چه کسی تیتیها را فریب داد؟؛ جمعه سیاه؛ وقتی قلب تراکتورشکست (گزارش)؛ پنج سال پیش در چنین روزی تیم تراکتور قهرمانی لیگ برتر را به شکلی دراماتیک از دست داد.
به گزارش ''ورزش''، امروز دقیقا پنج سال از جمعه سیاه فوتبال می گذرد. روزی که دروغی بزرگ با هزاران اتفاق دیگر دست به دست هم دادند تا یکی از زشت ترین روزهای فوتبال را رقم بزنند و البته هنوز هم مشخص نیست بازیگردان های اصلی آن شوی مشمئزکننده چه کسانی بودند.
"چه خبر قراره بشه هفته بعد در تبریز"! این جمله عادل فردوسی پور گزارشگر بازی بزرگ هفته ماقبل پایانی لیگ چهاردهم، بین استقلال و تراکتور در ورزشگاه آزادی است. عادل که از برد کم نظیر تراکتور در آزادی که با نتیجه 4 بر 1 به دست آمد، به وجد آمده بود و شاگردان تونی اولیویرا را در صدر می دید، با گفتن جمله فوق پیش بینی می کرد که حتی یک صندلی خالی هم روز جمعه ۲۵ اردیبهشت 1394 در استادیوم یادگار امام وجود نداشته باشد. پیش بینی او در این مورد صحیح بود ولی مطمئنا نه تنها عادل بلکه هیچ کسی فکر نمی کرد آن روز که دست تراکتور نزدیک تر از همیشه به جام قهرمانی لیگ برتر بود، تبدیل به سیاه ترین روز تاریخ این باشگاه شود. در زیر مروری می کنیم به اتفاقات بازی معروف تراکتور-نفت یا همان جمعه سیاه فوتبال.
با اینکه قرار بود بازی راس ساعت 19:30 آغاز شود ولی علاقه هواداران برای حضور در استادیوم به قدری بود که حوالی ساعت 13 بعد از ظهر استادیوم مملو از جمعیت شد و مسئولان از مردم می خواستند که دیگر به ورزشگاه نیایند. ظرفیت ورزشگاه یادگار امام تقریبا ۷۰ هزار نفری است ولی باتوجه به عدم رعایت استانداردها در فوتبال ایران و باتوجه به حضور هواداران حتی در راهروها و اطراف و کنار و بعضا ایستادن دو نفر در یک صندلی، مطمئنا یادگار امام آن روز جمعیتی خیلی بیشتر از ۷۰ هزار نفر را به خود دید، جمعیتی که تعدادی از آن ها حتی دیشب را در پارک های نزدیک استادیوم صبح کردند تا حضور خود در ورزشگاه را گارانتی شده بدانند.
هر آن کس که آن روز در استادیوم بود، مطمئنا جوی را می دید که خیلی سخت نظیر آن را می توان یافت. شور هوادارن تراکتور که معروف به پرشورها هستند در بالاترین حد ممکن خود و به قول معروف در نقطه ماکسیموم قرار داشت. آن ها که استادیوم را پر از هوادار می دیدند و با فکر اولین قهرمانی در آسمان ها بودند، ساعت ها قبل بازی شعار و تشویق را شروع کرده بودند و حتی در اقدامی بسیار جالب با کمک گوینده ورزشگاه تمرین شادی گل انجام می دادند! گوینده ورزشگاه ابتدا نام گلزن را فریاد می کشید و هواداران هم فامیلی او را فریاد می زدند تا به نوعی حتی ساعت ها قبل از حضور تیم ها در استادیوم، تمرین شادی گل بوندسلیگایی تی تی ها در ورزشگاه تمرین شود! البته ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که حدس های گوینده ورزشگاه در اعلام نام بازیکنان گلزن، چندتایی هم درست بود!
علیرضا فغانی را می توان یکی از بهترین داوران ایرانی در چند سال اخیر دانست ولی او در آن روز قطعا اشتباهات تاثیرگذاری داشت. اخراج آندرانیک تیموریان که به نظر می رسد با سخت گیری فغانی همراه بود و او می توانست باتوجه به اهمیت بازی کمی مماشات کند تا عدم اعلام ضربه پنالتی روی فرید بهزادی کریمی که کاملا واضح بود و جای تردیدی نداشت. فغانی البته اشتباهات خود را بعد از بازی قبول کرد و از همه تیم هایی که از داوری اش ضربه دیده اند عذرخواهی کرد. البته ذکر این نکته هم لازم است که آندرانیک به عنوان بازیکنی که سال ها حضور در سطح بالای فوتبال ایران را تجربه می کرد و حتی تجربه حضور در پریمیرلیگ را هم داشت، می توانست در لحظاتی که منجر به اخراجش شد، بیشتر صحنه را مدیریت کند. تی تی ها تا زمان اخراج آندو از حریف پیش بودند ولی بعد از ده نفره شدن، بازی به تساوی کشیده شد.
شاید هنوز هم به درستی مشخص نیست که آن روز واقعا چه کسی و با چه نیتی اعلام کرد که بازی سپاهان با سایپا مساوی به اتمام رسیده است! تقریبا حوالی دقیقه ۸۷ بود که اعلام شد بازی حریف در اصفهان مساوی است و این خبر مثل باد بین همه ورزشگاه پیچید. تونی اولیویرا هم که این خبر را شنیده بود دست به تعویض های دفاعی زد که باتوجه به ضعف دروازه بانی و دفاع آن زمان تراکتور، شاید اگر این کار را نمی کرد، نتیجه چیز دیگری بود. علیرضا منصوریان سرمربی نفت در این باره گفت فردی که مسئول بوده این خبر را اعلام کرده و مدیرعامل نفت هم در برنامه نود مدعی شد افرادی بی سیم به دست، گفتند بازی سپاهان مساوی شده است! ولی هرچه که هست آخر سر معلوم نشد چه کسی دروغ به این بزرگی را در ورزشگاه پخش کرد.
اینکه برقراری تماس در ورزشگاه با مشکل مواجه شده بود و عملا نمی شد تماسی حاصل کرد و اینترنت هم قطعی داشت، غیرقابل کتمان است. وزیر ارتباطات وقت مدعی شده بود، ظرفیت آنتن دهی در ورزشگاه یادگار امام تاحدودی بوده که بعد از گذشتن از آن تعداد در آنِ واحد، باید تماس بعدی منتظر می مانده تا یک تماس قطع شود و امکان برقراری تماس او ممکن شود. ولی سوال اینجاست چرا ورزشگاهی مثل یادگار امام در کلان شهری چون تبریز نباید مجهز به مدیریت تماس ماکسیمم افراد حاضر در آن باشد؟
بازی که به اتمام رسید، تی تی ها که خود را در آغوش رویای چندین ساله خود می دیدند، خود را به هر طریقی شده به داخل چمن رساندند تا یکدیگر را نیز در آغوش بکشند. لحظاتی احساسی که برای اهالی فوتبال ایران که از گیرنده های تلویزیونی بازی را تماشا می کردند عجیب بود ولی باور کنید تقریبا همه افراد حاضر در استادیوم در آن لحظات تراکتور را قهرمان می دانستند. اما در همین لحظات بود که یک اتفاق بسیار بد دیگر نیز رخ داد. در اقدامی بسیار عجیب، گوینده استادیوم خطاب به هواداران گفت که لطفا به جای خود برگردید تا مراسم را شروع کنیم! اقدامی به شدت غیرقابل دفاع، آن هم در لحظاتی که حداقل گوینده به احتمال زیاد از نتایج دیگر باخبر بوده است.
همه این اتفاقات پشت سر هم، این باور را در ذهن تی تی ها به وجود آورد که اراده ای بیرون از زمین فوتبال برای قهرمانی تیمی خاص وجود داشته است! فرضیه ای که لهجه غلیظ اصفهانی فدراسیون در آن دوران، آن را پررنگ تر می کرد. رابطه هواداران تراکتور با سپاهان که همیشه باهم روابط حسنه ای داشتند تقریبا به کلی در آن دوران خراب شد و فصل بعد هم هواداران دو تیم کم و بیش تنش هایی با هم داشتند. البته این تنش بعدها بین دو تیم کاهش یافت و روابط حسنه دوباره شکل گرفت ولی نمی توان گفت که خواهرخوانده ها همچون قبل از لیگ چهاردهم باهم صمیمی هستند! در کل می توان گفت شاید ناتوانی فدراسیون فوتبال و حتی وزارت ورزش وقت دراعلام خاطیان و برخورد با آن ها می تواند یکی از اصلی ترین دلایل برای ایجاد ذهنیت های منفی شکل گرفته باشد. تقریبا تمام مسئولان مربوطه اعلام می کردند که با مقصران این قضیه برخورد خواهند کرد ولی حتی الان هم به درستی مشخص نشده که چه کسی واقعا مقصر بود!
پس از آن فصل، تونی اولیویرا همچنان به هدایت تراکتور ادامه داد ولی تقریبا همه فوتبال دوستان آذربایجانی بر این موضوع صحه می گذارند که نه در تمرینات و نه در مسابقات، تونی، دیگر همان اولیویرای همیشگی نبود و غم بعد از فهمیدن ماجرا در جمعه سیاه، همچنان در چهره اش دیده می شد. تراکتور هم بعد آن سال باوجود استخدام مربیانی نظیر امیر قلعه نویی و یحیی گل محمدی و حتی بعد از خصوصی شدن و آمدن ستاره های نامدار و مربیان صاحب نام خارجی به این تیم تا به امروز هیچ وقت نزدیک تر از آن روز به جام قهرمانی لیگ برتر نبوده و حتی فصل را در رتبه دوم هم به پایان نرسانده است.
شاید برایتان جالب باشد ولی هستند هنوز افرادی که بعد از آن جمعه سیاه و با گذشت پنج سال از آن روز، دیگر به استادیوم نرفته اند. فوتبالی که باید بذر شور و شعف در قلب های علاقه مندان بکارد، سال هاست که در سایه ضعف مدیران فوتبالی، هر روز با سرخوردگی و البته خشمی بیشتر همراه است که نتایج آن را هم در استادیوم ها به وضوح می بینیم. جمعه سیاه با تمام تراژدی هایش تمام شد ولی بد نیست بدانید، موضوع و سوژه آن روز، به قدری عجیب بود که حتی خبرگزاری های بین المللی از جمله گاردین هم به آن پرداختند تا بی تدبیری مدیران فوتبالی به جای موفقیت های فوتبالیمان شهرت جهانی هم پیدا کند.
حامد حاجی محمدی
پاسخ ها