پاسخ یک اقتصاددان به کیهان: سبد خرید مردم تهران در فروشگاهها یا سفر رفتن عدهای که نشد معیار رفاه مردم!
اعتماد: پاسخ یک اقتصاددان به کیهان: سبد خرید مردم تهران در فروشگاهها یا سفر رفتن عدهای که نشد معیار رفاه مردم!
یک اقتصاددان نوشت: ایران بیش از 80 میلیون جمعیت دارد که در پهنه 30 استان زندگی میکنند و اینکه برخیها، تنها میزان خریدها در شهر تهران یا سفر رفتن عدهای را مورد ارزیابی قرار بدهند که نشد معیار رفاه مردم!
همزمان با اعلام آمارهای خوشبینانه درباره شاخصهای کلان اقتصادی نظیر رشد اقتصادی و تورم، رسانههای حامی دولت نیز مدعی بهبود شرایط معیشتی مردم و افزایش سطح رفاه جامعه هستند. به طور مثال، یکی از رسانههای حامی دولت به نقل از یکی از خوانندگان خود مدعی شده که «در میدان خراسان در فروشگاههای زنجیرهای شهروندانی را میبینم که چرخهای فروشگاه را پر از جنس و کالا کرده و جلوی هر صندوق باید نزدیک به 20 دقیقه معطل بشویم.» ضمن اینکه چنین رسانهای مدعی است که «سفرهای مردم در ایام تعطیل سال نشانه پولدار بودن آنهاست و... وقتی تصاویـر و فیلم ازدحام خودروها و ترافیک قفل شده در جاده چالوس و دیگر جادههای شمال کشور را در ایام تعطیلی میبینیم به این مساله فکر میکنم که اگر مردم ما واقعا آن گونه که برخی مدعیاند فقیر هستند پس این گردش و تفریح رفتنشان با ماشینهای شخصی و با این حجم ترافیک چیست؟»
به گزارش اعتماد، سال گذشته نیز گزارشی تحت عنوان «مردم فقیر نیستند بلکه سطح توقعشان بالا رفته» منتشر شده بود. در این گزارش آمده بود که «... سطح رفاه اغلب اقشار جامعه به طرز ملموسی افزایش یافته است، اما به موازات افزایش سطح رفاه، توقعات اقتصادی جامعه نیز بالا رفته و آنچه امروزه بسیاری از مردم احساس میکنند، نه «فقر مطلق»، بلکه «فقر نسبی است که از مقایسه وضع فعلی با وضع ایدهآل حاصل میشود.»
اما سوالی مطرح میشود این است که شاخصهای رفاه در یک جامعه شامل چه مواردی میشود و آیا سطح رفاه مردم ایران افزایش پیدا کرده است؟ آن گونه که در رتبهبندی سالانه موسسه پژوهشی لگاتوم (Legatum Prosperity Index) آمده سطح رفاه کشورها در حوزه اقتصادی، فرصتهای کسب و کار، حکومتداری، آموزش، سلامت، امنیت و ایمنی، محیط زیست و آزادیهای فردی و سرمایههای اجتماعی سنجیده میشود که رتبه ایران از میان 142 کشور این فهرست در سال 2023 به رتبه 126 رسیده و ایران هماکنون جزو کشورهایی است که در قعر جدول قرار گرفته و باید گفت در سالهای اخیر افت بیشتری هم داشته است.
قضاوت یا منطق اقتصادی؟
سیدمرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه در واکنش به ادعاهایی در مورد رفاه اجتماعی گفت: این گونه ادعاها تازگی ندارد و بارها تکرار شده است. ایران بیش از 80 میلیون جمعیت دارد که در پهنه 30 استان زندگی میکنند و اینکه برخیها، تنها میزان خریدها در شهر تهران یا سفر رفتن عدهای را مورد ارزیابی قرار بدهند که نشد معیار رفاه مردم!
افقه در ادامه به «اعتماد» گفت: به دلیل سوءتدبیرها و سوءمدیریتهایی که در این سالها شده اغلب افرادی که درآمد بیشتری داشتند به پایتخت یا چند شهر بزرگ مهاجرت کردهاند که همین مساله خود یک انحراف بزرگ در سیاستگذاریها و آمایش سرزمینی به شمار میرود. این اتفاق موجب خالی شدن روستاها از سکنه میشود و از طرف دیگر مشکلات اجتماعی در شهرهای بزرگ را افزایش میدهد.
میزان تورم خوراکیها همچنان بالاست
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: اگر خط فقر این روزها را در نظر بگیریم و اینکه هر فردی به چه میزان کالری برای بقا نیاز دارد، متوجه اختلاف طبقاتی در جامعه خواهیم شد. اینکه فردی به یک فروشگاه مراجعه کند و ببیند عدهای مقادیری کالا خرید کردهاند به این معنی نیست که وضعیت اقتصادی همه مردم در کل کشور بهبود پیدا کرده است، حتی در تهران هم شهرکهای حاشیهنشینی وجود دارند که اگر برخی میخواهند گزارش اقتصادی هم تهیه کنند، بهتر است به این شهرکها مراجعه کنند تا ببینند مردم توان خرید چه میزان کالا از فروشگاههای زنجیرهای را دارند تا شاهد برداشتهای سطحی نباشیم.
افقه خاطرنشان کرد: امروز با تورم بیش از 45 درصد در کشور مواجهایم و زیرگروه کالاهای خوراکی و آشامیدنی با بیشترین تورم همراه بوده است، به گونهای که در شهریور ماه ۱۴۰۲، تورم نقطه به نقطه خوراکیها، ۳۷.۴ درصد شده و بیشترین میزان افزایش قیمت هم مربوط به گروه گوشت قرمز با ۸۷.۱ درصد اعلام شده است.
پاسخ ها