط با آن وجود دارد. یافته‌ها مبنی بر اینکه دوقلوهای همسان (بیش از 5 برابر) شانس بیشتری برای ابتلا به اختلال دوقطبی نسبت به دوقلوهای غیرهمسان دارند، این ارتباط را اثبات می‌کند. کسانی که ژن‌های اختلال دوقطبی را حمل می‌کنند، ممکن است در مواجهه با عوامل محیطی خاص، مانند بیماری جسمی یا سایر استرس‌های زندگی، به این اختلال مبتلا شوند. برخی از بیمارانی که ژن‌های اختلال دوقطبی را به ارث برده‌اند، ممکن است در ابتدا به صورت افسردگی ظاهر شوند. پس از مصرف داروهای ضد افسردگی، ممکن است نوسانی به فاز شیدایی وجود داشته باشد. پس از شروع، این اختلال بدون عامل محرک خاص، روند عود خود را ادامه خواهد داد.
۴. بیمار مبتلا به اختلال عاطفی دوقطبی چه احساسی دارد؟
بیمار ممکن است بسته به اینکه خلق و خوی او به کدام سمت تغییر کرده باشد، علائم افسردگی یا شیدایی داشته باشد. معمولاً او یا افسرده خواهد بود یا شیدایی، اما ممکن است در حالت ترکیبی نیز باشد. پیش‌بینی اینکه در دوره بعدی کدام مرحله را خواهد داشت، دشوار است.
اگر بیمار در مرحله افسردگی باشد، دچار افسردگی خواهد شد که بیش از حد معمول ادامه می‌یابد و بر توانایی او در مقابله با امور عادی زندگی تأثیر می‌گذارد. (برای جزئیات بیشتر، لطفاً به بروشورهای مربوط به افسردگی مراجعه کنید.)
در مرحله شیدایی، او احساس بسیار خوبی خواهد داشت و خوش‌بین می‌شود، که دقیقاً نقطه مقابل افسردگی است. این احساس می‌تواند آنقدر شدید باشد که بر تفکر و قضاوت او تأثیر بگذارد. او ممکن است توانایی خود را بیش از حد ارزیابی کند، بنابراین تصمیمات بدی می‌گیرد و به شیوه‌های شرم‌آور، مضر و حتی خطرناک رفتار می‌کند. مشابه افسردگی، این حالت می‌تواند او را در مواجهه موثر با زندگی دشوار یا غیرممکن کند و می‌تواند بر روابط و کار تأثیر بگذارد. هیپومانیا به مرحله‌ای اشاره دارد که علائم شیدایی شدت کمتری دارند.
بیمار مبتلا به شیدایی بسیار شاد و هیجان‌زده خواهد بود. وقتی دیگران ایده‌های او را به اشتراک نمی‌گذارند، تحریک‌پذیر می‌شود. او همیشه پر از ایده‌های جدید و هیجان‌انگیز است. افکار او به سرعت از یکی به دیگری منتقل می‌شوند. او سریع صحبت می‌کند و قطع کردن صحبتش دشوار است. او پر از انرژی خواهد بود و نیازی به خواب ندارد. میل جنسی او افزایش می‌یابد. دوستی بیش از حد و عدم خویشتن‌داری او ممکن است منجر به رابطه جنسی با غریبه‌ها شود که ممکن است خارج از شخصیت او باشد. او ممکن است تصمیمات نامناسب دیگری بگیرد، مثلاً بی‌پروا پول خود را خرج کند. اگر یک دوره شیدایی بسیار شدید شود، حتی ممکن است علائم روان‌پریشی وجود داشته باشد که به باورهای بزرگ‌نمایی در مورد خودش - اینکه او در یک مأموریت مهم است یا اینکه قدرت‌ها و توانایی‌های ویژه‌ای دارد - منجر می‌شود.
۵. درمان اختلال عاطفی دوقطبی
درمان دارویی در مدیریت اختلال عاطفی دوقطبی بسیار مهم است. درمان روانشناختی ممکن است به ویژه در مرحله افسردگی مفید باشد. برخی از اصلاحات سبک زندگی از جمله داشتن خواب کافی نیز می‌تواند به جلوگیری از عود بیماری کمک کند.
داروهای تثبیت‌کننده خلق و خو می‌توانند برای درمان هر دو دوره شیدایی و افسردگی استفاده شوند و خطر ایجاد نوسان شیدایی را ندارند. لیتیوم (یک نمک طبیعی) و برخی از داروهای ضد صرع نمونه‌هایی از تثبیت‌کننده‌های خلق و خو هستند.
اگر بیمار افسردگی متوسطی داشته باشد، ممکن است برای او SSRI تجویز شود. SSRI یک داروی ضد افسردگی است که سطح سروتونین (یک پیام‌رسان شیمیایی) را در مغز افزایش می‌دهد. این دارو خطر کمتری برای ایجاد نوسان شیدایی دارد. اگر اخیراً یک دوره شیدایی داشته یا اختلال چرخه سریع داشته باشد، یک داروی ضد افسردگی ممکن است بیمار را به سمت نوسان شیدایی سوق دهد. قطع داروی ضد افسردگی و افزایش دوز یک داروی تثبیت کننده خلق و خو، ایمن‌تر است.
در طول دوره شیدایی و افسردگی مختلط، مصرف هرگونه داروی ضد افسردگی باید متوقف شود. در عوض، اغلب از تثبیت‌کننده‌های خلق و خو و داروهای ضد روان‌پریشی استفاده می‌شود.
۶. آیا قطع داروها پس از بهبود علائم اشکالی ندارد؟
مانند آسم، اختلال عاطفی دوقطبی یک دوره عودکننده دارد. درمان دارویی می‌تواند به طور مؤثر علائم را کنترل کرده و از عود جلوگیری کند. لیتیوم عود را 30 تا 40 درصد کاهش می‌دهد. هرچه دوره‌های عود بیشتری داشته باشید، احتمال ابتلای مجدد به آن بیشتر است. تثبیت‌کننده‌های خلق و خو و داروهای ضد روان‌پریشی که معمولاً برای درمان اختلال عاطفی دوقطبی استفاده می‌شوند، اعتیادآور نیستند. بنابراین، برای جلوگیری از عود، رعایت دقیق داروها طبق دستور پزشک بسیار مهم است.
۷. بیمار چه مدت باید داروی تثبیت‌کننده خلق مصرف کند؟
این بستگی به شدت علائم و تعداد عودهای قبلی دارد. بیماران باید حداقل به مدت ۲ سال داروهای تثبیت‌کننده خلق و خو مصرف کنند. برای افرادی که عودهای مکرر و علائم شدیدتری دارند، ممکن است لازم باشد مدت طولانی‌تری به مصرف آن ادامه دهند.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها